Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του υπουργού Παιδείας για τις απουσίες, τα κινητά τηλέφωνα και τις οικονομικές υποχρεώσεις των γονέων-κηδεμόνων σε περιπτώσεις φθορών στα σχολεία προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις.
Ο Γιώργος Χριστόπουλος, πρόεδρος ΟΙΕΛΕ, μιλάει στο infokids για τον νέο σχολικό κανονισμό.
Επαναφορά παλαιότερων μέτρων που είχαν καταργηθεί ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Έτσι απαντά η κυβέρνηση στην αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας;
«O σχολικός εκφοβισμός είναι μία από τις πτυχές του ογκούμενου φαινομένου της βίας στις σύγχρονες κοινωνίες και οι αιτίες της άνθησής της βρίσκονται έξω από τη σχολική τάξη. Είναι η όξυνση των ανισοτήτων, είναι η αναδιαμόρφωση του θεσμού της οικογένειας, είναι η επικράτηση ενός πολιτικού-ιδεολογικού δόγματος που προτάσσει τον ατομικισμό και την απληστία ως ύψιστες αξίες, είναι η διαμόρφωση κοινωνικών προτύπων που παράγονται από αυτό το δόγμα και πλημμυρίζουν μέσω κυρίως της μαζικής κουλτούρας (διαφημίσεις, μουσική, βιντεοπαιχνίδια) τη ζωή των νέων παιδιών. Βεβαίως, δεν μπορεί να μείνει και το σχολείο άπραγο, στο μέτρο των (μικρών) δυνατοτήτων του καθώς δεν μπορεί να υποκαταστήσει το σπίτι και την οικογένεια. Επομένως, ένα πλαίσιο, κάποια μέτρα, θα πρέπει να υπάρχουν.
Τα κατασταλτικά μέτρα που δεν πρόκειται -από μόνα τους- να λειτουργήσουν
Το ζήτημα είναι όμως σε ποια κατεύθυνση θα κινούνται αυτά τα μέτρα. Θα είναι «εύκολα», δηλαδή απλώς κατασταλτικά, ή θα επιχειρούν σοβαρές θεσμικές και προληπτικές παρεμβάσεις που θα έχουν βαθύτερο και πιο ουσιαστικό χαρακτήρα; Η άποψή μου είναι ότι η κυβέρνηση επέλεξε το πρώτο, θεσμοθετώντας κατά κύριο λόγο κατασταλτικά μέτρα που όμως δεν πρόκειται από μόνα τους να λειτουργήσουν.
Δυστυχώς, όπως συχνά συμβαίνει με το χώρο της Παιδείας στη χώρα μας, κάποιες αποφάσεις λαμβάνονται σε προεκλογική περίοδο και εξυπηρετούν μικροκομματικές σκοπιμότητες. Τα ποιοτικά ευρήματα των δημοσκοπήσεων και η διαρροή ψήφων προς τα δεξιά της ΝΔ υποχρεώνει την κυβέρνηση να δείξει ότι επενδύει σε ένα δόγμα «νόμου και τάξης» για να συγκρατήσει τους πιο συντηρητικούς οπαδούς της και να κατευνάσει την κοινωνική ανησυχία για τα εντεινόμενα φαινόμενα νεανικής βίας».
Η αυστηροποίηση παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων, με δυνατότητα επαναφοράς της πενθήμερης αποβολής, αλλά και τη διευκόλυνση της διαδικασίας για αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος είναι μια σωστή απόφαση;
«Όπως προανέφερα, θα πρέπει να υπάρχει πειθαρχικό πλαίσιο, σαφώς θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα στους συλλόγους διδασκόντων να ελέγχουν τη συμπεριφορά των μαθητών τους. Όμως η καταστολή θα πρέπει να είναι το έσχατο μέσο. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν επείγοντα προβλήματα που σχετίζονται με την αύξηση φαινομένων ενδοσχολικής βίας και εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στο οικογενειακό περιβάλλον. Ερευνητές του πεδίου έχουν πολλάκις επισημάνει ότι η σχολική βία πάει χέρι-χέρι με την κακοποίηση ή την παραμέληση παιδιών στο σπίτι τους. Επομένως, χρειάζεται στήριξη των οικογενειών και επιμόρφωση των γονέων.
Μια πενθήμερη αποβολή δεν θα σώσει τον μαθητή
Επίσης, φαινόμενα νεανικής παραβατικότητας σχετίζονται με την επικράτηση σεξουαλικών προτύπων, με έναν νοσηρό φαλλοκρατισμό που κυριαρχεί, πχ, στους στίχους της τραπ. Μια πενθήμερη αποβολή δεν θα σώσει τον μαθητή, θα βοηθήσει πολύ περισσότερο η ένταξη ενός σύγχρονου μαθήματος σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης που θα ανοίξει όλα τα θέματα που ο ανόητος εγχώριος συντηρητισμός κάνει πως δεν υπάρχουν, αλλά είναι κοινός τόπος σε όλα τα νέα παιδιά από πολύ νωρίς.
