Επιστροφή στο χαρτί και το μολύβι: γιατί η γραφή με το χέρι επιστρέφει στα σχολεία –και τις ζωές μας- την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης;
Την ίδια στιγμή που η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να μπαίνει στα σχολεία μας, πληθαίνουν οι συζητήσεις σχετικά με την επιστροφή σε πιο παραδοσιακούς τρόπους εκπαίδευσης: στο χαρτί και το μολύβι για τη γραφή και τις προφορικές εξετάσεις για τον έλεγχο των επιδόσεων.
Διαβάστε επίσης: Το υπουργείο Παιδείας φέρνει την Τεχνητή Νοημοσύνη στην εκπαίδευση: Τα ερωτήματα που τίθενται
Το παράδειγμα των σκανδιναβικών χωρών
Η Σουηδία και η Φινλανδία, δύο από τις πιο ψηφιακά ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, αποφάσισαν να επαναφέρουν στα σχολεία τους παραδοσιακούς τρόπους εκπαίδευσης. Μετά από χρόνια υπερβολικής χρήσης οθονών, δύο χρόνια πριν, το υπουργείο Παιδείας της Σουηδίας ανακοίνωσε την επιστροφή στα έντυπα βιβλία και τη γραφή με χαρτί και μολύβι, περιορίζοντας τα tablets στις σχολικές αίθουσες. Αντίστοιχα, κάποια σχολεία στη Φινλανδία επανέφεραν τις χειρόγραφες σημειώσεις, καθώς οι εκπαιδευτικοί παρατήρησαν ότι η συγκέντρωση και η κατανόηση των μαθητών είχαν μειωθεί με την υπερβολική χρήση συσκευών.
Διαβάστε επίσης: Εθισμός των παιδιών στην τεχνητή νοημοσύνη: 7 σημάδια που πρέπει να ξέρει κάθε γονιός
Αλλαγές στον τρόπο εξέτασης στη Νέα Ζηλανδία
Υπό ένα αντίστοιχο πρίσμα, η ίδια λογική φαίνεται να διέπει τον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, στη Νέα Ζηλανδία, πανεπιστήμια που ήρθαν αντιμέτωπα με την αδυναμία εντοπισμού κειμένων που έχουν παραχθεί από Τεχνητή Νοημοσύνη, όπως το ChatGPT, επέλεξαν να επιστρέψουν στις προφορικές εξετάσεις. Οι καθηγητές ανακάλυψαν ότι η πιο δίκαιη και ουσιαστική αξιολόγηση είναι αυτή που γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο – μέσα από διάλογο ο οποίος αποκαλύπτει εάν ο φοιτητής κατανοεί πραγματικά την ύλη που διδάσκεται, αν σκέφτεται, αν μπορεί να επιχειρηματολογήσει.
Κοινό σημείο και των δύο παραδειγμάτων; Ότι η εξέλιξη στην τεχνολογία δεν είναι πάντα συνώνυμη με την εκπαίδευση και την πρόοδο. Κάποιες φορές για να προχωρήσουμε μπροστά, χρειάζεται να κάνουμε ένα βήμα πίσω, να εδραιώσουμε τη γνώση και τη δεξιότητα και κατόπιν να συνεχίσουμε.
Η πρωτοβουλία HANDSOME
Την ίδια ακριβώς αξία υπηρετεί και μια νέα ελληνική πρωτοβουλία, το HANDSOME, που δημιουργήθηκε από το THETOTALBUSINESS και τον Νικόλα Γαλανόπουλο, για να υποστηρίξει και να αναδείξει τη γραφή με το χέρι. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «η γραφή με το χέρι δεν μπορεί να σταματήσει την τεχνολογία, αλλά μπορεί να συνυπάρξει μαζί της. Στο HANDSOME έχουμε σκοπό την υλοποίηση σειράς δράσεων για παιδιά και ενήλικες το 2026 και πιστεύω βαθειά ότι μόνο καλό μπορεί να κάνει μια τέτοια συνήθεια. Τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες που μπορούν να χρησιμοποιήσουν με άνεση την τεχνολογία και παράλληλα μπορούν να παραμένουν ενεργοί στον φυσικό κόσμο είναι η καλύτερη ισορροπία. Η οδήγηση ενός γρήγορου αυτοκινήτου είναι μια ξεχωριστή και συναρπαστική εμπειρία αλλά δεν μπορεί με τίποτα να υποκαταστήσει μια βόλτα με ένα ποδήλατο. Συνεπώς όλα χωράνε στην ζωή μας και όλα έχουν την χρήση τους και τα οφέλη τους».
Στην πρώτη εκδήλωση του HANDSOME, στο Θέατρο Άτρακτος, άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων, της τέχνης και των επιχειρήσεων μίλησαν για τη σημασία της χειρόγραφης έκφρασης, ανάμεσά τους ο καθηγητής Πέτρος Ρούσσος, ο συγγραφέας Στέφανος Ξενάκης και ο συνθέτης Μίνως Μάτσας. «Οι λόγοι που οδήγησαν στην ανάληψη της πρωτοβουλίας από το THETOTALBUSINESS για την δημιουργία του HANDSOME, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού για την υποστήριξη της γραφής με το χέρι είναι η προσωπική αγάπη για την γραφή με το χέρι αλλά κυρίως η πίστη ότι το φυσικό μπορεί να υπάρχει σε έναν κόσμο που γίνεται κάθε ημέρα και περισσότερο ψηφιακός. Η γραφή με το χέρι είναι μια πρόσκληση στους εαυτούς μας να “κατεβάσουμε” ταχύτητα σε μια εποχή υψηλών ταχυτήτων. Και επιπλέον μια ακόμη πρόσκληση να θυμηθούμε το ανθρώπινο μέγεθος και μέτρο γιατί μερικές φορές το κυνήγι για επίτευξη στόχων και επιθυμιών μας κάνει να το ξεχνάμε».
