Πυρετός: όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε


Οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν όταν το παιδί τους έχει πυρετό. Πότε όμως ο πυρετός είναι πραγματικά πρόβλημα και πώς πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε; Ο παιδίατρος Κώστας Κομματάς μας δίνει όλες τις πληροφορίες.

* Ασφαλώς δεν είναι φίλος μας, αλλά μην νομίζετε πως είναι και εχθρός μας.
* Είναι μια χρήσιμη προειδοποίηση, ένας συναγερμός πως κάτι συμβαίνει στον οργανισμό του παιδιού μας.
* Ο πυρετός αν και μας τρομάζει λειτουργεί {ευεργετικά} γιατί ενεργοποιεί τα αμυντικά κύτταρα του οργανισμού ( πολυμορφοπύρηνα).
* Θερμοκρασία έως 37,5 στα μικρά βρέφη (ειδικά τις απογευματινές ώρες) είναι φυσιολογική.
* Όταν λέμε δέκατα εννοούμε θερμοκρασία 37,7 – 37,9.
* Τα φοβόμαστε άδικα γιατί ταυτίζουμε την χαμηλή αυτή θερμοκρασία με παλαιότερα νοσήματα, την αδενοπάθεια (φυματίωση).
* Δεν πρέπει ο πυρετός να μας ανησυχεί ιδιαίτερα εκτός εάν ξεπεράσει το 40-40,5.
* Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε πως για την σοβαρότητα μιας αρρώστιας του παιδιού μας, λαμβάνουμε υπόψη μας όχι τόσο το ύψος του πυρετού αλλά την γενική του κατάσταση (διάθεση του) όταν θα πέσει ο πυρετός. Δηλαδή, είναι δεδομένο το παιδί να είναι γκρινιάρικο, με κακή διάθεση και χωρίς όρεξη όταν έχει πυρετό αλλά πρέπει οπωσδήποτε η κατάστασή του να βελτιώνεται αισθητά μία ώρα μετά την λήψη ενός αντιπυρετικού..
* Αν όμως μετά την πάροδο τουλάχιστον μιας ώρας( από την λήψη αντιπυρετικού) δεν δείξει το παιδί πιο “ζωντανή” διάθεση τότε πιθανότατα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και πρέπει να επικοινωνήστε με το γιατρό σας ή το νοσοκομείο..
* Ποτέ μην ξεχνάτε ότι οι δόσεις των αντιπυρετικών πρέπει να είναι οι σωστές και όχι μικρότερες του προβλεπομένου. Έτσι λοιπόν να θυμόσαστε πως φάρμακα σαν το( ντεπόν, παναντόλ, ντολάλ) που είναι παρακεταμόλη, η σωστή δόση είναι το μισό από το βάρος του παιδιού και κάτι παραπάνω. Π.χ. αν ένα παιδί είναι 10 κιλά η δόση των προαναφερθέντων φαρμάκων θα είναι 5 (το μισό) + 2-3 mL επιπλέον = 7-8 mL. Αν χρησιμοποιήσουμε φάρμακα σαν το (πονσταν, αλκοφρεν) η δόση πρέπει να είναι ελαφρώς μικρότερη δηλαδή το μισό του βάρους του παιδιού μετρημένο σε mL..
* ΠΟΤΕ ΜΗΝ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΕ ΤΙΣ ΔΟΣΕΙΣ ΜΕ ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΑ ΤΟΥ ΓΛΥΚΟΥ. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Σε κάθε σπίτι υπάρχουν κουταλάκια με διαφορετική χωρητικότητα. Όταν όμως ένας γιατρός, για λόγους ευκολίας του ή ρουτίνας του, σαν μιλάει για κουταλάκι του γλυκού εννοεί πάντοτε τα 5 mL και όταν σαν αναφέρει για κουταλιά της σούπας εννοεί 10 mL τουλάχιστον..
