Απασχόληση, σχολεία, δραστηριότητες, ψυχαγωγία, όλα απασχολούν τους γονείς που θέλουν να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους
Γράφει η Γεωργία Δρακάκη.
Η Αθήνα και το κέντρο της προσφέρουν μια σειρά από ευκαιρίες επαγγελματικές, ψυχαγωγίας, συναναστροφής, κοινωνικότητας. Κατά πόσο όμως είναι κατάλληλες οι εκεί συνθήκες για ανατροφή παιδιών; Πώς είναι τα σχολεία; Ποιες οι εύκολες και οι δύσκολες πτυχές μιας τέτοιας επιλογής;
Ένα ζευγάρι καλλιτεχνών, ο τραγουδοποιός Λεωνίδας Μαριδάκης και η στιχουργός και δικηγόρος (πάλαι ποτέ και ραδιοφωνική παραγωγός) Νικόλ Κατσάνη ζουν στην Κυψέλη και μεγαλώνουν δύο δίδυμα παιδιά, ηλικίας 5 ετών, την Στέλλα και τον Μάρκο. Σκέφτηκα να τους κάνω μερικές ερωτήσεις και να ακούσω τις απαντήσεις και των δύο τους-σε κάποια θέματα τους βρήκα σύμφωνους, σε άλλα εντόπισα μικρές διαφωνίες, πράγμα που μου άρεσε, γιατί δεν σημαίνει ότι όταν παντρεύεσαι και κάνεις παιδιά ενώνεις τις απόψεις σου και τις ματιές σου για τον κόσμο ολοκληρωτικά με τον άλλον.

Η αφορμή για αυτήν την συνέντευξη δόθηκε όταν άκουσα μια κυρία στο λεωφορείο να λέει στο τηλέφωνο σε μια φίλη της προφανώς: ‘’Καλά κάνατε και φύγατε εσείς. Δεν ξέρω κανέναν νορμάλ άνθρωπο να μένει στο κέντρο για να μεγαλώσει παιδί. Μην το συζητάς!’’ Απογοητέυτηκα, γιατί προσωπικά ονειρεύομαι να κάνω την οικογένειά μου εδώ ακριβώς που ζω και ευτυχώ κι εγώ όλα αυτά τα χρόνια. Κάθε συνθήκη μοιάζει με νόμισμα: έχει δύο όψεις. Ήθελα να ανοίξω τους προβληματισμούς μου για την δημιουργία οικογένειας με έδρα το athenian downtown, λοιπόν, και οι αγαπημένοι μου γείτονες Νικόλ και Λεωνίδας στάθηκαν οι πλέον ιδανικοί συνομιλητές.
Συνειδητά μεγαλώνετε τα παιδια σας στο κεντρο; Πού αλλού θα θέλατε ή τι θα επιλέγατε νωρίτερα, με την σημερινη σας εμπειρία;
Λεωνίδας: Για εμένα είναι μια επιλογή που ήρθε από την προηγούμενη φάση- προγραμματισμό της ζωής μου. Τώρα με τα παιδιά και για τα παιδιά, θα επέλεγα αν είχα την ευκαιρία ένα μέρος πιο ευρύχωρο, πιο κοντά στη φύση. Η επαφή με τη φύση, και με τις Τέχνες φυσικά είναι το πιο σοβαρό αντίβαρο στην αλλοπρόσαλλη και βίαιη εποχή μας.

