Κάρολος Ντίκενς: 210 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου συγγραφέα

Ο Κάρολος Ντίκενς (Charles Dickens, 7 Φεβρουαρίου 1812 – 9 Ιουνίου 1870) ήταν Άγγλος μυθιστοριογράφος.

Υπήρξε ένας από τους πιο διάσημους Άγγλους μυθιστοριογράφους. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους συγγραφείς της Βικτωριανής Εποχής (19ος αιώνας). Η δημοτικότητά του ποτέ δεν μειώθηκε στη διάρκεια της ζωής του και σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότρους συγγραφείς όλων των εποχών. Εγκλήματα, αθλιότητα, κτηνωδία και θάνατος συνυπάρχουν με κωμική εφευρετικότητα και απέραντη τρυφερότητα στο έργο του Τσαρλς Ντίκενς. Ο Ντίκενς, που με το πλούσιο έργο του ασκεί ακατανίκητη γοητεία και στους σημερινούς αναγνώστες, δίκαια κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στους μεγαλύτερους συγγραφείς.

Πολλά από τα μυθιστορήματά του, με το συνεχές ενδιαφέρον που είχαν για την κοινωνική μεταρρύθμιση, εμφανίστηκαν αρχικά στα περιοδικά σε συνέχειες, κάτι που εκείνη την εποχή ήταν πολύ διαδεδομένο.

Σε αντίθεση με άλλους συγγραφείς, οι οποίοι ολοκλήρωναν τα μυθιστορήματά τους πριν τα εκδώσουν σε συνέχειες, ο Κάρολος Ντίκενς έγραφε το μυθιστόρημά του και το εξέδιδε συγχρόνως σε συνέχειες. Η πρακτική αυτή δάνεισε στις ιστορίες του ένα συγκεκριμένο ρυθμό, ο οποίος τονιζόταν από δραματικές στιγμές με αποτέλεσμα το κοινό να περιμένει με ανυπομονησία τη συνέχεια του μυθιστορήματος. Η συνεχής δημοτικότητα των μυθιστορημάτων και των μικρών ιστοριών του είναι τέτοια που δε σταμάτησαν ποτέ να εκδίδονται.

Η δουλειά του έχει επαινεθεί από συγγραφείς παγκοσμίου βεληνεκούς, όπως ο Τζορτζ Γκίσινγκ, ο Λέων Τολστόι και ο G. K. Chesterton. Παρ’ όλα αυτά, υπήρξαν άλλοι συγγραφείς όπως ο Χένρι Τζέιμς και η Βιρτζίνια Γουλφ, που επέκριναν τη λογοτεχνία του Ντίκενς για τη συναισθηματικότητα και την αληθοφάνειά της.

Βιογραφία

Ο Κάρολος Ντίκενς ήταν γιος του Τζον Ντίκενς, δημοσίου υπαλλήλου με μικρό μισθό, που ποτέ δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στα έξοδά του. Όταν κάποια στιγμή οι δανειστές του τον κυνήγησαν και τον έριξαν στη φυλακή για τα χρέη του, ο νεαρός Κάρολος πληγώθηκε τόσο βαθιά, ώστε πήρε την απόφαση να αγωνιστεί για να γλιτώσει από τη φτώχεια και τα χρέη.

Σε ηλικία δεκαπέντε ετών αναγκάστηκε να διακόψει το σχολείο και να εργαστεί σε εργοστάσιο βερνικιών για να συντηρήσει την οικογένειά του. Από την περιπέτεια αυτή άντλησε πολύτιμες εμπειρίες για το κατοπινό του έργο.

Μια απροσδόκητη κληρονομιά ήρθε να βγάλει τον Τζον Ντίκενς από την φυλακή και να απαλλάξει τον Κάρολο από τη δουλειά που μισούσε. Αφού πήγε άλλον ένα χρόνο στο σχολείο, έπιασε δουλειά στο γραφείο ενός δικηγόρου. Κι αυτή η δουλειά δεν του άρεσε, γι’ αυτό έμαθε στενογραφία και έγινε ανταποκριτής εφημερίδος. Κανείς άλλος ανταποκριτής στο Λονδίνο δεν μπορούσε να συγκριθεί με τον Κάρολο Ντίκενς στην ακρίβεια και στην ταχύτητα των ειδήσεων.

charles-dickens-library-of-congress

Στις διαθέσιμες ώρες του έγραφε διηγήματα, βάζοντας μέσα τα πρόσωπα που γνώριζε, τους ανθρώπους που συναντούσε στο δρόμο και τους τύπους που δημιουργούσε με τη γόνιμη φαντασία του, εμφυσώντας στον καθένα τη γνώριμη πνοή του Ντίκενς. Το πρώτο του έργο, με τίτλο “Σκιαγραφήματα του Μποζ”, τυπώθηκε το 1836. Την ίδια χρονιά, ένα άλλο από τα διηγήματά του δημοσιεύθηκε και αποτέλεσε την εκκίνηση της σταδιοδρομίας που επρόκειτο να δικαιώσει τη βαθιά πεποίθηση που είχε από τα πρώτα του παιδικά χρόνια ότι επρόκειτο να γίνει μεγάλος. Το Μάρτιο του 1836 κυκλοφόρησαν τα “Χαρτιά του Πίκγουικ”, που έγιναν ανάρπαστα από το αναγνωστικό κοινό. Μετά εκδόθηκε ο “Όλιβερ Τουίστ”, εμπνευσμένος από όσα είχε δει και γνωρίσει ο Ντίκενς στις περιοδείες του ως ανταποκριτής εφημερίδος.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων αυτών επιτυχιών του, ο Ντίκενς είχε παντρευτεί την Αικατερίνη Χόγκαρθ και η οικογένειά του μεγάλωσε με γοργό ρυθμό καθώς απέκτησε εννέα παιδιά. Τα οικονομικά του επίσης βελτιώθηκαν πολύ και συνεχώς άλλαζε σπίτι, το ένα πιο μεγάλο από το άλλο.

