Ποιος γονιός δεν αναρωτήθηκε, μετά την τραγική φωτιά στο κλαμπ της Βόρειας Μακεδονίας, τι θα μπορούσε να συμβεί σε μια αντίστοιχη περίπτωση στη χώρα μας.
Στη Βόρεια Μακεδονία γονείς, συγγενείς και φίλοι θρηνούν τους 59 νεκρούς που έχασαν τόσο άδικα τη ζωή τους εξαιτίας της απουσίας μέτρων πυροπροστασίας -και πολλών άλλων, πιθανότατα- στο κλαμπ όπου διασκέδαζαν. Και είναι πολύ λογικό, μετά το σοκ και την ενσυναίσθηση για τους νέους που χάθηκαν, να αναρωτηθούμε, γονείς και μη, εάν ένα αντίστοιχο περιστατικό θα μπορούσε να συμβεί κι εδώ.
Πόσο ασφαλή είναι τα κλαμπ και τα κέντρα διασκέδασης;
Στα τέλη του 2024 ψηφίστηκε νομοθεσία που ενισχύει τη συχνότητα των πυρασφαλιστικών ελέγχων στους εν λόγω χώρους, με τους τυπικούς ελέγχους από τα αρμόδια τμήματα της Πυροσβεστικής να ορίζεται να γίνονται σε ετήσια βάση, προληπτικά και χωρίς να χρειάζεται προηγούμενη καταγγελία. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Παραπολιτικά, το 2024 πραγματοποιήθηκαν 2.543 έλεγχοι σε χώρους διασκέδασης και λοιπές εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου. Όπως εκτιμούν αξιωματικοί της Πυροσβεστικής, ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά στο απολογιστικό του πρώτου τριμήνου του 2026, καθώς θα αποτυπώνει το σύνολο των ελέγχων που θα έχουν διενεργηθεί το 2025.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η νέα νομοθεσία δεν προβλέπει ελέγχους σε κάθε χώρο συνάθροισης κοινού, αλλά εστιάζει σε εκείνους που κατατάσσονται στην κατηγορία υψηλής επικινδυνότητας. Ο πρόεδρος της Ένωσης Αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος, Κωνσταντίνος Τσίγκας ανέφερε πως σε ποσοστό 30%-40% των ελέγχων εντοπίστηκαν αποκλίσεις από τα προβλεπόμενα μέτρα πυροπροστασίας. Σε δηλώσεις του στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά 90,1», επισήμανε ότι ενώ κατά την αδειοδότηση των καταστημάτων τηρούνται οι απαραίτητες προδιαγραφές, στη συνέχεια παρατηρούνται ελλείψεις. Η σχετική νομοθεσία είναι σαφής και προβλέπει, ανάλογα με τον θεωρητικό πληθυσμό κάθε κέντρου, διαδρόμους διαφυγής, εξόδους κινδύνου, φωτισμό ασφαλείας, πυρανιχνευτές, αυτόματα συστήματα πυρόσβεσης και άλλα μέτρα. Κάθε επιχείρηση υποχρεούται να διαθέτει και να τηρεί ενημερωμένο το «Κόκκινο Βιβλίο» της Πυροσβεστικής, που αποτελεί το επίσημο μητρώο ελέγχου και συντήρησης των μέσων πυροπροστασίας.
Αυτό που τονίζεται, είναι ότι στην πραγματικότητα οι περισσότερες παρατυπίες που καταγράφονται αφορούν σε αισθητικές τροποποιήσεις των χώρων και όχι σε πλήρη έλλειψη συμμόρφωσης. Παρόλα αυτά, η Πυροσβεστική επιμένει στην αυστηρή εφαρμογή των πυρασφαλιστικών προδιαγραφών. Τέλος, στο ρεπορτάζ επισημαίνεται ότι παραμένει το χρόνιο ζήτημα της επιβολής κυρώσεων στις επιχειρήσεις που συστηματικά παραβιάζουν τους κανόνες πυρασφάλειας. Η Πυροσβεστική έχει τη δυνατότητα επιβολής διοικητικών προστίμων και υποχρεούται να ενημερώνει τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την έκδοση εντολών σφράγισης καταστημάτων σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων παραβάσεων. Παρότι το νομικό πλαίσιο προβλέπει τη λήψη αυστηρών μέτρων, η πρακτική εφαρμογή τους εξακολουθεί να παρουσιάζει δυσκολίες.
Για να επιστρέψουμε στο σημαντικό για όλους εμάς ερώτημα, τι θα συνέβαινε σε μια αντίστοιχη περίπτωση στη χώρα μας, ελπίζουμε ότι οι έλεγχοι και τα μέτρα εφαρμόζονται κατά γράμμα και πως οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων είναι συνειδητοποιημένοι ως προς τους πιθανούς κινδύνους και την ευθύνη που έχουν απέναντι στους πελάτες τους και την κοινωνία.