Νικόλ: Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στο κέντρο της Αθήνας, στην Κυψέλη. Όταν ήρθαν στη ζωή μας τα δίδυμα, ο Μάρκος και η Στέλλα, πέντε χρονών σήμερα, μέναμε ήδη στην Κυψέλη, σε σπίτι που μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες μιας τετραμελούς οικογένειας. Συνεπώς η επιλογή του κέντρου έγινε αρχικά από τις υπάρχουσες συνθήκες. Δεν θα άλλαζα την Κυψέλη εύκολα. Ίσως αν μου χάριζαν μια παλιά εξοχική μονοκατοικία με κήπο στην Κηφισιά να το σκεφτόμουν. Αλλά μάλλον όχι. Η Κυψέλη είναι μία περιοχή “φιλική” για παιδιά. Έχει τη Φωκίωνος Νέγρη, έναν υπέροχο πεζόδρομο για βόλτες και το Πεδίον του Άρεως με τις παιδικές χαρές του, περπάτημα στη φύση, πατίνια, ποδήλατο, ελεύθερο παιχνίδι. Καλό θα ήταν να επαναλειτουργήσει στο Πεδίον του Άρεως και η παλιά παιδική χαρά για μεγάλα παιδιά και εφήβους. Ακούγεται ότι το σκέφτονται. Έχει την Πλατεία Αγίου Γεωργίου, στην οποία έπαιζα κι εγώ όταν ήμουν παιδί και τη Δημοτική Αγορά που αράζουμε εκεί στα τραπεζάκια της και έχει συχνά πολύ ωραίες δραστηριότητες για παιδιά, δωρεάν ή με χαμηλό αντίτιμο. Η Λίνα Θεοδωρακοπούλου και η ομάδα της οργανώνουν ωραία πράγματα εκεί. Μεγάλο προνόμιο επίσης του κέντρου ότι όλα είναι στα πόδια σου. Σούπερ μάρκετ, φούρνος, κρεοπωλείο, φαρμακείο, βιβλιοπωλείο.

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες στο εγχείρημα ‘’κάνω οικογένεια στο κέντρο της πόλης’’;
Ν: Φυσικά υπάρχουν και πολλές δυσκολίες. Καλή η Φωκίωνος, το Πεδίον του Άρεως κλπ όταν φτάσεις σε αυτά. Μέχρι να καταφέρεις να φτάσεις, με καρότσι (στη δική μας περίπτωση καρότσι διδύμων, μεγαλύτερο δηλαδή σε μέγεθος), πατίνι ή ποδήλατο με τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στα πεζοδρόμια “δίνεις πόνο”. Γενικά στις περισσότερες περιοχές του κέντρου θεωρώ ότι υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες στο να μεγαλώνεις παιδιά. Ελάχιστες παιδικές χαρές και δυστυχώς οι περισσότερες παλιές και κακοσυντηρημένες. Όσον αφορά τα σχολεία που είναι ένα τεράστιο ζήτημα για κάθε γονέα είναι το μεγάλο αγκάθι για όλο το κέντρο της Αθήνας, συμπεριλαμβανομένης και της Κυψέλης.
Λ:Στο να μεγαλώνουμε παιδιά στο κέντρο οι μεγαλύτερες δυσκολίες είναι η εύρεση σχολείων, η επαφή με τη φύση, ο ζωτικός χώρος… Στο να αλλαξεις περιοχή από την άλλη, η δυσκολία είναι πως χρειάζεται θέληση, ευελιξία και από κοινού προσπάθεια με τον σύντροφο για επανασχεδιασμό της ζωής.
Στα παιδιά αρέσει η βουή; Ο κόσμος, οι βόλτες…; Τι ρουτίνα ακολουθείτε μαζί τους; (πχ.παιδικές χαρές, ιδρύματα με δραστηριότητες για παιδιά, ελεύθερο παιχνίδι σε πάρκα…;)
Λ: Για τα παιδιά είναι πολύ σημαντικό το παιχνίδι. Όλα, οι δραστηριότητες, η μάθηση, η κοινωνικοποίηση, ακόμα και το πρόγραμμα αποκτούν νόημα μέσα από αυτή την οπτική για αυτά. Έτσι ναι, η μέρα μας περιέχει πέρα από το σχολείο, μια παιδική χαρά, η μία βόλτα στην πόλη, σε ένα άλσος, κάποια επίσκεψη σε ένα σπίτι συμμαθητή και ύπνο αρκετά νωρίς, κάπου στις 8μμ. Επίσης στα παιδια, ναι, αρέσει η βουή. Φτιάχνουν άλλωστε και τα ίδια βουή όπου βρίσκονται.