Θα πρέπει να υπάρχουν ενδοσχολικοί θεσμοί διαμεσολάβησης με τη συμμετοχή εκπροσώπων των μαθητικών κοινοτήτων και εκπαιδευτικών-μεντόρων. Θα πρέπει να υπάρξει ριζική αναδιαμόρφωση του αναλυτικού προγράμματος με στόχο τον εκδημοκρατισμό της παρεχόμενης εκπαίδευσης και την μετατόπιση από μια παιδεία στείρων δεξιοτήτων σε μια πιο ολιστική, πιο ανθρωποκεντρική κατεύθυνση».
Να ενισχυθούν τα σχολεία με ειδικούς επαγγελματίες
«’Είχαμε επισημάνει ως Ομοσπονδία ότι η κατάργηση των κοινωνικών σπουδών και της εικαστικής αγωγής από τη δευτεροβάθμια θα έχει μακροπρόθεσμα πολύ άσχημες συνέπειες. Τέλος, είναι εξαιρετικά κρίσιμο, και το είχαμε συμπεριλάβει στο πακέτο μέτρων που η Ομοσπονδία μας πρότεινε στο Υπουργείο Παιδείας, να ενισχυθούν τα σχολεία με ειδικούς επαγγελματίες για την ψυχική υποστήριξη, δηλαδή ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, επισκέπτες υγείας, νοσηλευτές. Σήμερα η αναλογία των ειδικών επιστημόνων ανά σχολείο είναι περίπου ένας ανά 7 ή 8 σχολεία.
Αν υπολογιστεί ότι κάποια σχολεία σε μεγάλες πόλεις έχουν περισσότερους από 400 μαθητές, καθίσταται σαφές ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά. Επίσης, θα πρέπει να ενισχυθούν τα κέντρα που διαγιγνώσκουν ειδικά μαθησιακά προβλήματα και συμπεριφορές, ώστε η επισήμανση και αντιμετώπιση των προβλημάτων να γίνει έγκαιρα και γρήγορα. Όσο πιο μικρό είναι το διαγνωσμένο παιδί, τόσο πιο αποτελεσματική η αντιμετώπιση των ζητημάτων του».
Νέος κανονισμός λειτουργίας στα σχολεία που θα υπογράφουν οι γονείς. Σε τι εξυπηρετεί;
«Στην ιδιωτική εκπαίδευση οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να υπογράφουν τον κανονισμό λειτουργίας του σχολείου, επίσης κανονισμός έχει θεσπιστεί και για τη δημόσια εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια. Δεν θεωρώ ότι θα παίξει κάποιο ουσιαστικό ρόλο, παρά μόνο θα γνωστοποιεί τους κανόνες λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Όμως η δημόσια αναφορά του Υπουργού Παιδείας στον κανονισμό και η διασύνδεσή του με την μη φοίτηση μαθητών ήταν το λιγότερο ατυχής. Η εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι υποχρεωτικά 9χρονη και κανείς, για όποιες παραλείψεις γονέων, δεν μπορεί να απαγορεύσει σε παιδιά να σπουδάσουν».
Σε σοβαρές παραβιάσεις θα εφαρμόζεται ο νόμος για τα ποινικά παραπτώματα. Τι σημαίνει;
«Όχι μόνο οι εκπαιδευτικές συλλογικότητες, αλλά και ανεξάρτητοι θεσμοί, όπως ο Συνήγορος του Παιδιού τονίζουν ότι η έμφαση στην ποινικοποίηση δεν αρκεί. Αντιθέτως, οι πρόσφατες αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα που διευκολύνουν τον εγκλεισμό νέων στις φυλακές με τις συνθήκες που εκεί επικρατούν, όχι μόνο δεν διασφαλίζουν τον λεγόμενο «σωφρονισμό», αλλά γεννούν τις συνθήκες για επανάληψη και επιδείνωση παραβατικών συμπεριφορών.
Καλλιέργεια της δημοκρατικής παιδείας
Γενικώς, κι αυτή είναι η γενική μου άποψη, μια δέσμη μέτρων αυστηρά κατασταλτικών χωρίς έμφαση στην καλλιέργεια της δημοκρατικής παιδείας, της ενσυναίσθησης του σεβασμού στη διαφορετικότητα, χωρίς αλλαγές στο αναλυτικό πρόγραμμα, χωρίς επένδυση στους ενδοσχολικούς θεσμούς πρόληψης και διαμεσολάβησης, δεν θα έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας».
Διαβάστε επίσης:
Θρίαμβος για την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα πυγμαχίας νέων – Πρωταθλήτρια η Παναγιώτα Κούζιλου
Σχολικά γεύματα στους μαθητές: Επεκτείνεται σε 20 νέους Δήμους
