Ορφανές, φτωχές δίχως στον ήλιο μοίρα πεταμένες ακόμα και στα μάτια του Θεού που γι αυτές είναι τυφλός κουφός και άφαντος
Πάρτε με, ξέρω να πλένω τα ασπρόρουχα, να μαγειρεύω, να κοιτάω τα παιδιά, να πηγαίνω για ψώνια, να σφουγγαρίζω το πάτωμα, να το περνάω κερί, να λουλακιάζω, δεν ζητάω πολλά, μόνο ένα κρεββάτι και ένα πιάτο φαί.
Έτσι ξεκίνησαν λίγο μετά τον πόλεμο οι εκατοντάδες χιλιάδες Σπυριδούλες ψυχοκόρες τις έλεγαν τότε που οι μεγαλοαστές κυρίες έπαιρναν από τα φτωχά χωριά και τις έφερναν στην πόλη. Για χρήματα ούτε λόγος. Συχνά δεν γινόταν λόγος ούτε για φαγητό και για ρούχα, συχνά ούτε για παπούτσια χειμώνα καλοκαίρι τα ίδια. Το μόνο που είχαν άφθονο ήταν το ξύλο. Παιδιά που άγουρα ωρίμασαν και γέρασαν πριν την ώρα τους.
“Οι Σπυριδούλες” δηλαδή όλες αυτές οι σκληρές εμπειρίες πήραν αυτό το όνομα από την κορωνίδα τους, το κορίτσι που η κυρία του το σιδέρωσε στην κυριολεξία, για να μαρτυρήσει μια κλοπή που δεν έκανε.
Οι Σπυριδούλες ανεβαίνουν στη σκηνή του θεάτρου Καρέζη σε ένα κείμενο της Νεφέλης Μαιστράλη που σου σφίγγει το στομάχι , γροθιά στα μούτρα του σύγχρονου κόσμου. Γιατί Σπυριδούλες είναι πια οι Βουλγάρες, οι Αλβανίδες, οι Ρουμάνες, οι Ρωσίδες, οι Ουκρανές και κάθε άλλη πρόσφυγας που κατατρεγμένες έρχονται για ένα καλύτερο μέλλον και ένα κομμάτι ψωμί, στην κυριολεξία, στη χώρα μας. Κι εμείς οι σύγχρονοι ευρωπαίοι, τις αντιμετωπίζουμε όπως τις ψυχοκόρες της μεταπολεμικής Ελλάδας.
Το έργο στερεώνει ψυχές, κρατάει μέσα από τις ερμηνείες, το βλέμμα στραμμένο επάνω στα κορίτσια, που ήρθαν μαζί με την Σπυριδούλα άλλη 7, άλλη 8, άλλη 9, και στην καλύτερη περίπτωση 10 και12 χρονών πάμφτωχα άλλα ορφανά, άλλα χωρίς παπούτσια, που οι δικοί τους δεν τους άφησαν ούτε τις λίγες δραχμές του μισθού τους για να πάρουν κάτι για τον εαυτό τους.
Στον τοίχο με κόκκινα γράμματα ένα moto “ούτε δούλα, ούτε κυρά”. Άν ντρέπεται κάποια που είναι δούλα άλλο τόσο πρέπει να ντρέπεται και η κυρά της. Το δωμάτιό της δίπλα στην κουζίνα πρώην αποθήκη. Ρούχα ίδια χειμώνα καλοκαίρι αποφόρια. Ψυχοκόρες και οικιακές εργάτριες που δεν ξέρεις τι θα ήταν καλύτερα να μείνουν στα χωράφια ή να έρθουν στην πόλη. Πατρίδα τους διάφορα μέρη Κύθνος, Τζιά, Θήρα, Κω, με ένα κοινό στοιχείο, τη φτώχεια και την καταλληλότητα για βαριές δουλειές. Πληγή ο αποχωρισμός από τους δικούς τους, αλλά και η φτώχεια ρούχο πάνω τους κολλημένο.
Κάνα δύο να πέρασαν καλά να μην τις κακομεταχειρίστηκαν να μην τις βίασαν να μην έπνιξαν μετά τα παιδιά που γένναγαν και τέλος να τις βοήθησαν να κάνουν τις δικές τους οικογένειες. Μέναν κάποιες κάτω από την Ακρόπολη και όταν άπλωναν μπουγάδα έβλεπαν εκείνες τα μάρμαρα, “τις κοπελούδες” που στερέωναν στο κεφάλι τους το σπίτι τους, ομορφοστολισμένες και τις θαύμαζαν,
Επτά ηθοποιοί όλοι ένας κι ένας νέα παιδιά που υπό τους ελληνικούς και πανκ ήχους δίνουν ζωή στο κείμενο της Νεφέλης Μαιστράλη, και την συ-σκηνοθεσία των Θανάση Ζερίτη και Χάρη Κρεμμύδα. Είναι η Ελένη Βλάχου, ο Σταύρος Γιαννουλάδης, ο Τάσος Δημητρόπουλος, η Αργυρώ Θεοδωράκη, η Κατερίνα Λάπα η Αριστέα Σταφυλαράκη και τέλος η Ελένη Τσιμπρικίδου. Δίνουν όλες σάρκα και οστά στα όνειρα μια άλλης εποχής και στις εικόνες που δεν θέλουμε να ξέρουμε οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί. Μια αρχαία τραγωδία που μάταια περιμένει τον Από Μηχανής Θεό για να απονήμει δικαιοσύνη. Κι η Σπυριδούλα δεν πονάει πια γιατί κάποτε πόνεσε πολύ. Στόχος να σώσει τα όνειρά της όπως και τα παιδιά όλου του κόσμου που τους έχουν βιάσει την ψυχή.
Η παράσταση ανέβηκε στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, και στο Φεστιβάλ Δημητρίων και στο φεστιβάλ Λευκωσίας, για να δουν όλοι αυτό που κρύβει το θηρίο ο άνθρωπος.
Πληροφορίες παράστασης
Θέατρο Τζένη Καρέζη : Ακαδημίας 3, Αθήνα 10671 (2103636144)
Πρεμιέρα: Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024
Ημέρες και ώρες παραστάσεων : Σάββατο στις 18.00 & Κυριακή στις 19.00
Τιμές εισιτηρίων: 17€ (κανονικό), 14€ (φοιτητικό/ανέργων/ άνω των 65)
Προσφορά προπώλησης: 10€