Ν: Στα παιδιά αρέσουν γενικώς όλα: και η ησυχία της εξοχής, αλλά και η βουή της πόλης. Αποτελούν και τα δύο ερεθίσματα από τα οποία έχουν “να πάρουν”. Είναι πολύ ωραίο να βγαίνεις από το σπίτι σου και να μπαίνεις με τα παιδιά στα μαγαζιά της γειτονιάς μας, όπου όλοι γνωριζόμαστε χρόνια και είμαστε φίλοι. Τους μιλάνε, τους κερνάνε σοκολατάκια έχει πλάκα. Γενικά, παρόλο που τα παιδιά μας γεννήθηκαν μέσα στον covid είναι πολύ κοινωνικά. Εμείς αγαπάμε την επαφή με τους ανθρώπους οπότε μάλλον τα παιδιά μας μας έμοιασαν. Η ρουτίνα που ακολουθούμε με τα παιδιά περιλαμβάνει πάρα πολλά πράγματα. Θεωρώ ότι στα πρώτα έξι χρόνια της ζωής του παιδιού που είναι πάρα πολύ καθοριστικά για όλη την υπόλοιπη ζωή του ότι το παιδί πρέπει να έχει πολλά και διαφορετικά ερεθίσματα. Μουσική, διάβασμα, ζωγραφική και άλλες χειροτεχνίες. Έχουμε γυρίσει σχεδόν όλες τις παιδικές χαρές της Αττικής και τα πάρκα. Παιδικές θεατρικές παραστάσεις και σινεμά. Μία από τις πιο αγαπημένες μας βόλτες οι επισκέψεις σε Μουσεία. Πρώτη τους τέτοια βόλτα ήταν σε κάποια γιορτή τους, όταν ήταν τριών χρονών, στο Μουσείο της Ακρόπολης και ενθουσιάστηκαν. Αγαπημένη μας επίσης δραστηριότητα η Παιδική-Εφηβική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Χωρισμένη σε δύο αίθουσες για μικρά και για μεγαλύτερα παιδιά. Πολύ ενημερωμένη στα βιβλία της. Δεν ξέρω γιατί ο Δήμος δεν το έχει διαφημίσει και πολύ, ελάχιστοι γονείς το γνωρίζουν. Στεγάζεται σε ένα πολύ ωραίο σημείο, αλλά αν δεν έχεις αυτοκίνητο να πας η πρόσβαση δεν είναι εύκολη. Μειονέκτημα αυτό.
Σε ποιο νηπιαγωγείο τα πηγαίνετε και τι σκέφτεστε για το δημοτικο;
Λ:Πάνε στο Μέλι, σε ένα μικρό ιδιωτικό Νηπιαγωγείο της γειτονιάς. Ξεκινήσαμε με τα ΕΣΠΑ παιδικό σταθμό εκεί και πήραμε την απόφαση να συνεχίσουμε, όσο υπάρχει η δυνατότητα, καθώς είμαστε ευχαριστημένοι. Και δουλειά γινεται και τα παιδιά έχουν τις παρέες τους. Για το δημοτικό όλα είναι ανοιχτά, είμαστε σε φάση έρευνας ας πούμε. Αυτό με τα σχολεία είναι μια σπαζοκεφαλιά για τους ανθρώπους που μένουν στο κέντρο. Από ανθρώπους που έχω δει και μιλήσει, σε γειτονιές πιο έξω από το κέντρο υπάρχει μια μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στα δημόσια σχολεία. Είναι μεγάλο θέμα και ξεκινάει από εξουσιαστές μας και την κυρίαρχη ιδεολογία του καιρού μας που θέλει να υποβαθμίζει με κάθε τρόπο την δημόσια παιδεία και τη σημασία της γιατί καταλαβαίνει μόνο την σημασία της κερδοσκοπίας.
