MENU
Το να πειθαρχήσεις ένα παιδί μοιάζει συχνά πολύ δύσκολο. Το παιδί αντιδρά, ο γονιός απειλεί ή τιμωρεί και αυτό μπορεί να συνεχίζεται επ’ αόριστον, χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Γιατί; Επειδή οι “κενές απειλές”, εκείνες δηλαδή, που τις λέμε και δεν τις πραγματοποιούμε ποτέ, επιβεβαιώνουν στο παιδί αυτό που ήδη ξέρει: ότι οι γονείς του θα φωνάξουν, αλλά δεν θα κάνουν τίποτα και εκείνο θα μπορέσει να πετύχει ό,τι θελήσει.
«Κάθε κενή απειλή διδάσκει στο παιδί, ότι μπορεί να ξεφύγει παρά τα όσα κάνει», τονίζει η Dr. Nancy Darling, πρόεδρος στο τμήμα Ψυχολογίας στο Κολλέγιο Oberlin του Οχάιο και συνεχίζει «Δίνετε περισσότερη σημασία στην τιμωρία και διδάσκετε τα παιδιά να είναι πονηρά και να ψεύδονται για να αποφύγουν τις επιπτώσεις των πράξεών τους».
Το πρόβλημα με τις κενές απειλές, σύμφωνα πάντα με την Dr. Darling, είναι αυτό της ανολοκλήρωτης κοινωνικοποίησης. Στο καλύτερο σενάριο, ένα παιδί που είναι κοινωνικοποιημένο δέχεται ευκολότερα τους κανόνες που θέτει ο γονιός του. Το σημαντικότερο, όμως, είναι, ότι εσωτερικοποιεί αυτούς τους κανόνες, τους κάνει δικούς του.
Αυτό που κάνουν οι κενές απειλές είναι να «διακόπτουν» τη διαδικασία της αυτής της εσωτερίκευσης ενός παιδιού, προτείνοντας ότι μπορεί να υπακούει ή όχι ορισμένους κανόνες, ανάλογα κάθε φορά την περίσταση.
«Υπάρχουν ορισμένοι λόγοι για τους οποίους γίνεται αυτό», υποστηρίζει η Dr. Darling. «Το πιο σημαντικό πράγμα για ένα παιδί σε μια σχέση είναι η ρουτίνα», εξηγεί. «Οπότε το παιδί πρέπει να ξέρει ποιοι είναι οι κανόνες και τι θα συμβεί αν δεν τους υπακούσει».
Όταν το παιδί έχει ένα πρόγραμμα, μια προβλέψιμη ημέρα, νιώθει ασφάλεια. Αρκεί φυσικά οι τιμωρίες και οι συνέπειες να είναι «λογικές και να ανταποκρίνονται στην σοβαρότητα του “εγκλήματος”», υπερτονίζει η ψυχολόγος.
Με άλλα λόγια ξεκαθαρίστε τους λόγους για τους οποίους «τιμωρείτε» το παιδί σας και προσπαθήστε αυτοί οι λόγοι να σχετίζονται στις αξίες που θέλετε τα παιδιά σας να εσωτερικεύσουν, όπως την ευγένεια, την ειλικρίνεια και την αξιοπιστία.
«Αν το παιδί σας βλέπει, ότι οι κανόνες τηρούνται πάντα για λόγους που είναι ξεκάθαροι και έχουν ξεκάθαρες συνέπειες, τα βοηθά να εσωτερικεύσουν ευκολότερα και καλύτερα όσα πρέπει να μάθουν», προτείνει η Dr. Darling.
Από την άλλη πλευρά, οι κενές απειλές αποσυνδέουν τις αξίες από τις συνέπειες, επειδή φτιάχτηκαν μόνο και μόνο για να «τρομάξουν» το παιδί και όχι να το νουθετήσουν. Επικεντρώνονται έτσι τα παιδιά, αλλά και εσείς στην απειλή, την τιμωρία και όχι στην μάθηση. Αυτό που μαθαίνει το παιδί μέσα από την κενή απειλή, είναι το πώς να αποφύγει την τιμωρία. Κι αν αυτό γίνει, τότε η εξαπάτηση είναι δεδομένη. Το παιδί δεν θα μάθει να φέρεται σωστά, θα ξανακάνει ό,τι έκανε και δεν θα διδαχθεί τίποτα.
Όταν το παιδί σας συμμορφώνεται με όσα του λέτε όταν φωνάζετε, για παράδειγμα, δεν σημαίνει, ότι θα συμπεριφερθεί σωστά και έξω από το σπίτι. Δείχνει περισσότερο φόβο προς τον γονέα – ένα προβλέψιμο αποτέλεσμα, το οποίο είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε ακόμα χειρότερη συμπεριφορά.
«Μπορεί να μην το καταλαβαίνετε, αλλά κανείς δεν θα προκαλέσει το παιδί σας να γίνει βίαιο μπροστά σας ή να περάσει το δρόμο, ενώ έχει κίνηση», εξηγεί η Dr. Darling.
Εκείνο που προτείνει η καθηγήτρια – ψυχολόγος είναι, ότι οι περισσότεροι γονείς ακολουθούμε συγκεκριμένα «μοτίβα» γονεϊκών συμπεριφορών: εκείνο του γονέα που δείχνει θετική διάθεση και ελάχιστη αυστηρότητα, εκείνο του αυταρχικού γονέα που βάζει αρκετούς κανόνες και εκείνο του γονέα που κρατά μια θετική άποψη, θέτοντας όμως και ορισμένους κανόνες.
«Ο τελευταίος τύπος γονέα είναι ο πιο ζεστός, αλλά και αυστηρός. Είναι εκείνος που μένει σταθερός σε όσα λέει», εξηγεί η Dr. Darling. «Και αυτό γιατί η λογική εξήγηση, η σταθερότητα και οι κανόνες που βασίζονται σε αξίες βοηθούν το παιδί να καταλάβει, ότι η οικογένεια είναι μαζί σε όλο αυτό και όλοι έχουν ως βάση για τις πράξεις τους το καλό των άλλων».
Πηγή: fatherly.com
