Ο καύσωνας είναι ένας παράγοντας που σίγουρα δεν πρέπει να αγνοηθεί όσον αφορά τις εκπαιδευτικές επιδόσεις.
Οι καύσωνες, που ολοένα και συχνότερα επισκέπτονται την Ελλάδα λόγω της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν πλέον έναν σοβαρό παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει τις αποδόσεις των μαθητών στις Πανελλήνιες εξετάσεις. Σύμφωνα με μια αμερικανική επιστημονική έρευνα, υπάρχει αντίστροφη σχέση ανάμεσα στη θερμοκρασία και στις επιδόσεις των μαθητών, γεγονός που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου αυτές τις ημέρες.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές των πανεπιστημίων Χάρβαρντ, Καλιφόρνια-Λος ‘Αντζελες (UCLA) και Τζόρτζια, ανέλυσε τις επιδόσεις περίπου δέκα εκατομμυρίων μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε διάστημα 13 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσο υψηλότερη είναι η θερμοκρασία στις τάξεις, τόσο χειρότερες είναι οι επιδόσεις των μαθητών στις εξετάσεις. Η επίπτωση αυτή γίνεται ιδιαίτερα αισθητή όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 21 βαθμούς Κελσίου, με τη μείωση των επιδόσεων να είναι πιο έντονη μετά τους 32 βαθμούς και ακόμη πιο ορατή μετά τους 38 βαθμούς.
Πώς ο καύσωνας επηρεάζει τους μαθητές;
Η έρευνα, με τίτλο «Ζέστη και Μάθηση», υπολόγισε ότι για κάθε άνοδο της μέσης θερμοκρασίας κατά 0,55 βαθμούς Κελσίου, υπάρχει μια πτώση της τάξης του 1% στις επιδόσεις. Αυτή η αρνητική επίπτωση της ζέστης είναι μεγαλύτερη στα παιδιά από φτωχές οικογένειες, πιθανώς επειδή δεν διαθέτουν κλιματιστικό στο σπίτι τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαβάσουν και να συγκεντρωθούν αποτελεσματικά. Αντίθετα, οι μαθητές από πλουσιότερες οικογένειες, που διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα για να αντιμετωπίσουν τον καύσωνα, έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα.
Οι επιπτώσεις αυτές γίνονται ακόμη πιο σημαντικές όταν οι καύσωνες συμπίπτουν με σημαντικές εξετάσεις, όπως οι Πανελλήνιες εξετάσεις. Η άνοδος της θερμοκρασίας κατά την εξεταστική περίοδο μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένες επιδόσεις, γεγονός που θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ακαδημαϊκή και επαγγελματική πορεία των μαθητών.
Η μελέτη αυτή εν μέρει εξηγεί γιατί οι μαθητές από βόρεια και ψυχρότερα κλίματα συνήθως εμφανίζουν καλύτερες σχολικές επιδόσεις σε σχέση με μαθητές από ζεστές νότιες χώρες, όπως φαίνεται και στα αποτελέσματα των τεστ Pisa του ΟΟΣΑ.
Προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος
Ο καύσωνας αποτελεί μια σοβαρή δυσκολία για τους μαθητές που δίνουν Πανελλήνιες ή και ενδοσχολικές εξετάσεις. Μερικές πρακτικές συμβουλές για τη λύση του προβλήματος:
1. Δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος στο σπίτι
- Χρήση Ανεμιστήρων και Κλιματιστικών: Αν δεν υπάρχει κλιματιστικό, οι ανεμιστήρες μπορούν να χαρίσουν σημαντική ανακούφιση.
- Μόνωση χώρων: Η τοποθέτηση θερμομονωτικών κουρτινών ή ρολών μπορεί να μειώσει τη θερμότητα που εισέρχεται από τα παράθυρα.
- Δημιουργία σκιάς: Η χρήση τεντών ή σκίαστρων εξωτερικά των παραθύρων μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία εντός του σπιτιού.
2. Κατάλληλος προγραμματισμός μελέτης
- Μελέτη πρωινές ώρες: Ο σχεδιασμός της μελέτης νωρίς το πρωί, όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες, μπορεί να βελτιώσει την αποδοτικότητα.
- Διαλείμματα: Τακτικά διαλείμματα για ξεκούραση και δροσιά είναι σημαντικά για να αποφευχθεί η υπερκόπωση.
- Κατανάλωση κρύων ροφημάτων: Η κατανάλωση κρύων ροφημάτων, όπως νερό με πάγο ή φυσικοί χυμοί, μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ενυδάτωσης και της δροσιάς.
3. Προσαρμογή Ρουχισμού και Διατροφής
- Ελαφριά Ρούχα: Η χρήση ελαφρών, ανοιχτόχρωμων ρούχων από φυσικά υλικά μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος.
- Ανάλαφρη Διατροφή: Η κατανάλωση ελαφρών γευμάτων με πολλά φρούτα και λαχανικά βοηθά στη διατήρηση της ενέργειας και της δροσιάς.
4. Ενίσχυση της ψυχικής διάθεσης
- Χαλάρωση: Οι τεχνικές χαλάρωσης και διαλογισμού μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους που προκαλεί η ζέστη.
- Κοινωνική υποστήριξη: Η συζήτηση με φίλους και οικογένεια μπορεί να προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη και να βοηθήσει στην ανακούφιση από το στρες.
Ο καύσωνας είναι ένας παράγοντας που σίγουρα δεν πρέπει να αγνοηθεί όσον αφορά τις εκπαιδευτικές επιδόσεις. Τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών θερμοκρασιών μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών μάθησης και στην εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους τους μαθητές, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης.
Διαβάστε επίσης:
Πανελλήνιες 2024: Πότε θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα;
Πανελλήνιες 2024: Τα θέματα και οι απαντήσεις σε Αρχαία, Μαθηματικά και Βιολογία των ΓΕΛ
