Ακόμη και νέοι άντρες μπορεί να παρουσιάσουν καρκίνο του προστάτη, μία νόσο που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ιάσιμη εάν εντοπιστεί έγκαιρα.
Ο Γιάννος Παπαντωνίου μοιράστηκε δημόσια τη διάγνωσή του με επιθετικό καρκίνο του προστάτη και τη δυσχερή πρόγνωση για την υγεία του. Ωστόσο για τους περισσότερους άντρες, η έγκαιρη διάγνωση της νόσου σημαίνει και θεραπεία. (Και εδώ είναι που συχνά μπαίνει στη μέση η «τρισυπόστατη» δράση της γυναίκας στην οικογένεια, καθώς εμείς ωθούμε τους άντρες μας να κάνουν τις απαραίτητες προληπτικές τους εξετάσεις!).
Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη και πότε πρέπει να γίνεται η πρώτη προληπτική εξέταση
Σύμφωνα με τους περισσότερους γιατρούς, οι υγιείς άντρες χωρίς προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό συσχετιζόμενου καρκίνου, θα πρέπει να επισκεφθούν κοντά στην ηλικία των 50 ετών τον ουρολόγο τους για προληπτική εξέταση. Ο Σωτήριος Χαραμόγλης, Διευθυντής Ουρολόγος στο Metropolitan Hospital τονίζει ότι ο συγκεκριμένος τύπος αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο στους άντρες και είναι η δεύτερη αιτία θανάτου στον αντρικό πληθυσμό, μετά τα καρδιοαγγειακά επεισόδια, με περίπου το 30% των ανδρών άνω των 50 ετών να εμφανίζει τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου. Σύμφωνα με την American Cancer Society, περίπου 1 στους 8 άνδρες θα εμφανίσει καρκίνο του προστάτη σε κάποια φάση της ζωής του, ωστόσο μόλις 1 στους 41 ασθενείς δεν θα καταφέρει να ξεπεράσει τη νόσο. Γιατί εάν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ίασης.
Πώς αναπτύσσεται ο καρκίνος του προστάτη;
Ο καρκίνος του προστάτη προέρχεται από τα αδενικά κύτταρα του οργάνου, ενός μικρού αδένα που έχουν μόνο οι άντρες, και αναπτύσσεται στο έδαφος των προκαρκινωματωδών αλλοιώσεων των κυττάρων του, προκαλώντας την προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (prostatic intraepithelial neoplasia – PIN). Με την πάροδο του χρόνου, τα κύτταρα αυτά αποκτούν την ικανότητα να πολλαπλασιάζονται και να δημιουργούν έναν όγκο μέσα στον προστάτη αδένα, ο οποίος, αν και στο 70% των περιπτώσεων εντοπίζεται στην περιφερική ζώνη του οργάνου, μπορεί αργότερα να μεγαλώσει και να διηθήσει γειτονικά όργανα, όπως οι σπερματοδόχες κύστες και τελικά να αποκτήσει την ικανότητα να εισέρχεται στα αγγεία και να δίνει λεμφαδενικές και απομακρυσμένες μεταστάσεις.
Στους παράγοντες κινδύνου της νόσου συγκαταλέγονται, σύμφωνα με τον κ. Χαραμόγλη η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, η διατροφικές επιλογές, διάφορες ορμόνες και η παχυσαρκία, μεταξύ άλλων.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Όπως εξηγεί ο γιατρός, στα πρώτα στάδια, ο καρκίνος του προστάτη δεν εμφανίζει συμπτώματα. Με την πάροδο του χρόνου, τα αρχικά συμπτώματα που εμφανίζονται είναι συνήθως δυσκολία στην ούρηση, συχνοουρία ιδιαίτερα τη νύχτα, αίσθημα καψίματος στην ουρήθρα κατά την ούρηση, λεπτή ακτίνα ούρησης, αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα και επώδυνη εκσπερμάτωση. Σε προχωρημένα στάδια, εμφανίζεται πόνος στα οστά σε σκελετικές μεταστάσεις.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε τον καρκίνο του προστάτη και με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση;
«H πρόληψη του καρκίνου του προστάτη είναι το πιο σημαντικό βήμα στην αντιμετώπισή του. Καθώς, αν εντοπιστεί νωρίς, μπορούμε να βάλουμε σε εφαρμογή με επιτυχία τα θεραπευτικά μοντέλα που έχουμε στα χέρια μας.
