- Infokids.gr - https://www.infokids.gr -

Η φιλαναγνωσία στα 800 ολοήμερα δημοτικά σχολεία

Στο πλαίσιο της θεσμοθέτησης από το Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων του Νέου Σχολείου, του οποίου το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο του 2010, αρχικά σε 800 ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία σε όλη την περιφέρεια, καθιερώνεται ο θεσμός της φιλαναγνωσίας για τις Α΄ και Β΄ τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Έτσι, για το γλωσσικό μάθημα αυξάνεται κατά 1 ώρα εβδομαδιαίως για τις τάξεις αυτές και η επιπλέον αυτή ώρα θα διατίθεται για την ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων.

Σκοπός της φιλαναγνωσίας είναι η εξοικείωση του μικρού μαθητή με το βιβλίο και την ανάγνωση και η σταδιακή εδραίωση μιας φιλικής σχέσης του με το λογοτεχνικό βιβλίο. Αυτή η σχέση θα το βοηθήσει να αναπτύξει την κριτική και δημιουργική του σκέψη, να δραστηριοποιήσει τη φαντασία του και την εφευρετικότητά του, να εμπλουτίσει την αισθητική του καλλιέργεια, να δοκιμάσει τα συναισθήματά του αναπτύσσοντας έτσι τη συναισθηματική του νοημοσύνη, να καλλιεργήσει τη γλωσσική του έκφραση με έμμεσο και βιωματικό τρόπο, και εν κατακλείδι να συγκροτήσει ολόπλευρα την προσωπικότητά του.

Μέσα όμως από τη διαδικασία της φιλαναγνωσίας επιτυγχάνονται και επιμέρους στόχοι, όπως:
• καλλιέργεια αναγνωστικής απόλαυσης
• άσκηση της δεξιότητας της προσεκτικής ακρόασης και ως εκ τούτου πρόληψη φαινομένων διάσπασης προσοχής, όταν δεν οφείλεται σε παθογόνα αίτια, που είναι πολύ συχνή στις μικρές τάξεις του δημοτικού σχολείου
• καλλιέργεια δεξιότητας αναδιήγησης ιστοριών, συναισθημάτων ή καταστάσεων
• ανάπτυξη δυνατότητας κατανόησης κειμένου
• ανάπτυξη συνεργατικής ικανότητας
• ανάπτυξη επικοινωνιακής ικανότητας
• αφηγηματική ικανότητα
• εξοικείωση με τη λειτουργία ομάδων
• δημιουργία κλίματος συντροφικότητας και δημιουργικότητας μέσα στην τάξη, η οποία σταματά να αποτελεί ένα άθροισμα μεμονωμένων μαθητών αλλά γίνεται μια «κοινότητα αναγνωστών».

Προαπαιτούμενο για μια σωστή και ολοκληρωμένη παιδεία είναι η αισθητική καλλιέργεια του ατόμου και το Νέο Σχολείο με όχημα τη Λογοτεχνία μπορεί να συμβάλλει σε αυτό.

Αναβαθμίζει το ρόλο του εκπαιδευτικού και τον χρίζει αρωγό, εμπνευστή και εμψυχωτή της σχολικής ομάδας συνολικά αλλά και του κάθε μαθητή ατομικά στο αέναο ταξίδι του στον κόσμο της γνώσης αλλά όχι μόνο. Ο εκπαιδευτικός, λειτουργώντας ως διαμεσολαβητής μεταξύ του βιβλίου και του μαθητή, ενεργοποιώντας τη φιλαναγνωστική διάθεση του παιδιού και αξιοποιώντας πολυπλεύρως το λογοτεχνικό βιβλίο, βοηθάει τον μαθητή να εισαχθεί στο γοητευτικό κόσμο της λογοτεχνίας και σταδιακά να μυηθεί στο μαγευτικό κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται πράξη η επαγγελία της ολοκληρωμένης και ολόπλευρης μόρφωσης.

Το σχολείο, πράγματι είναι ο ιδανικός χώρος για να πραγματοποιηθούν δραστηριότητες που κέντρο και αναφορά έχουν το βιβλίο. Χρειάζεται όμως μεθοδικός προγραμματισμός και σωστή οργάνωση.

Προκειμένου λοιπόν να είναι αποτελεσματικός ο θεσμός της φιλαναγνωσίας και να αποδώσει τα προσδοκώμενα το ΕΚΕΒΙ προτείνει τα εξής:


-Δημιουργία και οργάνωση Σχολικών Βιβλιοθηκών σε κάθε σχολική μονάδα εμπλουτισμένη με λογοτεχνικά βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας 6 – 8 ετών. Τα έξοδα της αγοράς των βιβλίων σε περίπτωση που δεν είναι εφικτό να καλύπτονται διαφορετικά, προτείνεται, με μέριμνα του διευθυντή του Σχολείου, να καλύπτονται από χρήματα της σχολικής Επιτροπής.
-Δημιουργία ευχάριστων χώρων ανάγνωσης και ακρόασης. Χώρος ανάγνωσης μπορεί να είναι μια όμορφα οργανωμένη γωνιά στο πίσω μέρος της διδακτικής αίθουσας με χαλιά, μαξιλάρια, ζωγραφιές, ταμπλό σχετικά με τη φιλαναγνωσία κ.λπ. Οι χώροι ανάγνωσης διαμορφώνονται από τον εκπαιδευτικό και τους μαθητές από κοινού, αφήνοντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να δράσουν. Επίσης, αν υπάρχει στο σχολείο αίθουσα βιβλιοθήκης, ορισμένες φορές η ώρα Φιλαναγνωσίας μπορεί να διεξάγεται στο συγκεκριμένο χώρο.
-Ύπαρξη σχεδίου βάσει του οποίου θα πραγματοποιείται η ανάγνωση των λογοτεχνικών βιβλίων κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Ο κάθε εκπαιδευτικός από την αρχή της σχολικής χρονιάς και ανάλογα με το επίπεδο και τα ενδιαφέροντα των μαθητών του προγραμματίζει ποια βιβλία θα διαβαστούν, τους ρυθμούς που θα γίνει αυτή η διαδικασία, θα θέσει τους σκοπούς και τους στόχους και θα καθορίσει τη μορφή που θα έχει η φιλαναγνωσία στην τάξη του και τις εκδηλώσεις που ενδεχομένως θα πραγματοποιήσει με την τάξη του κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
-Οργάνωση της κάθε τάξης ως αναγνωστική ομάδα. (Καθορισμός συγκεκριμένης ημέρας και ώρας, ανάγνωση στην τάξη, συζήτηση, επιπλέον δραστηριότητες)