Ο Μάριος Μάζαρης, δημοφιλής δάσκαλος και συγγραφέας μοιράζεται σε ανάρτησή του στο Facebook τις σκέψεις του για τη δημοφιλή σειρά Adolescence.
«Είδα κι εγώ τη σειρά που όλοι συζητούν αυτές τις μέρες, το Adolescence – την «εφηβεία» που μας τάραξε, που μας πέταξε στα μούτρα την απλή αλήθεια που πολλοί αποφεύγουν: όχι, δεν ξέρεις το παιδί σου όσο κι αν νομίζεις ότι το ξέρεις.
Γιατί κανένα παιδί δε θα σου πει τα πάντα για όσα συμβαίνουν στη ζωή του. Και αυτό δεν συμβαίνει από έλλειψη εμπιστοσύνης, αλλά γιατί ούτε το ίδιο δεν γνωρίζει, δεν μπορεί να αναγνωρίσει και να κατανοήσει όσα νιώθει. Και πώς να το κάνει, όταν το «μπουκώνουμε» από τα τρία του με γράμματα, δραστηριότητες, γλώσσες, πτυχία; Όταν δεν του αφήνουμε ούτε μια στιγμή ελεύθερη για να ανασάνει, να αισθανθεί, να ακούσει τον εαυτό του; Αντί γι’ αυτό, του γεμίζουμε τη ζωή με εικόνες, ερεθίσματα, δεξιότητες, βιογραφικά που χτίζονται από τη νηπιακή ηλικία.
Με σόκαρε κι εμένα η σειρά – όχι μόνο για την ωμή αποτύπωση της πραγματικότητας, αλλά γιατί αυτό που δείχνει το βλέπω καθημερινά γύρω μου. Στο δημοτικό έχουμε πολλά τέτοια παιδιά: παιδιά που «ταΐζονται» οθόνες από το σχόλασμα μέχρι τη νύχτα, παιδιά που μεγαλώνουν με παιχνιδομηχανές, κινητά και social media. Κι όμως, διψάνε. Διψάνε για προσοχή.
Είναι κοινή παραδοχή μεταξύ συναδέλφων ότι όλο και περισσότερα παιδιά αναζητούν κάποιον να τα ακούσει, να τα νοιαστεί, να τους δώσει χρόνο. Υπάρχουν παιδιά που μοιάζουν αφρόντιστα, που μένουν μέχρι τις 4 στο σχολείο γιατί «δεν έχουν πού να πάνε». Που μας λένε ξεκάθαρα: «Μένω ολοήμερο γιατί δεν έχω κανέναν σπίτι». «Δε με ακούει κανείς». «Δε με ρωτάνε πώς νιώθω οι δικοί μου».
Κανείς δεν λέει ότι οι γονείς δεν έχουν λόγους που λείπουν. Παλεύουν σε έναν αφιλόξενο κόσμο για να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα, για να προσφέρουν στα παιδιά τους μια καλύτερη ζωή. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικογενειακό – είναι κοινωνικό, είναι συστημικό. Είναι η έλλειψη πρόνοιας, η απουσία δομών που θα έκαναν τη ζωή πιο ανθρώπινη.
Όμως, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: παιδιά που μεγαλώνουν αφρόντιστα, με μόνο «φως» εκείνο της οθόνης τους. Κι αυτό το φως συχνά είναι τοξικό, κακοποιητικό, προσβλητικό. Παρ’ όλα αυτά, παραμένουν εθισμένα σε αυτό. Στα παιχνίδια καλαμαριού. Στις διαδικτυακές ομάδες όπου ο μισός κόσμος βρίζει τον άλλο μισό. Στα βίντεο που ξεχειλίζουν βία και γίνονται «έμπνευση». «Να το κάνουμε κι εμείς αυτό». «Βρήκα αλυσίδες». «Πεταλούδες που μοιάζουν με σουγιάδες».
Οι νέοι μεγαλώνουν σε έναν κόσμο όπου το εύκολο χρήμα και η ευτελής ποιότητα γίνονται πρότυπα. Όλα καταλήγουν σε ένα μίξερ αφιλτράριστο, γεμάτο μηνύματα που κανείς δεν προλαβαίνει να τους εξηγήσει. Κι όσο εμείς σπαταλάμε χρόνο σε ατέρμονες συζητήσεις – «φταίει το σχολείο», «φταίνε οι γονείς», «λείπουν τα όρια» – τόσα και τόσα παιδιά περνούν από τη μία ηλικία στην άλλη χωρίς να προλάβουν να νιώσουν, να εκφραστούν, να κατανοήσουν το σώμα τους.
Αλλά προς Θεού, μην μπει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία – μην «πονηρέψει» τα παιδιά. Ας τα αφήσουμε να ανακαλύψουν τον κόσμο μέσα από τις οθόνες, ας τους στερήσουμε την ευκαιρία να μάθουν να μιλούν με τα χείλη κι όχι με τα πλήκτρα.
Η ζωή έχει τόσες στιγμές ευτυχίας που αξίζει να προστατεύουμε. Όμως, δεν μένει χρόνος γι’ αυτές. Έχουμε «τόσα να μάθουμε» σε φροντιστήρια και σχολεία.
Και μέσα σε όλα αυτά, το ένστικτο της βίας βρίσκει τρόπο να τρυπώνει. Γιατί είναι ισχυρό. Γιατί ταξιδεύει πιο γρήγορα από κάθε πληροφορία στις οθόνες. Και όσο το ταΐζουμε, τόσο μεγαλώνει μέσα μας.
Δε χρειάζεται καμία σειρά για να μας το διδάξει αυτό. Γιατί ήδη πρωταγωνιστούμε σε μια.
Αφήστε τις πολλές οθόνες, τις αμέτρητες εξωσχολικές δραστηριότητες. Περάστε χρόνο μαζί. Μιλήστε. Ακούστε. Ίσως τότε καταφέρετε να κερδίσετε την εμπιστοσύνη τους και να μοιραστούν περισσότερα».
