- Infokids.gr - https://www.infokids.gr -

“Αν δεν είχα σύνδρομο Άσπεργκερ θα έγραφα κάθε πέντε χρόνια”: Ο Γιώργος Κατσούλας μάς συστήνει το νέο του μυθιστόρημα

Έχοντας αποσπάσει τρία βραβεία, μεταξύ αυτών και το πρώτο από τον φιλολογικό σύλλογο Παρνασσός, και διθυραμβικές κριτικές το θεατρικό του Γιώργου Κατσούλα [2] , “Παραδώστε τους αντιστασιακούς”, διασκευάζεται από τον ίδιο σε ένα δυνατό μυθιστόρημα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη [3].

Πρόκειται για μια ξεχωριστή αναγνωστική εμπειρία όπου οι ισορροπίες ανάμεσα στον ώμο ρεαλισμό και τον σπαρακτικό λυρισμό, την καταιγιστική δράση και το ανελέητο ψυχογράφημα ,τους συνταρακτικούς διαλόγους και τους ψυχοβγαλτικούς μονολόγους είναι  αξιοθαύμαστες. Όλοι του οι χαρακτήρες συγκλονίζονται από εσωτερικές διαμάχες και συγκρούσεις , τα διλήμματά τους και οι περιγραφές δε είναι τόσο λεπτομερείς, σχεδόν Ντοστογιεφσκικής προέλευσης, που μοιάζουν σαν ο συγγραφέας να είχε ένα μικροσκόπιο με το οποίο κατέγραφε όλο αυτόν τον πολύπλοκο ψυχισμό χωρίς να αποκλίνει ούτε χιλιοστό, χαρίζοντάς μας έτσι το μυθιστόρημα της χρονιάς!

Το Infokids.gr μίλησε με τον Γιώργο Κατσούλα με αφορμή την κυκλοφορία του κατά τη γνώμη μας, μυθιστορήματος της χρονιάς, “Παραδώστε τους αντιστασιακούς”. Όπως τονίζει ο αυτοδίδακτος συγγραφέας “Το όλο ενδιαφέρον για το θέμα του εν λόγω βιβλίου δεν είναι να διηγηθείς ακόμη μια ιστορία ηρωισμού και θυσίας. Το όλο ενδιαφέρον,το σπαρακτικά συγκλονιστικό είναι να βυθίσεις το προσωπικό μικροσκόπιο στα αδυτα της ανθρώπινης ψυχής για να μπορέσεις να παρακολουθήσεις στιγμή προς στιγμή αυτήν την ανελέητη εσωτερική διαμάχη ,τον ακαταπαυστο εσωτερικό αγώνα ενός ανθρώπου που συγκρούεται μέσα του το φως με το σκοτάδι. Η παράδοση των αντιστασιακών και η επιβράβευση ή η αντίσταση και η τιμωρία; Αυτό είναι που με βασανίζει στην ανθρώπινη ύπαρξη μια ζωη”.

Η ιστορία που πραγματεύεται το βιβλίο σας έχει κάποια ψήγματα αλήθειας; Κάτω από ποιες συνθήκες γεννήθηκε η έμπνευση για το βιβλίο «Παραδώστε τους αντιστασιακούς»;

