Το μάθημα «Ηθική» θα ενταχθεί στο σχολικό πρόγραμμα από το έτος 2026-2027, αντικαθιστώντας το μάθημα των Θρησκευτικών για τους μαθητές που έχουν ζητήσει απαλλαγή.
Η «Ηθική» αντικαθιστά τα Θρησκευτικά για όσους ζητούν απαλλαγή από το 2026-2027
Σύμφωνα με την απόφαση που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, το νέο πρόγραμμα σπουδών σχεδιάστηκε με βάση τις πιο πρόσφατες κοινωνικές, επιστημονικές και παιδαγωγικές εξελίξεις.
Το μάθημα θα διδάσκεται στις τέσσερις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού, καθώς και σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου, απευθυνόμενο αποκλειστικά σε μαθητές/μαθήτριες που δεν παρακολουθούν τα Θρησκευτικά.
Προφανώς, το μάθημα της Ηθικής επεκτείνεται σε πλήθος κοινωνικών και υπαρξιακών προβληματισμών που αφορούν κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως θρησκεύματος ή ιδεολογίας. Στο κοινωνικό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια σημαντικές αλλαγές έχουν σημειωθεί στη σύνθεση και, κατ’ επέκταση, στην οργάνωση των κοινωνιών:
- Ιδιαιτέρως η πολυπολιτισμικότητα αποτελεί ένα προφανές γεγονός, ενώ και οι κοινωνικές νοοτροπίες έχουν διέλθει διαδοχικά από το στάδιο της πολιτισμικής αφομοίωσης στο στάδιο της αποδοχής της διαφορετικότητας και από εκεί στο στάδιο της ειρηνικής συνύπαρξης.
- Οι μεγάλες οικονομικές ανισότητες που επικρατούν σε όλο τον πλανήτη καθώς και η κρίση των πολιτικών θεσμών αποτελούν προκλήσεις για τις ηθικές και πολιτικές θεωρίες.
- Η ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη και η αύξηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως και ο όγκος των πληροφοριών που κατακλύζει τη ζωή των σύγχρονων ανθρώπων, και ιδιαίτερα των μαθητών/τριών, δημιουργούν την ανάγκη για επαναπροσδιορισμό των στόχων των σχολικών προγραμμάτων. Επιπλέον, οι νέες προοπτικές που δημιουργούνται λόγω της ταχύτατης προόδου της πληροφορικής εγείρουν νέα ερωτήματα και ειδικά για τις σχέσεις πνεύματος/ψυχής/νου και ύλης/σώματος, για την ίδια τη φύση της ανθρώπινης σκέψης και πράξης στο πεδίο της Ηθικής Φιλοσοφίας.
- Η αναβίωση εθνικιστικών τάσεων, η διακύβευση στην πράξη κεκτημένων δικαιωμάτων και ελευθεριών και η αναμφισβήτητη και συνεχιζόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση δημιουργούν την ανάγκη για μια νέα θεώρηση και αξιολογική στάση του σύγχρονου ανθρώπου.
- Ο ρόλος και οι ποικίλες μορφές τέχνης, από τα παραδοσιακά θεμέλια της έννοιας του ωραίου, αλλά και την έκφραση του ιερού και της θρησκευτικής πίστης που σχετίζονται με κανονιστικές αντιλήψεις του ευ ζην έχουν κλονιστεί και, ως εκ τούτου, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ερμηνείας και επαναπροσδιορισμού τους στις σύγχρονες συνθήκες.
Σε αυτές τις συνθήκες, χρειάζονται πολίτες εκπαιδευμένοι στην αποδοχή της διαφορετικότητας, έτοιμοι να συνομιλήσουν μεταξύ τους και προσανατολισμένοι σε συγκλίσεις. Χρειάζονται επίσης πολίτες που να είναι σε θέση να κρίνουν, να αξιολογήσουν και να λάβουν αποφάσεις σε κρίσιμα ζητήματα.
Η Ηθική Φιλοσοφία, λόγω ακριβώς της διαλογικής και επιχειρηματολογικής της φύσης, μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά προς αυτήν την κατεύθυνση.
Γι’ αυτό και το Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος είναι ανάγκη να λάβει υπόψη του αυτές τις εξελίξεις, ενσωματώνοντας Θεματικά Πεδία και επιμέρους θεματικές ενότητες που πραγματεύονται συστηματικά ζητήματα Εφαρμοσμένης Ηθικής και επανεξετάζουν παραδοσιακά ερωτήματα της Ηθικής, με αναφορά στις διασυνδέσεις τους με περιοχές της μεταφυσικής, της πολιτικής φιλοσοφίας, της αισθητικής και της φιλοσοφίας της επιστήμης, εντάσσοντάς τα σε συγχρονικό πλαίσιο».
Δείτε ολόκληρο το ΦΕΚ εδώ