* Πολλοί γονείς κάνουν το σφάλμα να χορηγούν μικρότερες του προβλεπομένου δόσεις αντιπυρετικών. Το κάνουν αυτό είτε από άγνοια, είτε γιατί φοβούνται πως οι μεγαλύτερες δόσεις θα του κάνουν κακό. ΛΑΘΟΣ!!! Εάν οι δόσεις είναι αρκετά μικρότερες των προβλεπομένων, πρώτον δεν θα πέσει ο πυρετός και το σπουδαιότερο θα επανέλθει νωρίτερα σε υψηλά επίπεδα μπερδεύοντας τον γιατρό σας. Επομένως τηρήστε αυστηρά τις προβλεπόμενες δόσεις..
* Είναι λάθος – λόγω της αγωνίας μας- να βιαζόμαστε να δούμε την πτώση του πυρετού. Τα φάρμακα χρειάζονται χρόνο για να δράσουν. Δεν γίνονται μαγικά. Αν λοιπόν δώσουμε (έστω και την σωστή δόση) ένα σιρόπι, είναι απαραίτητο να περιμένουμε την βοήθειά του τουλάχιστον μετά από μία ώρα. Αν έχουμε χρησιμοποιήσει υπόθετα, η πτώση του πυρετού έρχεται λίγο νωρίτερα περίπου σε 40-45 λεπτά..
* Μην έχετε αυταπάτες πως τα αντιπυρετικά θα επαναφέρουν την θερμοκρασία του παιδιού στα εντελώς φυσιολογικά επίπεδα. Εννοώ πως, αν ένα παιδί πριν τη λήψη του φαρμάκου έχει 39-40 πυρετό, ακόμα και μετά την λήψη σωστής δόσης αντιπυρετικού, η θερμοκρασία σε μια ώρα θα είναι γύρω στο 38. Είναι κάτι αναμενόμενο, λογικό, και δεν σημαίνει κάτι κακό για το παιδί σας.
* Τα υπόθετα που χρησιμοποιούμε ρίχνουν (όπως ήδη σας είπα) γρηγορότερα (από το σιρόπι) τον πυρετό, υπό την εξής προϋπόθεση: πρώτον να είναι η σωστή δόση και το σπουδαιότερο να τοποθετηθεί σωστά. Τι εννοώ; οι περισσότεροι γονείς από φόβο ή ντροπή βάζουν βιαστικά στον “ποπό” του παιδιού το υπόθετο και τραβούν άρον – άρον το χέρι τους. Αυτό όμως σχεδόν πάντα οδηγεί (με το πρώτο σφίξιμο του παιδιού) στην εξαγωγή του υπόθετου στο βρακάκι του ή στο πάμπερς. Συνεπώς, αφού το βάλουμε το υπόθετο με το δάχτυλό μας λίγο βαθιά στο έντερο του παιδιού οπωσδήποτε για μερικά δευτερόλεπτα κρατάμε με τα δύο μας χέρια ενωμένο τον ποπό του παιδιού για να εμποδίσουμε την έξοδο του υπόθετου..
* Αντιπυρετικά της ίδιας κατηγορίας μπορούμε να δώσουμε άνα 4-5 ώρες. Αν όμως ο πυρετός πολύ σύντομα ξεπεράσει το 38, τότε μπορούμε να δώσουμε φάρμακο μιας άλλης ομάδας. Δηλαδή, αν τώρα δώσουμε (ντεπόν, ντολάλ, παναντόλ) και σε 2 ώρες ο πυρετός ξανανέβει ψηλά, τότε μπορούμε χωρίς φόβο να δώσουμε (πονσταν ή γκαντίλ ή αλκοφρέν).
* Αν το μωρό – παιδί αντιστέκεται στην λήψη του φαρμάκου και κάνει εμετό πριν περάσει μισή ώρα από την λήψη του, πρέπει να την ξαναδώσουμε. Μετά την πάροδο μισής ώρας, θεωρούμε πως το σιρόπι έχει ήδη απορροφηθεί από τον οργανισμό του παιδιού, και επομένως δεν πρέπει να κάνουμε τίποτα..