Ο πληθυσμιακός έλεγχος για τον καρκίνο του προστάτη πρέπει να ξεκινάει από την ηλικία των 45- 50 ετών και να περιλαμβάνει κλινική εξέταση με εξέταση αίματος, μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (prostate specific antigen – PSA), υπερηχογράφημα και δακτυλική εξέταση, ώστε αν προκύψει η νόσος, να αντιμετωπιστεί κατάλληλα και έγκαιρα. Η μόνη εξέταση που μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση είναι η βιοψία του προστάτη αδένα, κατά την οποία λαμβάνονται πολλαπλά ιστοτεμάχια και από τους δύο λοβούς του προστάτη και αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση. Η λήψη γίνεται με βελόνα υπό απεικονιστική καθοδήγηση με διορθικό υπέρηχο», εξηγεί ο ειδικός.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Η θεραπεία του καρκίνου του προστάτη περιλαμβάνει την ενεργητική παρακολούθηση, τη ριζική προστατεκτομή, την εξωτερική ή εσωτερική ακτινοθεραπεία και την ορμονοθεραπεία. Ο γιατρός μας εξηγεί τις πιο πιθανές επιλογές για την αντιμετώπισή του.
«Η πρώτη μας επιλογή στην πρώιμη νόσο, όπου ο καρκίνος δεν έχει περάσει την κάψα του προστάτη, είναι η χειρουργική αντιμετώπιση που περιλαμβάνει την αφαίρεση του οργάνου, των σπερματοδόχων κύστεων και μερικές φορές των λεμφαδένων (λαγόνιων), με πολύ υψηλά ποσοστά ίασης. Η αντιμετώπιση μπορεί να συμπληρωθεί μετά και με ακτινοθεραπεία ή η ακτινοθεραπεία να προηγηθεί του χειρουργείου. Η σειρά εξαρτάται από την κάθε περίπτωση και από το πόσο επιθετικός είναι ο όγκος, ενώ κάποιες φορές η ακτινοθεραπεία συνδυάζεται και με ορμονοθεραπεία, με τη χορήγηση ορμονικών σκευασμάτων σε ασθενείς με κακή γενική κατάσταση ή ασθενείς μεγάλης ηλικίας άνω των 75 ετών, με σκοπό να ελαττωθούν τα κυκλοφορούντα επίπεδα τεστοστερόνης στον ορό του αίματος.
H ρομποτική χειρουργική είναι μία επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη, αλλά και για την ιατρική γενικότερα, καθώς οι προηγμένες τεχνολογίες βοηθούν ιδιαιτέρως την ιατρική. Η ρομποτική χειρουργική είναι μία εξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπου οι δυνατότητες ήταν αρκετά περιορισμένες όσον αφορά την κίνηση των εργαλείων. Με τη συγκεκριμένη μέθοδο, τοποθετούμε ένα τεχνητό βραχίονα μέσα στον άνθρωπο, ο οποίος επιτρέπει στους ιατρούς να χειρουργούν με το χέρι τους, από μία πολύ μικρή οπή. Ουσιαστικά, οι γιατροί με τη χρήση ενός μεταλλικού καρπού στον ασθενή χειρίζονται και εκτελούν κάθε χειρουργική κίνηση με μεγαλύτερη ευκρίνεια, ακρίβεια και αποτελεσματικότητα. Η συγκεκριμένη τεχνική προσφέρει εντυπωσιακή μεγέθυνση και τέλειο οπτικό πεδίο. Επιτυγχάνει λεπτότατους χειρουργικούς χειρισμούς, ελάχιστο πόνο, μικρή απώλεια αίματος και ταχύτατη ανάρρωση, καθώς ο ασθενής κινητοποιείται λίγες ώρες μετά το χειρουργείο, ενώ εντός λίγων ημερών επιστρέφει στο σπίτι και τις καθημερινές του δραστηριότητες».
