Η παιδική χορωδία του 17ου δημοτικού σχολείου Καλλιθέας δημιούργησε – στο πλαίσιο του πανελλήνιου χορωδιακού φεστιβάλ στην Καρδίτσα – μια άκρως συγκινητική μουσική παράσταση με τον γεμάτο ελπίδα τίτλο «Για έναν καλύτερο κόσμο» υπό την επιμέλεια της μουσικού και εκπαιδευτικού Ράνιας Ααρών. Το infokids μίλησε μαζί της.
Κυρία Ράνια Ααρών, είστε μουσικός και εκπαιδευτικός. Επαρκούν τα μέσα και ο χρόνος για να κάνετε όπως θέλετε τη δουλειά σας;
«Η απάντηση στο ερώτημά σας δυστυχώς είναι αρνητική. Ας ξεκινήσουμε από τον χρόνο που για μένα είναι το πλέον φλέγον θέμα. Ένας εκπαιδευτικός μουσικής μπορεί να υπηρετεί σε ένα μόνο σχολείο, μοναχά εάν συμπληρώνει το ωράριό του και στην απογευματινή ζώνη του ολοημέρου. Που στην πράξη αυτό μπορεί να σημαίνει πως θα πρέπει να κάνει μάθημα σε τμήματα που έχουν μαθητές από Α’ μέχρι ΣΤ’ ανάλογα με την ώρα αποχώρησης των παιδιών!
28 χρόνια σε σχολεία
Η δεύτερη περίπτωση να μπορεί να εργάζεται σε ένα μόνο σχολείο είναι να του ανατεθούν εργαστήρια δεξιοτήτων (η “ευέλικτη ζώνη” που λέγαμε παλαιότερα), αλλά αυτά συνήθως ανατίθενται στους δασκάλους. Στα 28 χρόνια δηλαδή που δουλεύω στο δημόσιο σχολειό, φέτος ήταν η τρίτη φορά μέσα σε αυτά τα 28 χρόνια, που είχα την τύχη να μπορώ να μπαίνω σε τμήμα παραπάνω από μία ώρα (γιατί ως γνωστόν το μάθημα της μουσικής είναι μονόωρο!).
Τις άλλες χρονιές συμπλήρωνα ωράριο και σε δεύτερο σχολείο, αλλά έχουν τύχει και χρονιές που πήγαινα και σε τρία σχολεία! Αυτό στην πράξη σημαίνει πως κάθε χρονιά χρειάζεται να θυμάμαι από 270 (όπως φέτος) μέχρι 450 ονόματα (όπως πέρυσι). Κι εγώ- δόξα τω Θεώ- έχω την καλή τύχη να είμαι μόνιμη και να υπηρετώ στο 17ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας “Έλλη Αλεξίου” απ’ όταν πρωτοδιορίστηκα. Έχω τη δυνατότητα δηλαδή να αποκτώ ουσιαστική σχέση έξι χρόνων με τους μαθητές μου. Τώρα πια μάλιστα έχω τη χαρά και την ευλογία να έχω ως μαθητές μου παιδιά παλιών μου μαθητών! Και ειλικρινά πονά η ψυχή μου σκεπτόμενη το μαρτύριο στο οποίο υποβάλλονται οι συνάδελφοί μου αναπληρωτές που κάθε χρονιά αναγκάζονται να μπαίνουν σε αυτή τη συνθήκη…
Τα μέσα δεν επαρκούν
Όσον αφορά στην επάρκεια των μέσων η απάντηση είναι πάλι αρνητική. Ο εκπαιδευτικός μουσικής σπανίως διαθέτει δικιά του αίθουσα -όπως θα έπρεπε κανονικά λόγω της ιδιαιτερότητας του μαθήματος- και ως περιφερόμενος Ιουδαίος με το αρμόνιο υπό μάλης περιφέρεται από τάξη σε τάξη. Το καλό είναι πως το σχολειό μας διαθέτει υπολογιστή και προτζέκτορα σε κάθε τμήμα -πράγμα εξαιρετικά διευκολυντικό- αφού δεν χρειάζεται να κουβαλάμε πλέον και κασετόφωνο».
Η παιδική χορωδία του 17ου δημοτικού σχολείου Καλλιθέας πόσο καιρό υπάρχει και πόσα παιδιά έχει;
«Η παιδική χορωδία του σχολειού μας έκανε την πρώτη της εμφάνιση τα Χριστούγεννα του 2008 και αποτελείται από μαθητές και μαθήτριες των τριών τελευταίων τάξεων του Δημοτικού. Όπως είναι φυσικό ανανεώνεται κάθε χρονιά με νέα παιδιά, αφού φεύγουν τα εκτάκια μας και τη θέση τους παίρνουν τα τριτάκια που πλέον έχουν γίνει τεταρτάκια. Φέτος αριθμεί 48 παιδιά».
Είδαμε το υπέροχο βίντεο των παιδιών της χορωδίας. Μας λέτε πώς επιλέξατε το τραγούδι αυτό;
«Στην Καλλιθέα έχουμε κάθε τέτοια εποχή περίπου τη διεξαγωγή ενός Μαθητικού Φεστιβάλ, ενός φεστιβάλ που δίνει βήμα έκφρασης σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, ώστε να δημιουργήσουν μέσα από την τέχνη είτε λέγεται μουσική είτε θέατρο είτε χορός είτε εικαστική δημιουργία. Άμα τη λήξει του κάθε Φεστιβάλ ανακοινώνεται το θέμα του επομένου που έχει ψηφιστεί από το σύνολο της μαθητικής κοινότητας. Το θέμα του φετινού Φεστιβάλ λοιπόν ήταν “Για έναν καλύτερο κόσμο”. Θέμα υπέροχο, πολύπλευρο, με απίστευτη δυναμική. Κάθε χρόνο συμμετέχουμε με τη χορωδία μας στο Μαθητικό Φεστιβάλ με ποτ πουρί τραγουδιών ανάλογο με το θέμα του. Έτσι και φέτος στην προσπάθειά μου να συμπεριλάβω στο ποτ πουρί όσο το δυνατόν περισσότερα τραγούδια που να μιλούν για τις φλεγμαίνουσες πληγές της εποχής μας, σκέφτηκα την παιδική κακοποίηση και μέσω της αναζήτησής μου στο You Tube “έπεσα” πάνω σε αυτό το τραγούδι που με το που το άκουσα, άρχισαν να υγραίνονται τα μάτια μου».
Πήγατε στο πανελλήνιο χορωδιακό φεστιβάλ στην Καρδίτσα την παράσταση “Για έναν καλύτερο κόσμο”. Τι χρειάστηκε για να τη φτιάξετε; Και πώς δηλώσατε συμμετοχή; Είναι κάτι που κάνουν όλα τα σχολεία;
«Η απόφαση να πάμε στο Φεστιβάλ ήρθε ως θεόσταλτο σημάδι. Και θα σας πω τι εννοώ. Όταν στα εργαστήρια δεξιοτήτων μιλούσαμε με τα παιδιά για τις πλημμύρες της Θεσσαλίας, για την ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη που οφείλουμε να έχουμε, εκείνον τον καιρό έλαβα ένα μέηλ σχετικό με την 16η πανελλήνια συνάντηση σχολικών χορωδιών στην Καρδίτσα. Και μια σπίθα φώτισε τα μάτια μου. Αυτό είναι! Από τη θεωρία στην πράξη. Από τη σχολική αίθουσα στην κοινωνική παλαίστρα.
Είμαστε εδώ, είμαστε μαζί σας
Μια εκδρομή στην καρδιά της Θεσσαλίας, στην Καρδίτσα, με αφορμή το Φεστιβάλ, ένα ταξίδι συμπαράστασης προς τους πληγέντες κατοίκους. Ένα μήνυμα του στυλ “Είμαστε εδώ, είμαστε μαζί σας. Δεν φοβόμαστε να έρθουμε. Δεν μας πτοεί το κατεστραμμένο τοπίο. Σας δίνουμε το χέρι, τα παιδικά μας χαμόγελα, τα τραγούδια μας.” Το ποτ πουρί ήταν ήδη στα σκαριά του. “Για έναν καλύτερο κόσμο“. Πώς ταίριαξαν όλα! Άρχισα να μαθαίνω τα τραγούδια σε όλα τα παιδιά της Δ’, της Ε’ και της ΣΤ’ ανεξαρτήτως του αν ήταν στη χορωδία ή όχι. Η κόρη μου, η Λένα Σέρρα, ηθοποιός και μουσικός, γέννημα θρέμμα κι αυτή της κουλτούρας του σχολειού μας, ανέλαβε εθελοντικά να ντύσει (και να απογειώσει!) με χορωδιογραφικές κινήσεις το ποτ πουρί και να με συνοδεύσει με το μαντολίνο.
