Η Ισπανία ενέκρινε την ταχεία πρόσβαση στα πανεπιστήμιά της για ξένους φοιτητές στους οποίους απαγορεύεται η είσοδος στις ΗΠΑ για σπουδές από την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Είναι αλήθεια ότι καμία χώρα δεν έχασε μαζεύοντας τα καλύτερα μυαλά αρχικά για σπουδές και στη συνέχεια για εργασία. Μετά την απόφαση της Αμερικής να κλείσει την πόρτα στους διεθνείς φοιτητές η Ισπανία ανοίγει πόρτες και παράθυρα για να τους υποδεχθεί.
Η κίνηση ματ της Ισπανίας στις πανεπιστημιακές σπουδές με αγγλόφωνο πρόγραμμα
Οι φοιτητές που δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της αναστολής της βίζας θα μπορούν να μεταβούν στην Ισπανία αντ’ αυτού, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ισπανικό υπουργείο Μετανάστευσης. Οι βίζες θα επιτρέπουν επίσης στους φοιτητές να εργάζονται με μερική απασχόληση, ανέφερε το υπουργείο.
Ο Τραμπ έχει συγκρουστεί με πολλά κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια κατηγορώντας τα ότι έχουν μετατραπεί σε προπύργια αντισημιτισμού μετά τις μεγάλης κλίμακας φοιτητικές διαμαρτυρίες υπέρ των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων εν μέσω του πολέμου στη Γάζα. Στη σύγκρουσή του με το Χάρβαρντ, έχει παγώσει τη χρηματοδότηση των ερευνών και απείλησε να αφαιρέσει το αφορολόγητο καθεστώς του, ωθώντας αρκετά ευρωπαϊκά έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, να αυξήσουν τις ερευνητικές επιχορηγήσεις για να προσελκύσουν ταλέντα.
Ενώ ο Τραμπ έχει επιδιώξει να περιορίσει τη μετανάστευση στις ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ την ενθαρρύνει ενεργά, προβάλλοντας τα οικονομικά της οφέλη. Η Ισπανία κατέχει την τρίτη θέση μεταξύ των κορυφαίων επιλογών για τους φοιτητές στις ΗΠΑ που επιθυμούν να σπουδάσουν στο εξωτερικό, πίσω από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία, σύμφωνα με τον ιστότοπο Open Doors, και τουλάχιστον 20.000 υποβάλλουν αίτηση για βίζα κάθε χρόνο για να πραγματοποιήσουν μέρος των ακαδημαϊκών τους σπουδών στην Ισπανία.
Και η Ελλάδα σε όλο αυτό;
Η Ελλάδα, παρά τα περιορισμένα της μέσα σε σχέση με ισπανικά ή ευρωπαϊκά πανεπιστήμια όπως το Esade ή το IE University, βρίσκεται σε μια σημαντική καμπή καθώς εντείνει την προσπάθεια διεθνοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης. Τα τελευταία χρόνια, κρατικά ιδρύματα όπως το ΕΚΠΑ, η ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης, καθώς και μη-κρατικά αγγλόφωνα προγράμματα (π.χ. Πανεπιστήμιο Πειραιώς – τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος/American College of Greece – DEREE), έχουν αρχίσει να προσφέρουν πλήρους φοίτησης προγράμματα στα αγγλικά, απευθυνόμενα σε διεθνείς φοιτητές.
Σε αντίθεση ωστόσο με την Ισπανία, που έστησε έγκαιρα ειδικό πρόγραμμα «EduBridge to Spain» για fast-track μετακινήσεις διεθνών φοιτητών, η Ελλάδα υστερεί σε κεντρικό συντονισμό και κρατική υποστήριξη. Ωστόσο, μέσω Ευρωπαϊκών κονδυλίων (π.χ. Erasmus+, Horizon) και συνεργασιών με πανεπιστήμια του εξωτερικού, ανοίγονται ευκαιρίες:
- Κρατικά ιδρύματα επιδιώκουν να αυξήσουν ποιοτικά μεταπτυχιακά αγγλόφωνα, έρευνας και διεθνών συνεργασιών.
- Μη-κρατικά ιδρύματα εξειδικεύονται σε διεθνείς κατευθύνσεις, με ευελιξία σε μαθήματα, δυνατότητες ανταλλαγών και επαγγελματικές πρακτικές στο εξωτερικό.
Το κρίσιμο ζητούμενο είναι η Ελλάδα να ενστερνιστεί σταδιακά μια ολοκληρωμένη πολιτική διεθνοποίησης, με:
- Απλούστευση διαδικασιών για σπουδαστές τρίτης χώρας (π.χ. θεώρηση βίζας, πιστοποίηση τίτλων), όπως κάνει η Ισπανία .
- Αύξηση της χρηματοδότησης για αγγλόφωνα μεταπτυχιακά και υποτροφίες σε ξένους.
- Απόλυτη διαφάνεια και επικοινωνία για την ποιότητα των διεθνών προγραμμάτων — έτσι ώστε φοιτητές που απωθούνται από άλλες αγορές (ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο) να γνωρίζουν πως η Ελλάδα αποτελεί ασφαλή και ποιοτική εναλλακτική λύση.
Έτσι, η Ελλάδα θα μπορέσει όχι μόνο να καλύψει το αναδυόμενο brain drain που προκαλεί η στάση του Τραμπ με διεθνείς συνέπειες, αλλά και να επενδύσει ουσιαστικά στο brain gain, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά της στην παγκόσμια εκπαίδευση. Θα το δουν αυτό οι ιθύνοντες;