Έχει πολλά ψήγματα αλήθειας, αλλά δεν μένει εκεί. Περισσότερο από την ιστορική αλήθεια σημασία έχει η δραματική αλήθεια. Εξάλλου εγώ δεν τα πάω καλά με τον ρεαλισμό και δεν με ενδιαφέρει. Δανείζομαι την ιστορία για να πω αυτά που με καίνε. Η έμπνευσή μου γεννήθηκε βλέποντας την ταινία “Άδοξοι μπάσταρδοι” του Ταραντίνο. Η εναρκτήρια σκηνή με το λεκτικό πινγκ πονγκ ανάμεσα στον Γερμανό αξιωματικό και σε έναν χωριάτη που κρύβει στο υπόγειό του μερικούς αντιστασιακούς είναι ακριβώς και η ίδια σκηνή με την οποία ξεκινάω εγώ. Ακόμη και η περιγραφή του τοπίου, του σπιτιού και της αναμέτρησης είναι ακριβώς όπως στην ταινία. Προσέχτε όμως να δείτε τι γίνεται εδώ. Οι όποιες ομοιότητες με το έργο του Ταραντίνο σταματούν σε ακριβώς αυτό το σημείο. Στον Ταραντίνο αυτή η σκηνή είναι μια εισαγωγή , ένα light μοτίφ το οποίο το πήρα αυτούσιο και το ανέπτυξα με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο. Οι στοχασμοί μου, η ψυχολογική ανάλυση των χαρακτήρων μου, το ξεδίπλωμα της ιστορίας δεν έχει καμία σχέση με τους προβληματισμούς της ταινίας. Στον Ταραντίνο αυτή η σκηνή είχε διπλό σκοπό. Το πρώτο ήταν να αναδείξει την προσωπικότητα του Συνταγματάρχη και να τον παρουσιάσει σαν ένα είδος μικρού θεού, εντελώς διαφορετικό από τους  ναζιστές-καρικατούρες  που είχαμε δει ως τώρα, και το δεύτερο να χτίσει μια σασπένς για το αν ο ιδιοκτήτης θα προδώσει τελικά τους αντιστασιακούς που κρύβει. Και αυτή η σκηνή καταφέρνει τους σκοπούς της  με ολότελα ιδιοφυή ευρήματα. Από κει και πέρα η ταινία διαπραγματεύεται τελείως διαφορετικά πράγματα. Εγώ έμεινα πιστός στην αρχική σκηνή, αλλά εν συνεχεία βάδισα σε διαφορετικές ατραπούς και μονοπάτια κινούμενος πάντα προς την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και τους φιλοσοφικούς μου προβληματισμούς που δεν έχουν καμία ομοιότητα με την ταινία του Ταραντίνο, η οποία φυσικά είναι ένα αριστούργημα αλλά για άλλους λόγους.

Για να γίνει κανείς συγγραφέας, ποιες δεξιότητες πρέπει να κατέχει εκτός από τη φαντασία;

Ευρεία μόρφωση, κουλτούρα και παιδεία.

Τι προσδοκά ένας συγγραφέας μέσα από τη γραφή;

Να βγάλει από μέσα του όσα τον καίνε πριν τον κάψουν και να κατανοήσει την ουσία της ανθρώπινης φύσης.

Πώς μπορείτε να σταματάτε το χρόνο και να γράφετε μέσα στους τρελούς ρυθμούς αυτών που ζούμε;

Δεν μπορώ. Νιώθω πολύ κουρασμένος. Κάνω υπερβάσεις  καθημερινά. Αν δεν είχα σύνδρομο Άσπεργκερ θα έγραφα ένα βιβλίο κάθε πέντε χρόνια.

Ξεχωρίζετε κάποιο από τα «πνευματικά» σας παιδιά; Ποιο και γιατί;

Έχω πολλά πνευματικά παιδιά και πολύ  διαφορετικά μεταξύ τους. Καθένα έχει την δική του ομορφιά. Φυσικά σε ένα τέτοιο όγκο δουλειάς δεν μπορεί όλα τα έργα να είναι πρώτης γραμμής. Ξεχωρίζω βεβαίως κάποια έργα ,αλλά κυρίως ξεχωρίζω έναν χαρακτήρα. Τον Ντάνι από τον “Μεγάλο παραμυθά”. Είναι ο αγαπημένος μου χαρακτήρας. Είναι ένας άνθρωπος που έχει πονέσει πάρα πολύ και δεν καταλαβαίνει τα όρια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας ώσπου αρχίζει να ζει μέσα στις ταινίες και την μουσική τους που έχει λατρέψει. Κάθε φορά που τον φέρνω στο μυαλό μου δακρύζω.

