- Infokids.gr - https://www.infokids.gr -

Πώς οι φανταστικοί φίλοι επηρεάζουν την ψυχοσύνθεση των παιδιών;

Οι φανταστικοί φίλοι βοηθούν τα παιδιά και τους έφηβους να αντιμετωπίζουν το στρες, τους φόβους, την ανησυχία και το τραύμα, τόσο σε παθολογικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Τα παιδιά χρησιμοποιούν τους φανταστικούς φίλους για να προωθήσουν τη δική τους επάρκεια και για να προστατέψουν και να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, όταν έρχονται κατά μέτωπο με διάφορες καινούργιες προκλήσεις. Οι φίλοι αυτοί τείνουν να γεμίζουν το κενό που μπορεί να έχουν τα παιδιά στην κοινωνικο-οικονομική τους ζωή ή να υποστηρίζουν τα άρρωστα παιδιά να μεταβούν τα διάφορα αναπτυξιακά στάδια ή ακόμη να αντικαταστήσουν μια σχέση που έχει χαθεί.

Σε διάφορες έρευνες βρέθηκε ότι οι έφηβοι που είχαν φανταστικούς φίλους είχαν καλύτερες ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, με το να ζητήσουν βοήθεια όταν τη χρειάζονταν και να επικεντρώνονται στο πώς να λύσουν κάποιο πρόβλημα. Γενικότερα, τα παιδιά με φανταστικούς φίλους έχουν καλύτερη επίγνωση των συναισθημάτων τους, συνεργάζονται περισσότερο με τους συνομηλίκους και τους ενήλικες και έχουν πολύ καλές επικοινωνιακές δεξιότητες. Επίσης, φάνηκε από σχετική έρευνα ότι τα παιδιά με φανταστικούς φίλους έχουν καλύτερη κατανόηση για τις πληροφορίες που ακούει ή βλέπει κάποιος και με αυτό τον τρόπο μπορούν πιο εύκολα να μπουν στη θέση του και να κατανοήσουν τη δική του οπτική πλευρά. Μπορούν να αναγνωρίσουν ότι ο ψυχολογικός κόσμος δεν αντανακλά πάντα τον αληθινό κόσμο. Η μίμηση ρόλων στο φανταστικό παιχνίδι βελτιώνει τις υποκριτικές ικανότητες, οδηγώντας τα σε μεγαλύτερη ψυχολογική ανάπτυξη.

Οι φανταστικοί φίλοι παράλληλα, φαίνεται να εκπληρώνουν παρόμοιους κοινωνικούς ρόλους όσον αφορά τους πραγματικούς φίλους των παιδιών. Τα παιδιά αλληλεπιδρούν με τον ίδιο τρόπο, τόσο με τους φανταστικούς όσο και με τους αληθινούς φίλους τους. Παρόλα αυτά, διαφάνηκε ότι είναι πιο πιθανό τα παιδιά να θέλουν να εκμυστηρευτούν ένα μυστικό σε ένα φανταστικό φίλο παρά σε έναν πραγματικό, με τον οποίο δεν έχουν μια αμοιβαία σχέση.

Η δημιουργία φανταστικών φίλων φαίνεται να εμπλέκεται ακόμη και στην ταυτότητα φύλου των παιδιών. Τα στερεότυπα για το φύλο παίζουν ρόλο στο κατά πόσο θα είναι ικανοί και επαρκείς οι φανταστικοί φίλοι των παιδιών. Η αντρική φιγούρα φαίνεται ως δυνατή, γενναία και ισχυρή και τα αγόρια δημιουργούν φανταστικούς φίλους για να πραγματοποιήσουν αυτό το στερεότυπο, ενώ ο γυναικείος ρόλος θεωρείται περισσότερο προστατευτικός και για παροχή φροντίδας. Από ψυχαναλυτικής πλευράς, τα αγόρια φαίνεται να δημιουργούν ένα ιδεώδες του εαυτού τους, με το οποίο θα μπορούν να ταυτοποιηθούν και ίσως είναι πιο πιθανό να φτιάξουν αδύναμους φανταστικούς φίλους για να μπορέσουν να κερδίσουν στο παιχνίδι και να γίνουν οι ηγέτες.

Αντιθέτως, τα κορίτσια φτιάχνουν λιγότερο ικανούς φανταστικούς φίλους για να τους προστατέψουν και να τους φροντίζουν, όπως προτάσσει ο γυναικείος μητρικός ρόλος. Τα κορίτσια είναι πιο πιθανόν να εμπλακούν με ένα φίλο της φαντασίας τους με το ρόλο του δασκάλου ή της μητέρας. Συνήθως, τα κορίτσια αυτά είναι τα πρωτότοκα. Μιμούνται τις συμπεριφορές της μητέρας τους όταν έρθει ένα δεύτερο αδερφάκι στην οικογένεια, με το να περιποιούνται με τον ίδιο τρόπο ένα φανταστικό μωρό. Αυτό τα βοηθάει να προσαρμοστούν και να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στο σπίτι με την άφιξη του νέου μωρού. Επίσης, τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουν περισσότερους φανταστικούς φίλους, ακόμη και οικογένεια ολόκληρη, ενώ τα αγόρια συχνά έχουν έναν μόνο, ο οποίος θα είναι σούπερ ήρωας. Τα αγόρια φτιάχνουν φίλους του ίδιου φύλου, ενώ τα κορίτσια έχουν φίλους και από τα δύο φύλα.

Τα παιδιά ίσως δημιουργούν την ποιότητα των φανταστικών τους σχέσεων την οποία έχουν ιδιαίτερη ανάγκη. Για παράδειγμα, ένας φανταστικός φίλος που είναι συναισθηματικά άπορος και φοβισμένος θα βοηθήσει το παιδί να αντιμετωπίσει την ανησυχία και τα αισθήματα αδυναμίας που βιώνει. Ένας άλλος φίλος θα βοηθήσει στις κοινωνικές συναλλαγές του παιδιού με τους συνομηλίκους του, όταν το παιδί αυτό αντιμετωπίζει δυσκολίες στις προσωπικές του επαφές, ενώ τα παιδιά που δημιουργούν ένα σκληρό φανταστικό φίλο ίσως να ανησυχούν ιδιαίτερα και να προσπαθούν να προστατευθούν από την τιμωρία που τους επιβάλλουν οι γονείς.

Βαλεντίνα Θεοδώρου
Σχολική Ψυχολόγος
E-mail: [email protected]
Πηγή: www.e-psychology.gr