Οι εικόνες που βλέπουμε, από κοντά όσοι βρισκόμαστε σε περιοχές που κινδυνεύουν από τα πύρινα μέτωπα ή από την τηλεόραση οι υπόλοιποι, είναι σοκαριστικές. Τι λέμε στα παιδιά για να καταλάβουν αλλά να μην αναστατωθούν;
Η Νάνσυ Ψημενάτου CT, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, επόπτρια Συμβούλων και ιδρύτρια της ΑΜΚΕ “Μαθήματα Ζωής”, μας βοηθά να διαχειριστούμε τον φόβο που μπορεί να προκαλούν στα μικρά αλλά και τα μεγαλύτερα παιδιά οι εικόνες μιας καταστροφικής πυρκαγιάς. Σε ανάρτησή της στο Facebook, μοιράζεται μαζί μας τα «εργαλεία» για κατανόηση χωρίς πανικό και άσκοπο φόβο.
Τι να πούμε στα παιδιά για τις πυρκαγιές ανάλογα με την ηλικία τους
Οι πυρκαγιές αφήνουν κάτι μόνο πολύ περισσότερο από καμένη γη. Αφήνουν αόρατες πληγές , άγχος και φόβο στις ψυχές μας και ειδικά στις ψυχές των παιδιών. Τα παιδιά βλέπουν, ακούν, και νοιώθουν. Ως αποτέλεσμα χρειάζονται την αλήθεια, δοσμένη με τρόπο που να χωράει στην ηλικία και την καρδιά τους.
Νήπια (3–6 ετών)
Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά κατανοούν τον κόσμο κυρίως μέσα από τις αισθήσεις και τα συναισθήματα.
Τι να πείτε: «Κάποια δάση και σπίτια καίγονται μακριά από εδώ. Είναι δύσκολο και κάποιοι άνθρωποι δουλεύουν πολύ σκληρά για να τα σβήσουν».
Αποφύγετε: Λεπτομέρειες ή εικόνες καταστροφής.
Τι χρειάζονται: ασφάλεια, σταθερό πρόγραμμα, αγκαλιές αν τις επιθυμούν.
Τα παιδιά αυτής της ηλικίας “αφομοιώνουν” τη συναισθηματική σας κατάσταση. Κρατήστε ήρεμη φωνή, αργό ρυθμό, και μια σταθερή παρουσία.
Παιδιά Δημοτικού (7–11 ετών)
Μπορούν να καταλάβουν βασικές αιτίες και συνέπειες, αλλά ο κόσμος τους παραμένει προσωπικός.
Τι να πείτε: «Η φωτιά είναι επικίνδυνη και μπορεί να καταστρέψει σπίτια, ζώα και δέντρα. Οι πυροσβέστες και οι εθελοντές δουλεύουν για να τη σταματήσουν. Εμείς είμαστε ασφαλείς εδώ, αλλά νοιαζόμαστε για όσους επηρεάζονται».
Τι να κάνετε: Δώστε τους μικρούς τρόπους συμμετοχής (να ζωγραφίσουν μια εικόνα στήριξης, να βάλουν ρούχα για δωρεά, να στείλουν μήνυμα συμπαράστασης).
Η αίσθηση ότι μπορούν να κάνουν κάτι μειώνει το άγχος και δίνει μια αίσθηση ελέγχου η οποία είναι απαραίτητη.
Έφηβοι (12–17 ετών)
Έχουν πρόσβαση σε ειδήσεις και social media, συχνά βλέπουν νέα και εικόνες.
Τι να πείτε: «Ξέρω ότι βλέπεις και ακούς πολλά για τις φωτιές. Μπορεί να είναι τρομακτικό ή να σε θυμώνει. Αν θες, μπορούμε να μιλήσουμε για ό,τι σε ανησυχεί ή να δούμε μαζί τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε.»
Τι να κάνετε: Αφήστε χώρο για τις ερωτήσεις και τα συναισθήματα τους . Μη φοβηθείτε να πείτε «Δεν ξέρω» σε ό,τι δεν έχετε απάντηση.
Οι έφηβοι χρειάζονται αναγνώριση της οργής τους ή της θλίψης τους, χωρίς να ακούσουν «έτσι είναι η ζωή». Αντί για λύσεις, προσφέρετε την παρουσία σας.
Ένα μήνυμα που αξίζει να κρατήσουμε όλοι
Η ηρεμία, η σταθερότητα και η παρουσία είναι πιο δυνατά από οποιαδήποτε εξήγηση. Σε καιρούς καταστροφών, η ψυχή του παιδιού θέλει να ξέρει μόνο δύο πράγματα: «Είμαι ασφαλής» και «ό,τι και αν συμβεί δεν θα είμαι μόνος/η».