View this post on Instagram
Το καλλιτεχνικό κομμάτι ήταν έτοιμο. Έμενε όμως το εξίσου σημαντικό κομμάτι της επικοινωνίας με τη διοργάνωση του Φεστιβάλ, το κλείσιμο ξενοδοχείων, πούλμαν, εστιατορίων, η επικοινωνία με τους γονείς όσον αφορά στο οικονομικό κομμάτι, μα και όσον αφορά στο θέμα του να μας εμπιστευτούν τα παιδιά τους όσοι γονείς δεν είχαν τη δυνατότητα να τα συνοδεύσουν. Κι εδώ οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον διευθυντή μου, τον Δημήτρη τον Λάμπρου, που πήρε ζεστά το όλο θέμα και “έβαλε πλάτη”.
Υπάρχουν εξαίρετοι συνάδελφοι
Όσον αφορά στο αν είναι κάτι που κάνουν όλα τα σχολεία, σαφώς και δεν είναι. Υπάρχουν εξαίρετοι συνάδελφοι που θα ήθελαν να συμμετέχουν και δεν έχουν τη συνδρομή του διευθυντή και των συναδέλφων τους. Υπάρχουν συνάδελφοι σε σχολεία φτωχογειτονιών, όπου οι γονείς δεν μπορούν να στηρίξουν μια τέτοια προσπάθεια. Υπάρχουν φυσικά και συνάδελφοι που ονειρεύτηκαν κάποια στιγμή τέτοιες δράσεις κι απογοητεύτηκαν, υπάρχουν συνάδελφοι εξαντλημένοι από τις συνθήκες εργασίες, από την απαξίωση του ρόλου τους τόσο από το Υπουργείο, όσο και από την κοινωνία γενικότερα. Υπάρχουν φυσικά και συνάδελφοι αδιάφοροι και διεκπεραιωτικοί. Δεν είμαι εγώ αυτή που θα τους κρίνω. Ο μόνος για τον οποίο μπορώ να μιλήσω είναι ο εαυτός μου. Κι αυτό που μου δίνει δύναμη να συνεχίζω είναι η λατρεία που βλέπω στα μάτια των μαθητών μου, καθώς και η ευθύνη μου ως ενεργού πολίτη αυτού του κόσμου να κάνω αυτό που μπορώ στο μέτρο που μπορώ».
Το θέμα που καταπιάνεστε είναι πολύ δύσκολο. Πώς το εξηγήσατε στα παιδιά;
«Όντως. Το θέμα είναι βαρύ και δύσκολο. Είμαστε όμως στην εποχή της άμεσης πληροφόρησης και τα παιδιά μαθαίνουν τα πάντα, δεν μπορείς να το αποφύγεις. Και καλύτερα να λάβουν την πληροφόρηση από σένα, τον γονιό, τον δάσκαλο, παρά από το διαδίκτυο, τα ΜΜΕ και τους φίλους τους. Τα μαθητούδια μου- από πρωτάκια ακόμα- τα αντιμετωπίζω ως μέλλοντες ενήλικες, σαφέστατα με την ανάλογη ευαισθησία και προσοχή που χρειάζεται η ηλικία τους.
