Φτάνοντας στην Α’ Δημοτικού -και έχοντας προηγηθεί το νηπιαγωγείο που έχει βάλει τις βάσεις-, τα παιδιά μας είναι γνωστικά έτοιμα για να ξεκινήσουν τη δομημένη εκπαίδευση.
Έχοντας μάθει από το νηπιαγωγείο να αγαπούν τη μάθηση, να την ανακαλύπτουν σαν παιχνίδι, να μπαίνουν σιγά σιγά σε όλο και πληρέστερες έννοιες, στην Α’ Δημοτικού κατανοούν χιλιάδες λέξεις, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τους κανόνες της ορθογραφίας και καταλαβαίνουν όλο και καλύτερα πώς λειτουργεί η γλώσσα. Στα μαθηματικά, προχωρούν πιο γρήγορα στην πρόσθεση και την αφαίρεση και δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους σε εύκολα προβλήματα.
Παρόλα αυτά, ειδικά τώρα χρειάζονται από εμάς απεριόριστη ενθάρρυνση. Όπως μας λέει η Αντωνία Κόντα, δασκάλα της πρώτης τάξης στα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑ, σε αυτή την ηλικία πολλά παιδιά χρειάζονται όχι μόνο δομημένο μάθημα αλλά και ποικιλία στα «εργαλεία» με τα οποία προσεγγίζεται η μάθηση. Τα θρανία δεν είναι ο μοναδικός τόπος για να μάθουν, το μολύβι και το τετράδιο έχουν ζωτικό ρόλο αλλά τα παιδιά λαμβάνουν πολλά περισσότερα ερεθίσματα, από ξένες γλώσσες μέχρι εκπαίδευση στην τεχνητή νοημοσύνη αλλά και τα αθλήματα. Θα έλεγε κανείς ότι πια η πρώτη τάξη του δημοτικού είναι ένα «καινούργιο» σχολείο, που απέχει πολύ από αυτά που γνωρίζαμε μέχρι πριν από λίγα χρόνια, όπου τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν ολιστικά την προσωπικότητά τους, να εκτεθούν σε πολλαπλές αναπαραστάσεις μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες με προσανατολισμό στις αξίες και την ηθική. Το πρόγραμμα είναι προσανατολισμένο σε πιο εξατομικευμένη μάθηση, με σεβασμό στους διαφορετικούς τρόπους που το κάθε παιδί μαθαίνει. Οι μεθοδολογίες εναλλάσσονται και εμπλουτίζονται με διαδραστικά εργαλεία, βιωματικές δράσεις ενότητες που προάγουν το συλλογικό πνεύμα, αλλά και την κριτική σκέψη και την αυτενέργεια.
Τι περιμένουμε να μάθουν τα παιδιά μας στην Α’ Δημοτικού
Ανάγνωση
Ως το τέλος της χρονιάς, τα παιδιά μπορούν να διαβάζουν μόνα τους βιβλία για την ηλικία τους και κατανοούν όσα διαβάζουν. Αναγνωρίζουν τουλάχιστον 150 λέξεις που συναντούν συχνά και έχουν πλέον ενισχύσει σημαντικά τις δεξιότητες κατανόησης κειμένου.
Γραφή
Τα παιδιά μαθαίνουν να συλλαβίζουν λέξεις 3 ή 4 γραμμάτων και να γράφουν καθαρές προτάσεις που στέκονται νοηματικά. Ως το τέλος της χρονιάς είναι έτοιμα να δημιουργούν μικρές παραγράφους με 3 – 4 προτάσεις, σωστά δομημένες με κεφαλαίο στην αρχή και σωστή στίξη στο τέλος. Πολλές φορές γράφουν και σύντομες ιστορίες από την καθημερινότητά τους.