Έχετε έναν ιδιαίτερο τρόπο που χειρίζεστε τη γλώσσα και γράφετε μ’ ένα ιδιαίτερο προσωπικό στυλ. Είναι συνειδητή αυτή η επιλογή;

Έχω μια δική μου τελείως κοσμοθεωρία και φιλοσοφία για την τέχνη και την λογοτεχνία η οποία δεν συμπίπτει με τις ιδέες που υπάρχουν εδώ στον κόσμο του βιβλίου. Τα ιστορικά μας μυθιστορήματα δεν διαβάζονται. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Έχουν όλα τα ίδια χαρακτηριστικά. Οι ήρωες (θετικοί πάντα για να ταυτιστούν μαζί τους οι άνθρωποι που δεν τους αρέσει να σκέφτονται) περνάνε του Σταυρού τα πάθη και στο τέλος δικαιώνονται πράγμα το οποίο είναι πολύ ωραίο για τα αναγνωστικά στερεότυπα  που έχουν κυριαρχήσει στον κόσμο του βιβλίου, αλλά για σοβαρούς ανθρώπους ούτε λόγος. Μόνο το “Tέλος του Εφιάλτη” του Μπαλτάκου είναι ένα αριστούργημα. Έτσι λοιπόν πήγα κόντρα σε  όλους τους κανόνες του ελληνικού ιστορικού μυθιστορήματος και βάδισα μόνος μου, έχοντας σαν δάσκαλο όχι έναν συγγραφέα αλλά έναν σκηνοθέτη που τυγχάνει να είναι και σεναριογράφος και φυσικά Αμερικάνο που είναι και οι κορυφαίοι καλλιτέχνες στον κόσμο.

Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς που τα παιδιά τους έχουν διαγνωστεί με σύνδρομο Άσπεργκερ;

Το να έχεις διαγνωσθεί με Άσπεργκερ δεν είναι και τόσο “ουάου” όπως νομίζουν πολλοί που πιστεύουν ότι είσαι ιδιοφυΐα και θα τα κονομήσεις. Εγώ δεν έχω συμβιβαστεί ακόμη. Δεν σας κρύβω ότι δεν θα ήθελα καθόλου να το έχω. Μόνο προβλήματα δημιουργεί. Σημαίνει ότι είσαι ξεχωριστός άνθρωπος που είναι δύσκολο να ταιριάξει σε οποιαδήποτε ομάδα. Που σημαίνει ότι αν είσαι ξεχωριστός άνθρωπος στην Ελλάδα πάρε μια σκούπα και άρχιζε να καθαρίζεις. Κανένας ξεχωριστός δεν κατάφερε τίποτα εδώ. Άρα πρέπει να φύγει έξω. Υπομονή, επιμονή, θυσίες για τους γονείς και αν το παιδί έχει Άσπεργκερ υψηλής νοημοσύνης στο τέλος θα τους δικαιώσει. Φυσικά θα πρέπει όμως να είναι κοντά και σε ειδικούς για να μπορέσει να συσχετιστεί με τον περίγυρό του. Γιατί το ίδιο σπουδαίο με τα επιστημονικά και καλλιτεχνικά επιτεύγματα είναι η φιλία και ο σωστός σύντροφος. Χωρίς φίλους όσο φήμη και δόξα να αποκτήσει κάποιος θα τυραννιέται μια ζωή.

Ποια είναι τα μελλοντικά συγγραφικά σας σχέδια;

Τώρα γράφω ταυτόχρονα τέσσερα βιβλία. Έχω τελειώσει και βρίσκομαι στις τελευταίες διορθώσεις ένα μυθιστόρημα που αφορά την παιδική κακοποίηση ,τον αυτισμό και την σχιζοφρένεια και αν όλα πάνε καλά θα κυκλοφορήσει τον Μάϊο, ένα βιβλίο για τα καλύτερα σάουντρακ των τελευταίων σαράντα πέντε χρόνων, το νέο μου μυθιστόρημα με ήρωα πάλι έναν αυτιστικό χαρακτήρα και ένα κρυφό σχέδιο για το οποίο δεν μπορώ να αποκαλύψω τίποτα.