Μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων AIDS στη χώρα μας ως συνέπεια της κρίσης

Κι ενώ η εφαρμογή, πριν από 15 χρόνια, της συνδυαστικής αντιρετροϊκής θεραπείας (cART) απετέλεσε ένα θρίαμβο της σύγχρονης θεραπευτικής κατά του HIV  και οδήγησε σε σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής και σε μεγάλη αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, που πλέον υπολογίζεται παρόμοιο με του υπόλοιπου πληθυσμού, σήμερα, τα στοιχεία των μονάδων Λοιμώξεων δείχνουν ότι για το 2012 αναμένουμε μια μεγάλη, συγκριτικά πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με το 2011, αύξηση των νέων κρουσμάτων HIV λοίμωξης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπροσώπων της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS, ο αριθμός νέων HIV λοιμώξεων στο τέλος του 2012 θα υπερβεί τις 1250, γεγονός που σημαίνει αύξηση μεγαλύτερη από 50% συγκριτικά με το 2011!

Το 2012 συμπληρώνονται 31 χρόνια από την εμφάνιση του AIDS, της επιδημίας που συντάραξε τον κόσμο και έθεσε και θέτει ακόμη σε δοκιμασία τις ηθικές και ανθρωπιστικές αξίες του πολιτισμού μας.
Πρέπει όμως να τονισθεί ότι η εκρίζωση της νόσου δεν έχει ακόμη επιτευχθεί, παρότι πρόσφατα η περίπτωση ενός πάσχοντος από λευχαιμία και HIV λοίμωξη ασθενούς, που υπεβλήθη σε μεταμόσχευση, απέδειξε ότι αυτή είναι μελλοντικά δυνατή. Έχει αναληφθεί ήδη μία διεθνής επιστημονική συνεργασία που θα εργαστεί προς την κατεύθυνση της εκρίζωσης της νόσου.
Επιπροσθέτως η χρόνια HIV λοίμωξη συνοδεύεται σε αναλογία μεγαλύτερη από αυτή του γενικού πληθυσμού, από απώτερες μεταβολικές διαταραχές, καρδιαγγειακά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, ηπατοπάθεια, νεφροπάθεια, παθήσεις των οστών και νεοπλασίες, που επηρεάζουν δυσμενώς τη ζωή των ασθενών.

Το 2012 κερδίζει ακόμη περισσότερο έδαφος η αντίληψη ότι η αντιρετροϊκή αγωγή, και ιδίως η πρωιμότερη χορήγησή της, δεν ωφελεί μόνο θεραπευτικά, αλλά προφυλάσσει από τη μετάδοση της νόσου και σε ατομικό (μετάδοση άλλων στελεχών του ίδιου ιού) και σε επίπεδο πληθυσμού. Η cART σε συνδυασμό, βεβαίως, με τη λήψη και όλων των άλλων πολύ σημαντικών προφυλακτικών μέτρων είναι δυνατόν να περιορίσει την εμφάνιση νέων μολύνσεων και να αναχαιτίσει την εξάπλωση της νόσου.

Η μεγάλη αύξηση αφορά κυρίως στους χρήστες ενδοφλέβιων τοξικών ουσιών (περίπου 50% των νέων λοιμώξεων), στους οποίους η επιδημία εξελίσσεται με γεωμετρική πρόοδο. Για πρώτη φορά από την έναρξη της επιδημίας, οι χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών αποτελούν τη μεγαλύτερη κοινωνική ομάδα που πλήττεται από την HIV λοίμωξη, φέρνοντας στη δεύτερη θέση τους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες.
Η εξάπλωση της HIV λοίμωξης στους ενδοφλέβιους χρήστες που προέρχονται κυρίως από την Αττική, ευνοείται από τις χαμηλές κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, την πορνεία, την αύξηση των σεξουαλικά μεταδιδομένων νοσημάτων, τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη  και την κοινή χρήση μολυσμένων βελονών και συρίγγων. Η νοσηλεία τους το 2012 αφορούσε σε προβλήματα υγείας που συνδέονται κυρίως με τη χρήση και λιγότερο (5%) με την HIV λοίμωξη. Οι συλλοιμώξεις με ηπατίτιδα C (90%), φυματίωση (1%, μία τουλάχιστον περίπτωση με πολλαπλές αντοχές στα αντιφυματικά φάρμακα), και τα πολλαπλά ιατρικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που χαρακτηρίζουν αυτή την κοινωνική ομάδα, καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη τη διαχείρισή της από το Σύστημα Υγείας.

Είναι επιτακτική η ανάληψη συντονισμένης και έγκαιρης δράσης από την Πολιτεία, για να περιοριστεί η εξάπλωση της επιδημίας σε αυτή την κοινωνική ομάδα και να επιλυθούν ταχύτατα τα προβλήματα που υπάρχουν για την περίθαλψή τους (κοινωνική ασφάλιση, επάρκεια προσωπικού και χώρων νοσηλείας, προγράμματα στέγασης και απεξάρτησης).

Πάντως, οι προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου για την οριστική θεραπεία της HIV λοίμωξης δεν έχουν ακόμα καρποφορήσει. Όμως, πρόσφατες πρόοδοι στον τομέα αυτό απέδειξαν για πρώτη φορά ότι η κατασκευή ενός αποτελεσματικού προφυλακτικού εμβολίου είναι επιστημονικά δυνατή και παρέχουν σοβαρή ελπίδα για το μέλλον. Μέχρι τότε η σωστή και συνεχής ενημέρωση, η λήψη προφυλακτικών μέτρων και η έγκαιρη θεραπεία αποτελούν τα αποτελεσματικότερα μέτρα ελέγχου της εξάπλωσης της νόσου.