Αίσθηση των αριθμών
Στην πρώτη δημοτικού γνωρίζουν και διαχειρίζονται αριθμούς μέχρι το 100. Μετρούν, γράφουν και ταξινομούν τους αριθμούς στη σωστή σειρά. Μπαίνουν επίσης στη λογική των συγκρίσεων, καταλαβαίνουν τι σημαίνει «μεγαλύτερο», «μικρότερο» και «ίσο με» και προσθέτουν ή αφαιρούν αριθμούς μέχρι το 20. Παράλληλα εισάγονται στη σημασία της θέσης των ψηφίων για τους διψήφιους αριθμούς.
Επαφή με τη γεωμετρία
Συγκρίνουν το μήκος, το βάρος και τον όγκο αντικειμένων γύρω τους και μαθαίνουν να μετρούν μήκος με καθημερινά αντικείμενα, όπως συνδετήρες ή μολύβια. Εξοικειώνονται επίσης με βασικά γεωμετρικά σχήματα και το πώς τα αναγνωρίζουμε και τα περιγράφουμε.
Χρόνος και χρήμα
Τα παιδιά αρχίζουν να διαβάζουν την ώρα στο αναλογικό ρολόι με ακρίβεια μισής ώρας και αποκτούν αίσθηση της χρονικής ακολουθίας μέσα στη μέρα. Μαθαίνουν επίσης τις ημέρες της εβδομάδας και τους μήνες του έτους. Στα χρήματα, αναγνωρίζουν διαφορετικά νομίσματα, κατανοούν την αξία τους και κάνουν απλούς συνδυασμούς.
Επιστήμες και κοινωνικές επιστήμες
Στο μάθημα των φυσικών επιστημών, τα παιδιά γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα σε ζωντανούς και μη ζωντανούς οργανισμούς, παρατηρούν τον καιρό, τους κύκλους ζωής των φυτών και την επίδραση του ήλιου και της σελήνης. Μαθαίνουν επίσης πώς να συλλέγουν και να καταγράφουν δεδομένα από όσα βλέπουν. Στις κοινωνικές επιστήμες αποκτούν τις πρώτες γνώσεις για την κοινότητα, τη συμμετοχή σε ομάδες, και μέσα από τις γιορτές αποκτούν τις πρώτες τους γνώσεις για σημαντικά γεγονότα και σύμβολα του κράτους.
Επαφή με τον ψηφιακό κόσμο και την τεχνητή νοημοσύνη
Γενικοί στόχοι του μαθήματος και τι μαθαίνουν τα παιδιά:
- Να χειρίζονται με ασφάλεια και υπευθυνότητα την τεχνολογία.
Χειρισμός υπολογιστή
- Ενεργοποιούν και απενεργοποιούν σωστά τον υπολογιστή.
- Χρησιμοποιούν ποντίκι (drag, click, double click) και πληκτρολόγιο.
- Μαθαίνουν να εντοπίζουν εικονίδια και να ανοίγουν βασικά προγράμματα.
Πλοήγηση και ανακάλυψη
- Εξασκούνται σε απλά εκπαιδευτικά παιχνίδια με στόχο τη λογική και τη μνήμη (kinems & bebras.gr)
Ασφάλεια και Ψηφιακό Αποτύπωμα
- Αναγνωρίζουν προσωπικές πληροφορίες και μαθαίνουν ότι δεν πρέπει να τις κοινοποιούν.
- Συζητούν για την ευγένεια και τον σεβασμό στο ψηφιακό περιβάλλον (π.χ. netiquette)
Ξένες γλώσσες
Στο μάθημα των Αγγλικών τα παιδιά μαθαίνουν την ξένη γλώσσα με βιωματικό τρόπο και έμφαση στις δεξιότητες επικοινωνίας. Η θεματολογία είναι φιλική στα ενδιαφέροντα των παιδιών με στόχο κυρίως την ανάπτυξη του προφορικού λόγου. Η παιγνιώδης μορφή ενισχύεται πλέον στην Α΄ και με δομημένες δράσεις που αποσκοπούν στην καλλιέργεια των γλωσσικών δεξιοτήτων των παιδιών, όπως είναι η ανάγνωση και η γραφή. Ο συνδυασμός γνώσεων και δεξιοτήτων επιτυγχάνεται μέσω πολλαπλών σύγχρονων μεθόδων μάθησης όπως το PBL (Project based learning) και το ομαδοσυνεργατικό μοντέλο σε μικρές ομάδες.
