Δημόσια ΙΕΚ σε πτώση και ιδιωτικά σε άνοδο. Τα νέα δεδομένα.
Τα τελευταία χρόνια η μεταλυκειακή επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα βρίσκεται σε φάση μετάβασης. Σύμφωνα με στοιχεία, το χειμερινό εξάμηνο του 2020 στα δημόσια ΙΕΚ ήταν εγγεγραμμένοι περίπου 41.242 σπουδαστές. Το 2024 ο αριθμός έπεσε σε 37.142, μείωση σχεδόν 10%.
Αντίθετα, τα ιδιωτικά ΙΕΚ γνώρισαν σημαντική αύξηση: από 36.000 σπουδαστές το 2020 έφτασαν τις 46.000 το 2024, μία άνοδο που φτάνει σχεδόν στο 28%. Έτσι, η πλειοψηφία πέρασε στα ιδιωτικά, που πλέον συγκεντρώνουν το 56% των εγγραφών, έναντι 44% στα δημόσια.
Παράλληλα, ο συνολικός αριθμός σχολών μεταβλήθηκε. Τα δημόσια ΙΕΚ μειώθηκαν από 221 σε 214, ενώ τα ιδιωτικά αυξήθηκαν από 84 σε 90 την ίδια περίοδο, μία εικόνα που επιβεβαιώνει τη μετατόπιση της ζήτησης προς τον ιδιωτικό τομέα.
Διαβάστε επίσης: Ανοίγοντας δρόμους στο μέλλον: Γιατί να επιλέξεις μια Σχολή Σ.Α.Ε.Κ.
ΣΑΕΚ και Ακαδημίες
Στο θεσμικό επίπεδο, με τον νόμο 5082/2024 τα ΙΕΚ μετονομάστηκαν σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ). Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί μια προσπάθεια αναβάθμισης του ρόλου τους και ενίσχυσης της διασύνδεσης με την αγορά εργασίας. Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας έχει θέσει σε διαβούλευση νομοσχέδιο για τη δημιουργία Ακαδημιών Επαγγελματικής Κατάρτισης. Οι ακαδημίες θα λειτουργούν με τη συμμετοχή επιχειρήσεων και φορέων, προσφέροντας εκπαίδευση σε τομείς που ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε περιοχής. Οι λεπτομέρειες βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση, ωστόσο στόχος είναι η πρακτική κατάρτιση και η καλύτερη απορρόφηση αποφοίτων.
Διαβάστε επίσης: Μη κρατικά Πανεπιστήμια: Αυτά που εγκρίθηκαν, αυτά που απορρίφθηκαν, τα κριτήρια και τα επόμενα βήματα
Γιατί οι νέοι επιλέγουν τα ιδιωτικά ΙΕΚ
Η άνοδος των ιδιωτικών ΙΕΚ συνδέεται με την ευελιξία τους να ανοίγουν περισσότερες θέσεις, με ειδικότητες που έχουν υψηλή ζήτηση – όπως πληροφορική, βρεφονηπιοκομία, αισθητική, φαρμακευτική υποστήριξη – αλλά και με τις συνεργασίες τους με επιχειρήσεις που υπόσχονται περισσότερες επαγγελματικές διεξόδους.
Αντίθετα, τα δημόσια ΙΕΚ παραμένουν σημαντικός πυλώνας καθώς προσφέρουν δωρεάν σπουδές, όμως περιορίζονται σε θέσεις και υποδομές, κάτι που δυσκολεύει τους υποψηφίους σε ορισμένες περιοχές.
Σε αυτή τη φάση των αλλαγών στην παιδεία, βλ. ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, η πολιτεία καλείται να διασφαλίσει ότι η ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα δεν θα οδηγήσει σε ανισότητες πρόσβασης. Το ζητούμενο είναι μια ποιοτική και ισότιμη επαγγελματική κατάρτιση, που θα ανοίγει δρόμους για όλους τους νέους, ανεξάρτητα από το αν επιλέγουν δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα.