Το ακούμε όλο και συχνότερα από ανήσυχους γονείς. Δεν ξέρουν τι φταίει, δεν γνωρίζουν επακριβώς τι πρέπει να κάνουν. Εμείς ρωτήσαμε την ενδοκρινολόγο-διαβητολόγο Μαρία Προκοπίου, MD, MSc να μας πει με σαφήνεια ποιος ακριβώς είναι ο κίνδυνος για τα παιδιά με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και τι ακριβώς πρέπει να γίνει για τη σωστή αντιμετώπιση.
“Οι φυσιολογικές τιμές λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών στα παιδιά διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Τα επίπεδα λιπιδίων αλλάζουν με τη φυσιολογική ανάπτυξη και ωρίμανση. Οι λιποπρωτεΐνες είναι πολύ χαμηλές στο αίμα του ομφάλιου λώρου κατά τη γέννηση και αυξάνονται αργά τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής. Τα υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης παρατηρούνται στα βρέφη που θηλάζουν και σχετίζονται με την υψηλότερη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά του μητρικού γάλακτος . Τα επίπεδα λιπιδίων είναι σχετικά σταθερά από την ηλικία των δύο ετών μέχρι την εφηβεία”, μας λέει η κ. Προκοπίου.
Κατά την εφηβεία, τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης (TC) και χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνικής χοληστερόλης (LDL-C) μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας πριν αυξηθούν στα τέλη της εφηβείας. Τα αγόρια εμφανίζουν μείωση των επιπέδων λιποπρωτεϊνών υψηλής πυκνότητας (HDL) κατά την πρόσφατη εφηβεία, ενώ τα επίπεδα HDL παραμένουν σταθερά στα κορίτσια μέχρι την εμμηνόπαυση.
Η δυσλιπιδαιμία μπορεί να είναι κληρονομική όπως η οικογενής υπερχοληστερολαιμία ή να σχετίζεται με συγκεκριμένες ασθένειες όπως η παχυσαρκία, το νεφρωσικό σύνδρομο, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Η διάγνωση γίνεται μόνο με προσδιορισμό της χοληστερόλης στο αίμα, καθώς η υπερχοληστερολαιμία είναι σιωπηρή νόσος. Δε δίνει συμπτώματα στην παιδική ηλικία, προκαλεί όμως βλάβες στα αγγεία που εκδηλώνονται έπειτα από αρκετά χρόνια.
Πότε θα κάνω εξετάσεις στο παιδί μου;
Τα παιδιά θα πρέπει να ελέγχονται σε ηλικία 9-11 ετών ανεξαρτήτως παραγόντων κινδύνου και στη συνέχεια σε ηλκία 18-21 ετών. Επίσης, σε έλεγχο πρέπει να υποβάλλονται παιδιά άνω των 2 ετών με παράγοντες κινδύνου, όπως γονείς με υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης εκδήλωσης καρδιαγγειακής νόσου, παιδιά με υπέρταση, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική νόσο, υποθυρεοειδισμό, νόσο Kawasaki, παιδιά πρώην καρκινοπαθή και παιδιά που λαμβάνουν χρόνια αγωγή με κορτικοστεροειδή.
Ποια επίπεδα θεωρούνται παθολογικά
Ανάλογα με τα επίπεδα χοληστερόλης, τα ταξινομούμε σε φυσιολογικά, οριακά και παθολογικά. Παθολογικά λέμε όταν τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης είναι πάνω από 200mg/dl,τα επίπεδα LDL είναι πάνω από 130 mg/dl και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων πάνω από 140 mg/dl.
Πώς θα αντιμετωπίσετε την υπερχοληστερολαιμία
“Η υπερχοληστερολαιμία αντιμετωπίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις με την υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής των παιδιών, με σωστές διατροφικές συνήθειες και καθημερινή άσκηση. Μετά την εφαρμογή κατάλληλου προγράμματος, τα παιδιά επανελέγχονται αιματολογικά έπειτα από 3-6 μήνες. Σπάνια απαιτείται φαρμακευτική αγωγή και σε κάθε περίπτωση χορηγείται με αυστηρά κριτήρια σε ηλικία άνω των 8 ετών”, μας λέει η κ. Προκοπίου.
Η διατροφή του παιδιού
Πιο συγκεκριμένα τα παιδιά θα πρέπει να έχουν φυσιολογικό σωματικό βάρος, ενώ η διατροφή τους θα πρέπει να είναι πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, άπαχα ψάρια. Το κρέας πρέπει να είναι λευκό όπως κοτόπουλο ή γαλοπούλα (στήθος) και λιγότερο συχνά άπαχο μοσχάρι και όλα αυτά βραστά ή ψητά. Θα πρέπει να χρησιμοποιείται ελαιόλαδο, τα τυριά θα πρέπει να περιορισθούν σε ποικιλίες φτωχές σε λίπος (ανθότυρο) και το γάλα και το γιαούρτι πρέπει να είναι αποβυτουρωμένα, ενώ σε περίπτωση ελαφράς υπερχοληστερολαιμίας μπορεί να καταναλώνεται γάλα ή γιαούρτι μερικώς αποβυτουρωμένο (1-2%).
Θα πρέπει να αποφεύγονται τα τηγανητά, το βούτυρο και οι μαργαρίνες, τα κίτρινα τυριά, η σοκολάτα, τα γλυκά και τα παγωτά, η κρέμα γάλακτος, τα είδη fast food, γαριδάκια, chips, αλλαντικά και παχιά κρέατα, τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά.
Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά αυτά να εκπαιδευτούν σωστά ώστε να έχουν μια σωστή διατροφή και να ακολουθούν ένα τακτικό πρόγραμμα άσκησης ώστε στο μέλλον να γίνουν υγιείς ενήλικες.