Αφεθήκαμε σε ένα βουβό κλάμα
Όταν ξεκινάω να τους μαθαίνω ένα τραγούδι, αρχίζουμε πάντα από την ανάλυση των στίχων. Δεν σας κρύβω ότι υπήρξαν κάποια πονηρά γελάκια στο άκουσμα κάποιων λέξεων. Όταν όμως τα παρακίνησα να κάνουν εικόνα όλο αυτό που περιγράφει το τραγούδι, όταν στη θέση της 12χρονης έβαλαν τους εαυτούς τους, τα αδέρφια τους, τότε όλων τα μάτια βούρκωσαν. Και πολλοί από μας αφεθήκαμε σε ένα βουβό κλάμα με πρώτη εμένα που κι εγώ, κάνοντας εικόνα το τραγούδι, σκέφτηκα τα παιδιά μου και τους μαθητές μου».
Υπάρχουν σχέδια για μελλοντικές παρόμοιες δράσεις; Και βρίσκετε πρόσφορο έδαφος;
«Ξέρετε, ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Σαφώς και υπάρχουν σχέδια. Ίσως όχι συγκεκριμενοποιημένα, αλλά ο στόχος παραμένει ένας: όσο περνά από το χέρι μου, το σχολείο να είναι ανοιχτό στην κοινωνία, τα παιδιά να φεύγουν κάθε μέρα από το σχολείο χαρούμενα και να βρίσκουν καταφύγιο και συντροφιά στην τέχνη. Αν βρίσκω πρόσφορο έδαφος; Ω, ναι, είμαι πολύ τυχερή. Εικοσιοκτώ χρόνια στο 17ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας “Έλλη Αλεξίου” είχα την ευτυχία να έχω διευθυντές και συναδέλφους συνταξιδιώτες και συνοδοιπόρους, γονείς υποστηρικτικούς και μαθητούδια λατρεμένα. Τα πάντα είναι θέμα ομάδας. Μπορεί κάποιος να είναι ο μπροστάρης, μπορεί κάποιος να δέχεται το περισσότερο χειροκρότημα, αλλά αυτός ο κάποιος δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα, αν δεν υπήρχαν κάποιοι άνθρωποι να του σφίγγουν το χέρι, να τον υποστηρίζουν, να του χαμογελούν και να τον ανατροφοδοτούν».
Πιστεύετε ότι η τέχνη μπορεί να περάσει στα παιδιά τόσο σημαντικά μηνύματα με πιο εύκολο τρόπο;
«Σαφέστατα!!! Η τέχνη είναι βίωμα, είναι έκφραση, είναι δημιουργία. Έχει πει η Phylicia Rashad πως “Ένα παιδί πριν καν μιλήσει, τραγουδά, πριν γράψει, ζωγραφίζει. Με το που καταφέρει να σταθεί στα δυο του πόδια, χορεύει. Η τέχνη είναι η βάση της ανθρώπινης έκφρασης.” Είναι τυχαίο πόσο φοβούνται τα εκάστοτε απολυταρχικά καθεστώτα την τέχνη; Πόσο επικίνδυνο είναι ένα τραγούδι για να το λογοκρίνεις, μια θεατρική παράσταση για να την κατεβάσεις, ένα έργο τέχνης για να το απαγορεύσεις, ένα βιβλίο για να το ρίξεις στην πυρά; Η τέχνη είναι δύναμη, αλλά δυστυχώς στην Ελλάδα, το λίκνο του πολιτισμού, είναι υποβαθμισμένη όσο δεν γίνεται… Ευχή μου να υπάρξουν μικρές εστίες αντίστασης, μικρές πυγολαμπίδες που θα φωτίσουν το σκοτάδι το οποίο βιώνουμε.
Κι ας τελειώσουμε με τα λόγια του ποτ πουρί μας, παραλλάσσοντας με όλον τον σεβασμό, τον Νίκο Γκάτσο:
“Καληνύχτα, Κεμάλ. Αυτός ο κόσμος στο χέρι μας είναι να αλλάξει. Καληνύχτα.”».
Διαβάστε επίσης:
Δεύτερη φορά Πανελλήνιες: Μερικές συμβουλές για κάθε εξεταζόμενο
Επίδομα μητρότητας: Ανοίγει σήμερα η πλατφόρμα για τις μη μισθωτές μητέρες
«Ήταν κοριτσάκι, είχε σύνδρομο Turner»: Η Εριέττα Κούρκουλου μιλά για την πρόσφατη αποβολή της
