“Αυτί” ή “αφτί”; “Κτίριο” ή “Κτήριο”; “Αβγό” ή “Αυγό”; Αυτές οι τρεις λέξεις είναι ορισμένες από αυτές που ναι μεν τις χρησιμοποιούμε καθημερινά στη γλώσσα μας εντούτοις οι περισσότεροι από εμάς τις γράφουμε λάθος.
Ο καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Μπαμπινιώτης, δίνει τη δική του απάντηση σε ορισμένες από τις πιο συνηθισμένες ορθογραφικές διαφωνίες της ελληνικής γλώσσας και εξηγεί ποιος είναι ο ορθός τρόπος να τις γράφουμε.
Κτήριο ή κτίριο;
Το σωστό είναι κτήριο. Το κτήριο γράφεται με -η-, γιατί είναι από το ευκτήριον (οίκημα) «οίκος προσευχής». Το ρήμα κτίζω δεν μπορεί να δώσει παράγωγο σε -ριος που να δικαιολογεί γραφή με -ι- (κτίριο), η δε παρετυμολογική σύνδεση με το κτίζω ως εξήγηση θα αποτελούσε ερμηνευτικό τέχνασμα.
Αυγό ή Αβγό;
Το σωστό είναι αβγό. Το αβγό έχοντας τους φθόγγους βγ από φωνητική εξέλιξη, γράφεται κανονικά με -β- (τα ωά > ταουα > ταγουά > ταουγά > ταβγά > τ’ αβγό).
Αυτί ή αφτί;
Το σωστό είναι αφτί. Όπως και το αβγό, έτσι και το αφτί (τα ωτία > ταουτία > ταφτία > τ’ αφτί).