* Για μια γρήγορη μείωση του πυρετού μπορούμε να κάνουμε το “θεραπευτικό ντουζ”. Τι εννοούμε; Όχι απλά ένα βρέξιμο του παιδιού για μερικά δευτερόλεπτα. Χρειάζεται το παιδί να μείνει σε μια μπανιέρα με χλιαρό νερό τουλάχιστον για 10 λεπτά.
* Επειδή όμως τα παιδιά στην μπανιέρα με νερό, αισθάνονται άσχημα υπάρχει η πολύ πιο εύκολη λύση της βρεγμένης πετσέτας. Τι εννοούμε, παίρνουμε μια μπουρνουζοπετσέτα, την βουτάμε σε χλιαρό νερό και τυλίγουμε με αυτήν το παιδί από την άκρη του κεφαλιού μέχρι την άκρη των ποδιών του. Ταυτόχρονα ένα πολύ έξυπνο τρικ είναι το κόλπο και με τις μικρές πετσέτες χεριών. Μικρές πετσετούλες χεριών, βρεγμένες, αφού τις κάνουμε ρολό τις βάζουμε στις μασχάλες του παιδιού και το κρατάμε όπως είπα και πριν τυλιγμένο με την μεγάλη μπουρνουζοπετσέτα. Η λογική των μικρών αυτών πετσετών είναι απλή. Στις μασχάλες αριστερά και δεξιά περνάνε μεγάλα αγγεία , γεμάτα με “ζεστό αίμα” λόγω του πυρετού. Συνεπώς, οι βρεγμένες πετσέτες στα σημεία αυτά, δροσίζουν το αίμα και μειώνουν τον πυρετό..
* Ποτέ δεν πρέπει να μπερδεύουμε το ρίγος, που το παιδί τρέμει, με τους σπασμούς (λόγω πυρετού) που πάλι το παιδί τρέμει. Είναι απίστευτα μεγάλη η διαφορά τους και δεν πρέπει ποτέ να μπερδευόμαστε και να μπερδεύομε τον γιατρό μας..
* Όταν το παιδί έχει ΡΙΓΟΣ συνήθως την στιγμή εκείνη δεν έχει πυρετό ή έχει ελάχιστο, και με το τρέμουλο που βλέπουμε η μύες του συστέλλονται ανεβάζοντας σιγά- σιγά τον πυρετό. Τίποτα παράξενο, τίποτα ιδιαίτερα επικίνδυνο. Δηλαδή ρίγος = σύντομη άνοδος τη θερμοκρασίας του παιδιού. Άρα το παιδί που έχει ρίγος ΔΕΝ ΤΟΝ ΒΑΖΟΥΜΕ ΣΤΟ ΜΠΑΝΙΟ, ΔΕΝ ΤΟ ΤΥΛΙΓΟΥΜΕ ΜΕ ΒΡΕΓΜΕΝΕΣ ΠΕΤΣΕΤΕΣ ΑΛΛΑ ΤΟ ΣΚΕΠΑΖΟΜΕ ΜΕ ΚΟΥΒΕΡΤΕΣ.
* Αντίθετα στους σπασμούς από πυρετό το παιδί δεν έχει επαφή με εμάς (στο ρίγος μας μιλάει, κλαίει, μας καταλαβαίνει). Οι σπασμοί είναι κάτι διαφορετικό και ασφαλώς πιο σοβαρό. Για λεπτομέρειες πατήστε εδώ (Τα παιδία με πυρετικούς σπασμούς, ένας απίστευτος τρόμος για τους γονείς!).
* Συμπερασματικά, ο πυρετός είναι μια πολύ συνηθισμένη ιστορία που μας συντροφεύει – δυστυχώς- από τους πρώτους μήνες την ζωής… ως να γεράσουμε. δυστυχώς τον φοβόμαστε αλλά είναι καλό να κρατάμε την ψυχραιμία μας και να ακολουθούμε τις οδηγίες που σας ανέφερα προηγουμένως.

Δρ. Κομματάς Κώστας – Παιδίατρος, Θεσσαλονίκη

Φιλιππουπόλεως 74, Αμπελόκηποι, Θεσσαλονίκη,
τηλ.: 2310 725520, 6944374370
[email protected]
http://www.opediatrosmou.gr