Γλυκαιμικός Δείκτης – μπορεί να μας χρησιμεύσει;

Ο Γλυκαιμικός Δείκτης (ΓΔ) ακούγεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια στα θέματα υγείας και διατροφής. Η αλήθεια όμως είναι ότι λίγοι γνωρίζουν τι είναι, σε τι μας χρησιμεύει, από τι επηρεάζεται και πως μπορεί να ενταχθεί στη διατροφή μας.

Τι είναι ο Γλυκαιμικός Δείκτης;
Ο ΓΔ είναι ένα «εργαλείο» το οποίο μας βοηθάει να κατηγοριοποιήσουμε τα τρόφιμα σύμφωνα με την αύξηση των επιπέδων του σακχάρου που προκαλούν στο αίμα, σε σύγκριση με ένα τρόφιμο αναφοράς (γλυκόζη ή άσπρο ψωμί). Ο ΓΔ υφίσταται μόνο στα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες, οπότε δεν υπάρχουν τιμές ΓΔ για κρέας, ψάρι, αυγό, λίπη και άλλα τρόφιμα που περιέχουν λίγο ή καθόλου υδατάνθρακα. Όταν ένα τρόφιμο έχει υψηλό ΓΔ σημαίνει ότι η κατανάλωση του συγκεκριμένου τροφίμου θα προκαλέσει απότομη αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Σε τι μας χρησιμεύει;

Αρχικά ο ΓΔ δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη και δυσλιπιδαιμία ώστε να κάνουν σωστές επιλογές τροφίμων για τον έλεγχο της γλυκαιμίας. Αργότερα φάνηκε ότι η χρήση του ΓΔ στη διατροφή μας μπορεί να έχει πολύ περισσότερα οφέλη.

Τα τρόφιμα χαμηλού ΓΔ:

• μειώνουν το αίσθημα της πείνας και προκαλούν κορεσμό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα
• βοηθούν στην απώλεια και τον έλεγχο του σωματικού βάρους
• μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών (ινσουλινοαντίσταση)
• συμβάλλουν στον έλεγχο του διαβήτη
• αυξάνουν την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη
• μειώνουν τον κίνδυνο για παθήσεις της καρδιάς
• μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα
• παρατείνουν τη φυσική αντοχή

Τα τρόφιμα υψηλού ΓΔ:
• βοηθούν στην άμεση αναπλήρωση των «αποθηκών» υδατάνθρακα στον οργανισμό μετά από άσκηση

Από τι επηρεάζεται ο ΓΔ;
Ο ΓΔ των τροφίμων επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, κάποιοι από τους οποίους είναι:
• Φυτικές ίνες. Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες έχουν χαμηλότερο ΓΔ, καθώς οι φυτικές ίνες καθυστερούν την πέψη.
• Μαγείρεμα / επεξεργασία. Όσο λιγότερο επεξεργασμένο είναι ένα τρόφιμο (π.χ. να μην έχει αφαιρεθεί ο φλοιός) και όσο λιγότερο το βράζουμε, το τεμαχίζουμε ή το πολτοποιούμε, τόσο χαμηλότερος είναι και ο ΓΔ.
• Ωριμότητα. Όσο πιο ώριμο είναι ένα φρούτο, τόσο υψηλότερο ΓΔ έχει.
• Λίπος / πρωτεΐνη. Όταν ένα τρόφιμο περιέχει αρκετό λίπος ή πρωτεΐνη στη σύνθεσή του, εκτός από υδατάνθρακες, έχει και μειωμένο ΓΔ.
• Οξύτητα. Η προσθήκη όξινων ουσιών (π.χ. λεμόνι, ξίδι) σε ένα τρόφιμο, μειώνει το ΓΔ του.

Πού χρειάζεται προσοχή;
Η χρήση του ΓΔ θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα χαρακτηριστικά των τροφίμων όπως ενέργεια, λίπος, βιταμίνες και έχει νόημα μόνο όταν συγκρίνονται τρόφιμα ίδιας κατηγορίας (π.χ. φρούτα, είδη ψωμιού). Τρόφιμα με χαμηλό ΓΔ μπορεί να μην είναι πάντα μια καλή επιλογή λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος. Αντίστροφα, τρόφιμα με υψηλότερο ΓΔ μπορεί να είναι μια καλή επιλογή λόγω χαμηλής περιεκτικότητας σε ενέργεια και υψηλής σε θρεπτικά συστατικά.

Μουστούλας Αριστείδης
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Επιλέγω…Διατροφή
Κέντρο Διατροφικής Υποστήριξης
Λ. Πεντέλης 12-14, Χαλάνδρι
Τηλ. 210 6836928
www.epilegodiatrofi.gr