Πόσο απαραίτητα είναι τα γυαλιά ηλίου και πώς θα τα επιλέξουμε;

Συνηθίζουμε να αντιμετωπίζουμε τα γυαλιά ηλίου ως ένα καλοκαιρινό αξεσουάρ. Κάθε άλλο παρά αυτό είναι στην πραγματικότητα. Τα γυαλιά ηλίου προστατεύουν τα μάτια μας και τα μάτια των παιδιών μας από την υπεριώδη ακτινοβολία που αποδεδειγμένα περιορίζει -έστω και προσωρινά- τη βραδινή όραση και την περιμετρική ευαισθησία του ανθρώπινου ματιού, δηλαδή το οπτικό του πεδίο.

Ακόμα ευθύνεται για την αύξηση των νεοπλασιών του δέρματος και των βλεφάρων, των εκφυλιστικών αλλοιώσεων της επιφάνειας του ματιού, την κερατοπάθεια droplet, τη φωτοκερατίτιδα, τον καταρράκτη και την εκδήλωση εκφυλιστικών φωτοχημικών αλλοιώσεων στους φωτοϋποδοχείς και τον αφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού (ηλιακή εκφυλιστική ωχροπάθεια).

Στην Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες και ειδικά το μεσημέρι, καταγράφεται ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας 9,10 μονάδων (τιμές διεθνούς κλίμακας), και ακόμα περισσότερο, δηλαδή τιμές αναμφίβολα πολύ υψηλές. Η αύξηση της έντασης της υπεριώδους ακτινοβολίας σε σχέση με το 1980 στη χώρα μας είναι 10%. Πώς όμως θα είμαστε σίγουροι ότι αγοράζουμε ένα ζευγάρι, που εκτός από όμορφο και κατάλληλο για το πρόσωπό μας, θα μας προστατεύσει και από τα προαναφερθέντα; Είναι αλήθεια ότι ένα μόνο ζευγάρι γυαλιών ηλίου δεν μπορεί να καλύψει όλες μας τις ανάγκες για ποιοτική όραση. Το χρώμα των φακών σε συνάρτηση με το βαθμό σκουρότητας προσδιορίζουν την καταλληλότητα των γυαλιών ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος.

Βρέφη και νήπια
Η πρόληψη ξεκινά από την παιδική ηλικία. Το οπτικό σύστημα των μικρών παιδιών βρίσκεται υπό λειτουργική διάπλαση και διαμόρφωση ενώ το οφθαλμικό επιτρέπει την είσοδο μεγαλύτερης έντασης ακτινοβολίας στο εσωτερικό των ματιών και μέχρι τον αμφιβληστροειδή με αποτέλεσμα η χρήση γυαλιών ηλίου όχι μόνο να είναι απαραίτητη αλλά επιβάλλεται. Προσοχή όμως τα γυαλάκια που θα επιλέξετε να είναι τα κατάλληλα, να έχουν άθραυστους φακούς, οι κελετοί να είναι από υποαλλεργικά υλικά μεγάλης αντοχής, να είναι στο σωστό μέγεθος και να στερεώνονται σωστά γύρω από το κεφαλάκι με ειδικό λάστιχο.

Σε τι διαφέρουν τα γυαλιά ηλίου μεταξύ τους;

Στο υλικό κατασκευής
Οι φακοί με γυαλί και η NTX πολυουρεθάνη είναι άριστοι στην οπτική ποιότητα και ανθεκτικότητα αλλά ακριβοί. Αντίθετα, οι πολυκαρβονικοί και ακρυλικοί φακοί είναι ανάλαφροι και φθηνοί, αλλά χαράζονται εύκολα και η οπτική τους απόδοση και προστασία είναι μειωμένη.

Στη μεθοδολογία κατασκευής
Η μεθοδολογία των γυαλιών ηλίου συναρτά και το τελικό κόστος τους.

