Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ανάπτυξη τους και τι λένε οι ειδικοί για τις βιταμίνες.
Τι κάνει ένα κορίτσι να σταματάει να ψηλώνει; Πώς εξελίσσεται η σωστή ανάπτυξη; Τα πρώτα χρόνια της ζωής του, ένα παιδί παρουσιάζει ταχεία ανάπτυξη. Κερδίζει γρήγορα βάρος, αλλά και ύψος, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσεται και εσωτερικά, στα όργανα και όλα τα υποστηρικτικά συστήματα του οργανισμού
Η ταχεία ανάπτυξη αποτυπώνεται από τις διαρκείς ανάγκες για καινούρια ρούχα και παπούτσια, καθώς τα προηγούμενα γίνονται σύντομα «μικρά και στενά».
Αργότερα, η ανάπτυξη επιβραδύνεται, ενώ οι γρήγορες αλλαγές επιστρέφουν κατά την εφηβεία, το τελευταίο στάδιο ανάπτυξης, ειδικά για τα κορίτσια, που λαμβάνουν πλέον τις ενήλικες διαστάσεις τους.
Πότε σταματά ένα κορίτσι να μεγαλώνει;
Σύμφωνα με την νεογνολόγο και παιδίατρο, Lyndsey Garbi, η ηλικία στην οποία τα κορίτσια σταματούν να αναπτύσσονται ποικίλλει, υπάρχουν ωστόσο ορισμένα σαφή σημεία αναφοράς.
Τόσο για τα κορίτσια, όσο και για τα αγόρια, η ανάπτυξη σταματά συνήθως στο τέλος της εφηβείας, ωστόσο στα κορίτσια αυτή η περίοδος ξεκινά και ολοκληρώνεται νωρίτερα. Ως έναρξη της εφηβείας ορίζεται το διάστημα ένα ή δύο χρόνια πριν από την πρώτη περίοδο, ενώ ολοκληρώνεται περίπου στην ηλικία των 15 ή 16 ετών.
Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη στην εφηβεία
Η ανάπτυξη των παιδιών δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ορμόνες. Όπως εξηγεί η δρ. Garbi, η κληρονομικότητα, η διατροφή, αλλά και το ιστορικό υγείας ενός παιδιού μπορούν να επηρεάσουν το πότε και πόσο θα αναπτυχθεί.
Η σημασία της σωστής διατροφής
Η διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα για τη σωστή ανάπτυξη.
Όταν ένα παιδί δεν λαμβάνει επαρκή θρεπτικά συστατικά ή υποσιτίζεται, η σωματική του ανάπτυξη μπορεί να καθυστερήσει.
Αντίθετα, η παχυσαρκία έχει συνδεθεί με πρόωρη έναρξη της εφηβείας, ενώ τα λιποβαρή παιδιά τείνουν να εμφανίζουν καθυστέρηση.
Η επίδραση της κληρονομικότητας
Το ύψος ενός ατόμου καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα γονίδιά του.
Αν οι γονείς είναι κοντοί, είναι πιθανό και το παιδί να μην ψηλώσει πολύ, όσο υγιές κι αν είναι.
Επιπλέον, ορισμένες γενετικές παθήσεις, όπως το σύνδρομο Down ή το σύνδρομο Marfan, μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και το τελικό ύψος.
Ο ρόλος των ορμονών
Οι ορμόνες του θυρεοειδούς και της υπόφυσης είναι ζωτικής σημασίας για τη ρύθμιση της ανάπτυξης.
Αν τα επίπεδά τους είναι χαμηλά ή η υπόφυση δεν λειτουργεί σωστά, το σώμα ενδέχεται να μην απελευθερώνει επαρκείς ποσότητες αυξητικών ορμονών, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη να επιβραδύνεται.
Χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν την ανάπτυξη
Πέρα από τους γενετικούς και ορμονικούς παράγοντες, υπάρχουν και χρόνιες ασθένειες που μπορούν να αναστείλουν την ανάπτυξη στην εφηβεία.
Ανάμεσά τους η νεανική αρθρίτιδα, η κυστική ίνωση, ο διαβήτης και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD), που επηρεάζουν τον μεταβολισμό και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Πώς θα καταλάβετε ότι η ανάπτυξη έχει ολοκληρωθεί
Υπάρχουν κάποια εμφανή σημάδια ότι ένα παιδί έχει φτάσει στο τελικό στάδιο της ανάπτυξής του:
- Η αύξηση του ύψους έχει επιβραδυνθεί σημαντικά τα τελευταία 1–2 χρόνια.
- Έχει ξεκινήσει η έμμηνος ρύση μέσα στα τελευταία 1–2 χρόνια.
- Έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη των τριχών στην ηβική περιοχή και στις μασχάλες.
- Το σώμα έχει πλέον ενήλικη μορφή — το στήθος, οι γοφοί και τα γεννητικά όργανα έχουν αναπτυχθεί πλήρως, ενώ τα παιδικά χαρακτηριστικά έχουν χαθεί.
Όταν η ανάπτυξη καθυστερεί
Αν και κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό, η καθυστέρηση στην εφηβική ανάπτυξη μπορεί να κρύβει κάποια ορμονική ή μεταβολική διαταραχή.
Εάν ένα κορίτσι δεν έχει παρουσιάσει περίοδο ή άλλα σημάδια ορμονικής αλλαγής μέχρι τα 15 έτη, είναι σημαντικό να εξεταστεί από παιδίατρο ή ενδοκρινολόγο, ώστε να εντοπιστεί έγκαιρα τυχόν πρόβλημα και να αντιμετωπιστεί σωστά.
