Η ολοκλήρωση της διαπαιδαγώγησης συμπίπτει συνήθως με το τέλος της εφηβείας και όταν το παιδί είναι πρακτικά ώριμο να λειτουργήσει ανεξάρτητα, παίρνοντας τις αποφάσεις και κάνοντας σωστές επιλογές για τη ζωή του.
Πώς θα μάθεις έναν έφηβο να παίρνει σωστές αποφάσεις
Πολλοί έφηβοι που δεν έχουν αναπτύξει αυτή τη δεξιότητα, συχνά αποφεύγουν να πάρουν σημαντικές αλλά και ασήμαντες αποφάσεις για τον εαυτό τους και για τη ζωή τους, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζονται μέσα σε μία εξαρτητική ζωή συνήθως με την οικογένειά τους.
Χρειάζονται πάντα κάποιον άλλον για να πάρουν μία απόφαση και όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί οι 6 λόγοι που τους ωθούν σε μια τέτοια αμυντική στάση είναι οι κάτωθι:
• Ανασφάλεια στον εαυτό τους
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Περιορισμένο “εγώ”
• Δεν πιστεύουν στις δυνατότητές τους
• Άγχος μην πάρουν λάθος απόφαση
• Καταπιεστική διαπαιδαγώγηση από τους γονείς, δεν δίνουν καμία ευκαιρία στον έφηβο να δράσει μόνος του
• Κριτική διαπαιδαγώγηση όπου μειώνουν λεκτικά ή με χειρονομίες τον έφηβο σε κάθε λάθος
• Υπερτονίζουν και του ανακαλούν σε κάθε συζήτηση τις λάθος επιλογές του
Ανώριμος τρόπος διαπαιδαγώγησης
Οι γονείς τους μεταχειρίζονται με τέτοιο τρόπο που τους λύνουν όλα τα προβλήματα και του καλύπτουν όλες τις ανάγκες προτού ακόμα εμφανιστούν. Έτσι, δεν γνωρίζουν πώς είναι η πραγματική ζωή και βέβαια δεν έχουν πάρει ποτέ τους κάποια απόφαση που να τους αφορά. Μένουν ανώριμοι και γίνονται “μαμάκηδες”.
Πότε είναι η καλύτερη περίοδος να αρχίσει ο εφηβοσ να αναλαμβανει τις ευθυνεσ του;
Η προεφηβεία είναι μία καλή περίοδος (10-13 ετών) για να ενισχύσουμε το παιδί να αποφασίζει για απλά, καθημερινά πράγματα που το αφορούν π.χ. τι χρώμα πουκάμισο θα φορέσει, τι θα φάει, πώς θα διαμορφώσει το πρόγραμμα του κλπ.
Οι αποφάσεις των παιδιών θα πρέπει να αξιολογούνται με συζήτηση και με παροχή εναλλακτικών επιλογών αλλά και δεσμεύσεων. Οι γονείς θα πρέπει σε πρώτη φάση να αφήσουν ελεύθερες τις αποφάσεις τους, αλλά και να ελέγχουν τα αποτελέσματα τους.