Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1925 στην Ξάνθη.
Από πολύ μικρή ηλικία έδειξε έφεση για τη μουσική: ξεκίνησε μαθήματα πιάνου σε ηλικία τεσσάρων ετών, ενώ αργότερα εισέπραξε εκπαίδευση σε βιολί και ακορντεόν. Η παιδική του ηλικία σημαδεύτηκε από οικογενειακές δυσκολίες — οι γονείς του χωρίστηκαν, και το 1938 ο πατέρας του σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα. Η οικογένεια μετακόμισε στην Αθήνα το 1932, κι ο Χατζιδάκις συνδύασε την εργασία με τις μουσικές σπουδές του σε δύσκολες εποχές.
Η διαμόρφωση ενός ξεχωριστού μουσικού δρόμου
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής και των μεταπολεμικών ετών, ο Χατζιδάκις στράφηκε στη μουσική, τη φιλοσοφία – έστω κι αν δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών – και εντάχθηκε σε κύκλους λογοτεχνών, ποιητών και καλλιτεχνών (μεταξύ των οποίων οι Μίκης Θεοδωράκης, Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Σεφέρης). Το 1949 προκάλεσε αίσθηση με διάλεξη για το ρεμπέτικο, αναγνωρίζοντας τη δημοτική μας μουσική αξία και φέρνοντας μια τομή στη σύγχρονη ελληνική μουσική σκηνή.
Η διεθνής καταξίωση και τα κορυφαία έργα
Ο Μάνος Χατζιδάκις θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες συνθέτες. Το 1960 του απονεμήθηκε το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι «Τα Παιδιά του Πειραιά» από την ταινία «Never on Sunday». Παρότι κέρδισε την τιμητική διάκριση, ο ίδιος απέρριψε την απονομή, εκφράζοντας την αντίθεσή του στον τρόπο με τον οποίο απεικονιζόταν η Αθήνα στην ταινία.
Με έργα όπως «Το Χαμόγελο της Τζιοκόντας» (1965) και τη μουσική για κινηματογράφο, θέατρο και μπαλέτο, συγκίνησε γενιές και έθεσε νέες βάσεις για την ελληνική μουσική.
Η κληρονομιά και το διαχρονικό αποτύπωμα
Το έργο του Χατζιδάκι έχει χαρακτηριστεί ως η «ηχητική ταυτότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας». Η ένταξη της λαϊκής μουσικής στο «έντεχνο», η έμφαση στο μελωδικό στοιχείο και η πνευματική του διάσταση τον καθιστούν εμβληματική μορφή. Πέρα από τη σύνθεση, συνέβαλε και στην καλλιέργεια της ελληνικής μουσικής κουλτούρας – για παράδειγμα, ίδρυσε τον διαγωνισμό «Σύνθεση Μάνου Χατζιδάκι» το 1962.
Μια μέρα για να θυμόμαστε
Κάθε 23 Οκτωβρίου, γενέθλια ημέρα του Μάνου Χατζιδάκι, είναι η ευκαιρία να ακούσουμε ξανά τους ήχους που διαμόρφωσε, να θυμηθούμε πως η μουσική μπορεί να είναι αγάπη, μνήμη και ελπίδα. Ο Χατζιδάκις μας δείχνει ότι η αγάπη — για τη ζωή, τη μουσική, τον άνθρωπο — δεν είναι απλώς λέξη, είναι μελωδία.
Μοναδικός, ιδιοφυής και αεικίνητος, ο Μάνος Χατζιδάκις «έφυγε» από κοντά μας στις 15 Ιουνίου 1994.
Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν είναι μόνο μνήμη — είναι ζωντανός ήχος που ταξιδεύει πέρα από τον χρόνο.