Ν: Για το θέμα δημόσια σχολεία στο κέντρο θα παραφράσω έναν στίχο της Μελίνας Τανάγρη και θα πω ότι “Η Αθήνα τρώει τα παιδιά της …”. Οι κτιριακές υποδομές θέλουν συντήρηση και υπάρχουν πολλές και βασικές ελλείψεις. Εδώ τώρα είναι ένα γενικότερο και τεράστιο ζήτημα που αφορά την δημόσια εκπαίδευση. Αυτά υπήρχαν ακόμη από τότε που εγώ πήγαινα σχολείο, αλλά δυστυχώς η κατάσταση συνεχώς επιδεινώνεται. Κατά τη γνώμη μου, όλο μας το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει. Η δημόσια παιδεία είναι εντελώς υποβαθμισμένη. Ένα κράτος που το κάνει αυτό ή δεν ενδιαφέρεται για τους αυριανούς της πολίτες ή συνειδητά δεν θέλει να βγάλει άξιους και σκεπτόμενους πολίτες. Η “φιλική” για παιδιά Κυψέλη για τα πρώτα τουλάχιστον χρόνια των παιδιών είναι και εδώ προνομιακή, αν φυσικά έχεις να διαθέσεις χρήματα. Στην Κυψέλη υπάρχουν εξαιρετικοί παιδικοί σταθμοί και νηπιαγωγεία, ιδιωτικά φυσικά. Στο Μέλι που έχουμε επιλέξει κάνουν υπέροχα πράγματα. Θεατρικές παραστάσεις,εξαιρετικές σχολικές γιορτές, δραστηριότητες στη φύση, μουσικοκινητική αγωγή, αγγλικά. Τώρα για το Δημοτικό αρχίζουν τα μεγαλύτερα ζόρια. Φέτος τον Σεπτέμβριο, η Α΄ τάξη δημοτικού σχολείου της περιοχής μας, μαθητές και γονείς, με την υποστήριξη του διδακτικού προσωπικού έκαναν αποχή από τα μαθήματα. Συγχωνεύσεις σχολικών τμημάτων, πολυάριθμες τάξεις 25 παιδιών και διάφορα άλλα προβλήματα τους οδήγησαν εκεί. Δεν ξέρω τι θα κάνουμε με δημοτικό, το ψάχνουμε. Τα δίδακτρα στα ιδιωτικά είναι πανάκριβα, αλλά και στα δημόσια δημοτικά σχολεία του κέντρου, όσο φιλότιμες προσπάθειες κι αν κάνουν οι δάσκαλοι πολύ φοβάμαι ότι τα παιδιά δεν παίρνουν την εκπαίδευση που πρέπει. Τέλος υπάρχει και το τεράστιο ζήτημα του μεγάλου αριθμού παιδιών μεταναστών που δυστυχώς το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν έχει φροντίσει να γνωρίζουν επαρκώς την ελληνική γλώσσα προκειμένου να παρακολουθήσουν την διδακτική ύλη.
Ναι, ένα ζήτημα που κάπως φοβόμαστε να ανοίξουμε είναι το πλήθος παιδιών μεταναστών στα σχολεια που δυσκολεύονται με τα ελληνικά και ‘’καθυστερούν’’ τις διαδικασίες μάθησης ή ρίχνουν το επίπεδο και την ποιότητα, το βάθος της διδασκαλιας. Καμιά φορά, φοβόμαστε μήπως θεωρηθούμε ρατσιστες…αλλά, το συγκεκριμένο είναι θέμα ρατσισμού ή δίκαιου παραπόνου προς την κυβερνηση και την αυτοδιοίκηση που μοιάζει να μην ενδιαφέρονται ‘’μιας που τα δικά τους παιδιά φοιτούν σε ιδιωτικά’’; Υπάρχει κάποια σκέψη πάνω εδώ;
Λ: Παρατηρώ πως διαρκώς πέφτουν τα φώτα εκεί αλλά δεν είναι το πρόβλημα αυτό. Είναι απλά μια εύκολη και βολική ανάγνωση, που μας αποπροσανατολίζει από τις μεγάλες αρρυθμίες του συστήματος. Η καχυποψία προς τον διπλανό μας, άλλου χρώματος, γλώσσας κτλ είναι ένα νόστιμο “τυράκι” για το πρωτόγονο DNA μας και έτσι η δημόσια κουβέντα κλωθογυρίζει στα αδιέξοδα και δεν οδηγεί σε ωφέλιμες για όλους λύσεις. Όμως εδώ θα πρέπει να πω, πέρα από τα προβλήματα, γνωρίζω εκπαιδευτικούς υπέροχους που δουλεύουν στο δημόσιο και παιδιά που έχουν πάει πάρα πολύ καλά και έχουν βρει την ξεχωριστή πορεία τους μέσα από αυτό. Όπως μου είπε και μια φίλη σε μια σχετική κουβέντα: “Το κέντρο είναι η πρόκληση για τους ψαγμένους εκπαιδευτικούς και είναι πολλοί αυτοί. Είναι αυτοί που αγαπάνε να δουλεύουν με την πρόκληση της τρέχουσας ζωής και όχι με της ωραιοποιημένης”. Μου έκαναν πολύ μεγάλη εντύπωση τα λόγια της και μου φώτισαν κάτι πολύ ουσιαστικό και όμορφο στη μεγάλη εικόνα.