Η δημοτικότητα του Ντίκενς μεγάλωνε κι αυτή. Έγινε γνωστός στην Αμερική όσο ήταν και στην Αγγλία. Το 1842 διέσχισε τον Ατλαντικό και οι Αμερικανοί τον υποδέχθηκαν με τον χαρακτηριστικό ενθουσιασμό τους. Κι όμως, του νεαρού Ντίκενς οι Αμερικανοί τού φάνηκαν ακαλλιέργητοι και θορυβώδεις, μασούσαν καπνό, είχαν δούλους και δεν σέβονταν την ξένη πνευματική ιδιοκτησία. Δεν δίστασε καθόλου να εκφράσει τις απόψεις του και γυρίζοντας στην Αγγλία έγραψε τις όχι και τόσο κολακευτικές εντυπώσεις από την Αμερική στα “Αμερικάνικα Σημειώματα” (1842) και στο “Μάρτιν Τσάζλγουϊκ” (1843-1844). Το 1843 είχε εκδόσει τα “Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα” που γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία, ενώ αργότερα ακολούθησε ο “Δαβίδ Κόπερφιλντ”.

Ο “Δαβίδ Κόπερφιλντ” (1849-1850) είναι σχεδόν η αυτοβιογραφία του Ντίκενς. Στο έργο αυτό αποθανατίζει τον πατέρα του στο πρόσωπο του κ. Μικόμπερ, και τον εαυτό του στο πρόσωπο του Δαβίδ. Το 1860-1861 εξέδωσε σε σειρές τις “Μεγάλες Προσδοκίες”.

Το 1867 μια πολύ δελεαστική προσφορά από την Αμερική τον έκανε να διασχίσει πάλι τον Ατλαντικό. Οι Αμερικανοί τον υποδέχθηκαν μ’ ένα ενθουσιασμό άνευ προηγουμένου. Ξέχασαν τα όσα είχε γράψει κάποτε γι’ αυτούς, αλλά κι αυτός αναίρεσε εκείνα τα λόγια του. Σ’ ένα συμπόσιο που έκανε προς τιμήν του το Τυπογραφείο Ντελμόνικο της Νέας Υόρκης, έκανε μια πολύ εύγλωττη έκκληση για τη φιλία των δύο αγγλόφωνων λαών.

Το 1868 ο Ντίκενς επέστρεψε στην Αγγλία και δύο χρόνια αργότερα, το 1870, πέθανε στο Ρότσεστερ. Η σορός του τάφηκε στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ.

Έργα του
Μερικά από τα πιο διάσημα έργα του Καρόλου Ντίκενς είναι:
Όλιβερ Τουίστ
Μεγάλες προσδοκίες
Το πνεύμα των Χριστουγέννων
A christmas carol
Ντέιβιντ Κόπερφιλντ
Χριστουγεννιάτικη ιστορία
Ιστορία δύο πόλεων
Η ζωή του Κυρίου μας
Το δώρο του φαντάσματος

Κάρολος Ντίκενς: Τα ωραιότερα αποφθέγματα

Να έχεις μια καρδιά που ποτέ δεν σκληραίνει, έναν χαρακτήρα που ποτέ δεν κουράζει, ένα άγγιγμα που ποτέ δεν πονά.

Δε χρειάζεται να ντρεπόμαστε για τα δάκρυά μας.

Την αγάπησα ενάντια στη λογική, ενάντια στη βεβαιότητα, ενάντια στην ηρεμία, ενάντια στην ελπίδα, ενάντια στην ευτυχία.

Το κλάμα καθαρίζει τα μάτια, τους πνεύμονες, την όραση, καθαρίζει την όψη, κατευνάζει το θυμό —γι’ αυτό να κλαίτε συχνά.

Στο ένα της μάτι έλαμπε η αφοσίωση. Στο άλλο ο υπολογισμός.

Ο πρώτος κανόνας στις επιχειρήσεις είναι: κάνε στους άλλους αυτό που θα έκαναν εκείνοι σ’ εσένα.

Το αν θα είμαι τελικά ο πρωταγωνιστής της δικής μου ζωής ή αν αυτήν τη θέση θα την καταλάβει κάποιος άλλος, θα φανεί στις επόμενες σελίδες.
(η πρώτη φράση από τον «Δαβίδ Κόπερφηλντ»)

Έχω υποφέρει, και αυτό με έχει κάνει πιο δυνατό από κάθε άλλο μάθημα. Έχω λυγίσει και έχω σπάσει παίρνοντας –ελπίζω– ένα καλύτερο σχήμα.

Μην κάνεις ερωτήσεις αν δε θες να σου λένε ψέματα.

Υπάρχει η σοφία που έχει το Κεφάλι και… υπάρχει η σοφία που έχει η Καρδιά.

Μια καρδιά που έχει αγάπη μέσα της είναι η αληθινή σοφία.

Είμαι μοναχοπαίδι γονιών που ζύγιζαν, μετρούσαν και έβαζαν τιμή σε όλα τα πράγματα. Για εκείνους, ό,τι δεν μπορούσε να ζυγιστεί, να μετρηθεί και να τιμολογηθεί, δεν υπήρχε.

Η κυρία Joe ήταν μια πολύ καθαρή νοικοκυρά, αλλά είχε το σπάνιο προσόν να κάνει την καθαριότητά της πιο άβολη και πιο ανυπόφορη από την ίδια τη βρωμιά.