Πώς επηρεάζεται η ψυχολογία των παιδιών που πάσχουν από ψωρίαση;

Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική, φλεγμονώδης δερματοπάθεια. Στην Ελλάδα, η επίπτωση της νόσου υπολογίζεται στο 2-3% (περισσότερα από 200.000 άτομα), ενώ στο 1/3 των περιπτώσεων υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Η επίπτωση δεν διαφέρει μεταξύ των δύο φύλων, ενώ μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Γράφει ο Παντελής Παναγάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Νοσοκομείο “ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ”

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παιδική ψωρίαση εμφανίζεται στο 0,7% του παιδικού πληθυσμού, συνήθως μεταξύ των 7-11 ετών και χωρίς σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο φύλων. Περίπου 1 στους 3 ενήλικες με ψωρίαση έχουν έναρξη της νόσου στην παιδική ηλικία. Μάλιστα, εξαιτίας των πολλαπλών συννοσηροτήτων που συνυπάρχουν με την ψωρίαση και της χρόνιας υποτροπιάζουσας φύσης της, τα άτομα αυτά ενδέχεται να έχουν σοβαρότερες μορφές της νόσου κατά την ενήλικη ζωή τους.

Η παιδική ψωρίαση έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με την ψωρίαση των ενηλίκων και παρόλο που οι ψωριασικές βλάβες είναι λιγότερο εκτεταμένες, υπάρχουν σημαντικές συναισθηματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των παιδιών, καθώς ο κνησμός, ο πόνος, το άγχος και το αίσθημα ντροπής που επιφέρει η νόσος, έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Είναι χαρακτηριστικό ότι 1 στα 2 παιδιά με ψωρίαση βιώνει καταστάσεις έντονου άγχους, οι οποίες έχουν μακροχρόνιες συνέπειες στην αυτοεκτίμησή του.

Συχνά, τα παιδιά με ψωρίαση γίνονται θύματα κοινωνικής περιθωριοποίησης και στιγματισμού, λόγω της εικόνας της νόσου με σημαντική επίπτωση στην καθημερινότητα στο σχολείο. Επιπλέον, η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις από τον κοινωνικό περίγυρο, με αποτέλεσμα να επηρεάζει τις εξωσχολικές δραστηριότητες.

Εκτός από την ψωρίαση κατά πλάκας, που είναι η πιο συχνή μορφή της νόσου (κόκκινες πλάκες που έχουν σαφή όρια και καλύπτονται από αργυρόχροα λέπια σε αγκώνες, γόνατα και τριχωτό της κεφαλής), η σταγονοειδής ψωρίαση εμφανίζεται συχνότερα στα παιδιά και χαρακτηρίζεται από πολλαπλές, μικρές, κόκκινες, σταγονοειδείς πλάκες στο δέρμα και συνήθως εμφανίζεται μετά από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού (στρεπτοκοκκική λοίμωξη).

Έως πρόσφατα θεωρούνταν πως η ψωρίαση αφορά μόνο το δέρμα. Τα τελευταία χρόνια αρχίζει να υπογραμμίζεται έντονα η συστηματική φύση της νόσου, στα πλαίσια της οποίας φαίνεται να εμπλέκονται αρκετά συχνά παθήσεις, όπως η ψωριασική αρθρίτιδα (σε ποσοστό ~30%), το μεταβολικό σύνδρομο (υπέρταση, διαβήτης, υπερλιπιδαιμία και κοιλιακή παχυσαρκία) και η κατάθλιψη. Επίσης, η ψωρίαση που εμφανίζεται από νεαρή ηλικία, καθώς και η ψωρίαση που μένει χωρίς θεραπεία για μεγάλα χρονικά διαστήματα, έχει σημαντικά συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.

Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουν οι ασθενείς με ψωρίαση είναι ότι η έγκαιρη -και πάντα σε συνεργασία με το θεράποντα δερματολόγο- εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή μπορεί να «φρενάρει» όχι μόνο την εξέλιξη της ψωρίασης, αλλά και των συνοδών νοσημάτων που προαναφέρθηκαν. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι πολλές και διακρίνονται ανάλογα με τη βαρύτητα και την έκταση της ψωρίασης, καθώς και την παρουσία ή όχι αρθρίτιδας, ξεκινώντας από την τοπική αγωγή, τη φωτοθεραπεία, την κλασική συστηματική αγωγή, αλλά και τις βιολογικές θεραπείες (μηδενική συμμετοχή του ασθενή) που έχουν υψηλή αποτελεσματικότητα και σταθερό προφίλ ασφάλειας τόσο σε ενήλικο όσο και σε παιδιατρικό πληθυσμό. Μάλιστα, υπάρχουν διαθέσιμες βιολογικές θεραπείες που έχουν έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων να χορηγούνται σε παιδιά από την ηλικία των 4 ετών.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, η ψωρίαση να έχει ολιστική προσέγγιση από το δερματολόγο και οι διάφοροι παράγοντες κινδύνου να αναγνωρίζονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως, γεγονός το οποίο αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αναγκαιότητα όταν αφορά στην ευαίσθητη παιδική ηλικία, όπου η αρραγής συνεργασία του οικογενειακού περιβάλλοντος στην αντιμετώπιση της νόσου είναι επιβεβλημένη.

Παντελής Παναγάκης
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος
Διευθυντής ΕΣΥ, Νοσοκομείο “ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ”
E-mail: [email protected]
Τηλ: 6947329207