Ν:Όσον αφορά το θέμα των παιδιών μεταναστών στα δημοτικά σχολεία που δεν γνωρίζουν καλά τα ελληνικά είναι πράγματι το πιο σοβαρό ζήτημα στα σχολεία του κέντρου. Όσοι τολμούν να το θίξουν δέχονται επιθέσεις ότι είναι ρατσιστές, ενώ η επίθεση θα έπρεπε να γίνει όχι προς τους γονείς που αγωνιούν αν τα παιδιά τους θα καθυστερούν με τη διδακτική ύλη και την εμβάθυνση σε αυτή, αλλά προς το κράτος που δεν φροντίζει τα παιδιά αυτά να διδαχθούν επαρκώς τη γλώσσα πριν την ένταξή τους στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές βαθμίδες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ένα τραγούδι σε δικούς μου στίχους και μουσική και ερμηνεία του Λεωνίδα (Μαριδάκη) και του Μάνου Τρυπιά και λέγεται “Ζητείται ήρωας”, ένα κοινωνικοπολιτικό τραγούδι που λέει ότι μόνο ένας ήρωας μπορεί να μας σώσει πια, αλλά επειδή δεν τον βλέπω να έρχεται πρέπει εμείς να γίνουμε Ήρωες. Είναι ηρωικό τα παιδιά από άλλες χώρες, που ξέφυγαν από πολέμους, ζούνε την προσφυγιά, έχουν οικονομικές δυσκολίες να προσπαθούν να μάθουν γράμματα χωρίς να ξέρουν καλά Ελληνικά. Πώς θα ενταχθούν επαρκώς αυτά στην κοινωνία μας; Αγαπάμε και αποδεχόμαστε τα παιδιά όλου του κόσμου, αλλά και εμείς που πέφτουμε κάθε μέρα ηρωικά στον αγώνα της επιβίωσης προκειμένου να πληρώσουμε τεράστια ποσά σε φόρους, ένσημα, λογαριασμούς και σούπερ μάρκετ είναι λογικό να θέλουμε τα παιδιά μας να πηγαίνουν σχολείο και να μαθαίνουν γράμματα όπως πρέπει και όχι να χάνουν τον πολύτιμο χρόνο τους. Σε αυτές τις ηλικίες και η εκπαίδευση του δημοτικού, είναι οι βάσεις για όλη την υπόλοιπη ζωή τους. Το κράτος το οποίο το χρυσοπληρώνουμε καθημερινά πρέπει να επιλύσει το θέμα ώστε και τα δικά μας παιδιά, αλλά και τα παιδιά των μεταναστών να έχουν όλα ένα καλύτερο σχολείο.
Τι συζητάτε με τους άλλους γονείς σχετικά; Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες αγωνίες και προβληματισμοί;
Ν:Στην παρούσα φάση το κυριότερο θέμα συζήτησης με τους άλλους γονείς με συνομήλικα παιδιά είναι το σχολείο. Το τι θα κάνουμε με το επόμενο βήμα του Δημοτικού σχολείου. Όλοι έχουν τις ίδιες αγωνίες και προβληματισμούς για τα δημόσια σχολεία στην περιοχή μας που σου ανέφερα ήδη. Έχουμε πάθει όλοι μια παράκρουση θα έλεγα. Πήγαμε ας πούμε μετά τη Χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου πολλοί γονείς για καφέ να χαλαρώσουμε λίγο και όλο το θέμα του δημοτικού σχολείου και τις σχετικές αγωνίες φέρναμε στην κουβέντα.
Λ:Σίγουρα. Δεν μας χαρακτηρίζει και το μεγάλο εύρος στις κουβέντες μας (γέλια)! Τα σχολεία, η διατροφή, ο ύπνος, οι δραστηριότητες, οι διαφορές συνήθειες των παιδιών, το πώς την παλεύουμε ως γονείς. Άμα έχουμε έμπνευση προκύπτουν και ωραίες ξεχωριστές κουβέντες μερικές φορές, δεν έχω παράπονο…