Στην Απορροφητικότητα και στις Αποχρώσεις
Ένας φακός μπλε απορροφά περισσότερο το κόκκινο και το πράσινο παρά το μπλε χρώμα και επηρεάζει τη χρωματική αντίληψη κατά την οδήγηση. Πρασινωπά κρύσταλλα είναι ακατάλληλα για ασθενείς με πρωτανωμαλία, δηλαδή την κληρονομική ανωμαλία της αντίληψης του κόκκινου χρώματος, οι οποίοι πρέπει να επιλέγουν καστανόχρωμα γυαλιά. Η απορροφητικότητα βέβαια είναι ανάλογη και της χρήσης. Οι κίτρινοι φακοί επιλέγονται για χρήση στο χιόνι (σε κακές καιρικές συνθήκες), ενώ οι ροζ φακοί είναι κατάλληλοι για οδήγηση και βελτιώνουν την ευαισθησία αντίθεσης άρα και την οπτική μας ευκρίνεια σε ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες (συννεφιά). Γενικά θα πρέπει να προτιμώνται για γενική χρήση από υγιείς χρήστες τα χρώματα καφέ, γκρι και πράσινο.

Τύποι φακών που παράγονται από τη βιομηχανία οπτικών προϊόντων

  • Οι φωτοχρωματικοί φακοί. Σκουραίνουν σταδιακά με μέγιστη απόδοση στα 20-40 λεπτά, χαράσσονται εύκολα και έχουν μειωμένη απόδοση στην οδήγηση όπου οι πιθανοί χρωματισμοί είναι περιορισμένοι.
  • Οι πολωτικοί φακοί ( Polaroid). Έχουν το χρώμα και τα χαρακτηριστικά UV απορροφητικότητας του υλικού κατασκευής τους και σταματούν τη δίοδο ακτινών από αντανακλάσεις.
  • Οι κατοπτρικοί φακοί. Αντανακλούν την ακτινοβολία.
  • Οι φακοί ‘μελανίνης’. Προστατεύουν απ’ το ορατό φως υψηλής ενέργειας (κοντά στην υπεριώδη ακτινοβολία) που προκαλεί την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Δεν επηρεάζουν τη χρωματική αντίληψη.

Τα χαρακτηριστικά του ιδανικού ζευγαριού

  • Πιστοποίηση ποιότητας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ένδειξη CE mark).
  • Πιστοποίηση ποιότητας απορροφητικότητας φακών από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία (UVA και UVB) με αυτοκόλλητο UV προστασίας 100%. Τυπικά η απορροφητικότητα θα πρέπει να είναι το λιγότερο 85%, ενώ για τους ηλικιωμένους χρήστες και λόγω της μικρότερης διαμέτρου της κόρης χρειάζονται γυαλιά μικρότερης απορροφητικότητας.
  • Υλικό και χρωματισμός κρυστάλλων ίδιο και για τα δύο μάτια.
  • Φακούς άθραυστους.
  • Να επιλέγεται η κατηγορία των φακών ανάλογα με την ηλιοφάνεια της περιοχής όπου κατοικούμε. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, η κατηγορία 3 είναι η ενδεδειγμένη. Στα μεγάλα υψόμετρα με πολύ έντονη ηλιοφάνεια συστήνεται η κατηγορία 4. Από τον Ιούλιο του 1995 όλα τα γυαλιά ηλίου που πωλούνται από τα οπτικά καταστήματα οφείλουν να αναγράφουν την κατηγορία (0,1,2,3,4) στην οποία ανήκουν και συνοδεύεται από μια σχηματική απεικόνιση των συνθηκών περιβάλλοντος για τις οποίες ο φακός είναι κατάλληλος.


Κατάσχεσαν και “καθάρισαν” 15.000 γυαλιά ηλίου αμφίβολης ποιότητας

Μια πρωτότυπη αποστολή ανέλαβε η υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου Νίκαιας-Αγ. Ι. Ρέντη: την παροχή απορριμματοφόρου για τη συλλογή 15.000 ζευγαριών γυαλιών ηλίου τα οποία κατασχέθηκαν σε αποθήκη στην περιοχή του Ρέντη.

Τα γυαλιά ηλίου που έφεραν λογότυπα επωνύμων εταιρειών, ήταν συσκευασμένα σε 50 χαρτοκιβώτια και προορίζονταν για πώληση σε τουριστικούς προορισμούς.

Ελεγκτές της Υπηρεσίας Εποπτείας Αγοράς του υπουργείου Ανάπτυξης δέσμευσαν τα εμπορεύματα, τα οποία δεν συνοδεύονταν από πιστοποιητικά γνησιότητας και προχώρησαν στην σύνθλιψη και ολοσχερή καταστροφή τους, με αρωγό την υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου.