Κάθε χρόνο χιλιάδες πολίτες συρρέουν για να καταθέσουν ένα στεφάνι στην περίβολο του Πολυτεχνείου, ως φόρο τιμής στους αγωνιστές της εξέγερσης του 1973.

Η ιστορική κεφαλή που έχει συνδεθεί με τους αδικοχαμένους φοιτητές και έγινε σύμβολο αγώνα για την ελευθερία έχει δημιουργηθεί από τον γλύπτη Μέμο Μακρή και έχει τοποθετηθεί στον περίβολο του Πολυτεχνείου αρκετά χρόνια αργότερα.

Ωστόσο η προτομή δεν έχει άμεση σχέση με τους αγωνιστές του 1973 καθώς απεικονίζει τον ιστορικό Νίκο Σβορώνο.

Το έργο τοποθετήθηκε στο χώρο όταν ήταν πρύτανης του Ιδρύματος ο Γ. Βουδούρης, μέλος του ΚΚΕ και προσωπικό φίλος του Μακρή. Το έργο ήταν ανάμεσα σε πολλά άλλά στην Ουγγαρία όπου ζούσε ο γλύπτης και ήρθε στην Αθήνα με ενέργειες του Βουδούρη.

Ποιος ήταν ο Μέμος Μακρής

Ο Μέμος Μακρής σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα με δασκάλους τους Μιχάλη Τόμπρο, Επαμ. Θωμόπουλο και Κ. Δημητριάδη. Αναμίχθηκε γρήγορα στην καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή της δεκαετίας του ’30.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Μακρής πήρε μέρος με έντονη δράση στην Εθνική Αντίσταση. Μετά την απελευθέρωση συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Απελάθηκε από τη Γαλλία το 1950, λόγω των αριστερών πολιτικών πεποιθήσεών του και βρήκε πολιτικό άσυλο στην Ουγγαρία.

Στην Ουγγαρία δραστηριοποιήθηκε ενεργά στην καλλιτεχνική, πολιτική και πολιτιστική κίνηση της χώρας, όπου καθιερώθηκε ως ένας από τους γλύπτες που εξέφραζαν την επίσημη αισθητική του κράτους με συνθέσεις μέσα στο πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού.

Το 1964, του αφαιρέθηκε η ελληνική υπηκοότητα, την οποία επανέκτησε το 1975 μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Το 1978 στην Εθνική Πινακοθήκη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη αναδρομική έκθεσή του στην Ελλάδα.

Ο Νίκος Σβορώνος

Ο Νίκος Σβορώνος σπούδασε στην Φιλοσοφική Αθηνών και στη συνέχεια εντάχθηκε στις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛ.ΑΣ, όπου διετέλεσε στρατιωτικός διοικητής Βύρωνα-Καισαριανής.

Τον Δεκέμβριο του 1945 ο Σβορώνος κατέφυγε στη Γαλλία, όπου και γνώρισε τον Μέμο Μακρή. Το 1955 του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και το 1961 απέκτησε τη γαλλική.

Κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα μετά τη δικτατορία, ο Σβορώνος δίδαξε στα πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Κρήτης, διετέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, και ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Αθηνών (1976) και Θεσσαλονίκης (1977).

Δείτε παλαιότερο αφιέρωμα της ΕΡΤ στον Νίκο Σβορώνο

Διαβάστε επίσης:

Δημήτρης Θεοδώρας: Το μικρότερο σε ηλικία θύμα του Πολυτεχνείου ήταν ένα παιδί 5 ετών

Τι είναι το μοντέλο «φροντίδας καγκουρό» που παροτρύνει σε επαφή δέρμα με δέρμα από τη στιγμή της γέννησης;

Δύο υπέροχα animation για να εξηγήσετε στα παιδιά γιατί γιορτάζουμε το Πολυτεχνείο