Αθλήματα
Η Φυσική Αγωγή στην Α’ Δημοτικού έχει ως βασικό σκοπό την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού — σωματική, ψυχοκινητική, κοινωνική και συναισθηματική — μέσα από το παιχνίδι και τη χαρά της κίνησης.
Ειδικότερα, επιδιώκεται οι μαθητές να:
• Αναπτύξουν τις βασικές κινητικές δεξιότητες (τρέξιμο, άλμα, ρίψη, ισορροπία, πιάσιμο, χειρισμό αντικειμένων) μέσα από παιχνίδια και απλές δραστηριότητες.
• Καλλιεργήσουν τη σωστή στάση του σώματος και τη συναίσθηση των κινήσεών τους στο χώρο και στο χρόνο.
• Αναπτύξουν τη φυσική τους κατάσταση (αντοχή, δύναμη, ευλυγισία, ταχύτητα και συναρμογή) μέσα από παιγνιώδεις ασκήσεις.
• Μάθουν να συνεργάζονται και να σέβονται τους κανόνες του παιχνιδιού και τους συμμαθητές τους, ενισχύοντας την κοινωνικότητα και την ομαδικότητα.
• Ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους και να εκφράζουν τη χαρά, τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους μέσα από την κίνηση.
• Αναπτύξουν θετική στάση προς τη φυσική δραστηριότητα, κατανοώντας τη σημασία της για την υγεία και την ευεξία τους.
• Μάθουν βασικές έννοιες ασφάλειας κατά την άσκηση, τόσο για τον εαυτό τους όσο και για τους άλλους.
Βιωματική εκπαίδευση: Ο εναλλακτικός και αποτελεσματικός τρόπος μάθησης
«Στα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΔΟΥΚΑ, ακολουθούμε ένα εμπλουτισμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχουμε διαπιστώσει και στην πράξη ότι ενθαρρύνει τη μάθηση και την απόκτηση δεξιοτήτων στα παιδιά», προσθέτει η εκπαιδευτικός κ. Κόντα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την δράση «Παράθυρο στον κόσμο», με πλήθος δραστηριοτήτων που βοηθούν τους μικρούς μας μαθητές/τριες:
- να κατανοήσουν τις σχέσεις με τον εαυτό τους και τους άλλους.
- τα κοινωνικά μικροσυστήματα, στα οποία τα ίδια συμμετέχουν, αλληλεπιδρούν και ενεργούν.
Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούμε διάφορες δράσεις, καθώς πιστεύουμε ότι η βιωματική προσέγγιση μιας έννοιας είναι ο καλύτερος τρόπος εμπέδωσης της σχετικής γνώσης και μια εξαιρετική ευκαιρία ανάπτυξης πολύπλευρων δεξιοτήτων.
Μέσα στο πρόγραμμα της Α’ Δημοτικού επιπλέον περιλαμβάνονται:
- Green Days
- Όμιλοι
- Μεθοδολογία Μελέτης
- Διαθεματικές εργασίες
- Πρόγραμμα ανάπτυξης κοινωνικοσυναισθηματικών δεξιοτήτων
- Πρόγραμμα Στάσης ζωής
- Μελέτη μέσα στην πρωινή ζώνη
- Κολύμβηση
«Στόχος όλων των παραπάνω είναι να προσφέρουμε στα παιδιά μας πολυεπίπεδη εκπαίδευση και γνώση που αποκτάται μέσα από βιωματικές δράσεις», συμπληρώνει η κ. Κόντα.
