Τα βίαια και σεξιστικά στερεότυπα των Ελλήνων εφήβων

Στους νέους επιτρέπονται οι πολλές σύντροφοι, η παρέμβαση στο τι φοράει η φίλη τους, η άσκηση βίας σε περίπτωση «απιστίας», η πίεση για ερωτική επαφή μετά από ραντεβού. Μία στις τρεις έφηβες πιστεύει ότι μερικές φορές, φταίνε τα κορίτσια για τη βία που τους ασκείται! Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις για τις σχέσεις των δύο φύλων φαίνεται να διαιωνίζονται από γενιά σε γενιά, όπως καταδεικνύει έρευνα για τη διερεύνηση των στάσεων και της ανοχής των εφήβων απέναντι στην έμφυλη βία, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Youth4Youth.

Η έρευνα διενεργήθηκε σε δείγμα 700 μαθητών και μαθητριών τεσσάρων Λυκείων της Αττικής. Ιδιαίτερα υψηλά είναι τα ποσοστά της ανοχής σε βίαιες συμπεριφορές, ενώ πολλοί μύθοι σε θέματα συντροφικής βίας είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 85,9% των αγοριών, αλλά και το 76,8% των κοριτσιών πιστεύει ότι «ακούγεται πιο άσχημο όταν βρίζει ένα κορίτσι, παρά όταν βρίζει ένα αγόρι». Περίπου στα ίδια ποσοστά, οι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι «στα κορίτσια αρέσει να επιδεικνύουν το σώμα τους» ενώ πάνω από το 50% στα αγόρια και άνω του 40% στα κορίτσια θεωρεί ότι «είναι πιο αποδεκτό για ένα αγόρι να έχει πολλές ερωτικές συντρόφους, από ένα κορίτσι». Εξίσου δημοφιλής είναι και η άποψη ότι «σε ένα ραντεβού, το αγόρι θα πρέπει να πληρώνει όλα τα έξοδα».

Το χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα διευρύνεται στο ερώτημα για το αν τα «αγόρια είναι καλύτεροι αρχηγοί από τα κορίτσια», με σχεδόν το 65% των αγοριών να δηλώνει ότι συμφωνεί, ενώ το ποσοστό αυτό στα κορίτσια είναι μόλις 11%.

«Από την έρευνα, προκύπτει ότι οι έφηβοι έχουν πιο στερεοτυπικές αντιλήψεις, από τις έφηβες» τόνισε η ψυχολόγος και επικεφαλής της ομάδας που πραγματοποίησε την έρευνα Κική Πετρουλάκη. «Πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι τα κορίτσια λειτουργούν συμπληρωματικά σε πολλές στερεοτυπικές απόψεις των αγοριών, παρά το γεγονός ότι αυτές εκφράζονται σε βάρος τους» παρατήρησε.

Αγόρια και κορίτσια δείχνουν, εξάλλου, ιδιαίτερα ανεκτικά στην ψυχολογική και τη λεκτική βία, όταν αυτή περιορίζεται στις φωνές, ενώ η κόκκινη γραμμή και για τα δύο φύλα φαίνεται να είναι η προσβολή μπροστά σε τρίτους. Και για τα δύο φύλα, οι φωνές δικαιολογούνται όταν το έτερον ήμισυ γκρινιάζει ή δεν συμπεριφέρεται με σεβασμό.

Πλειοψηφική είναι η άποψη- όχι μόνο στα αγόρια αλλά και τα κορίτσια- ότι «είναι εντάξει για ένα αγόρι να θέτει περιορισμούς στην κοπέλα του για το τι θα φορέσει», ενώ και τα δύο φύλα δέχονται, σε ποσοστό κοντά στο 40%, ως φυσιολογικό τον περιορισμό για το πού θα πάνε.

Η σωματική βία δικαιολογείται για το 36% των αγοριών και το 29% των κοριτσιών, στην περίπτωση της ερωτικής απιστίας. Υψηλά είναι και τα ποσοστά ανοχής στη σεξουαλική βία. Σχεδόν ένα στα δύο αγόρια πιστεύει ότι «είναι εντάξει για ένα αγόρι να πιέσει ένα κορίτσι να έχουν ερωτική επαφή εάν βγαίνουν μαζί ή εάν εκείνη φλερτάρει μαζί του όλο το βράδυ». Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι την ίδια άποψη έχει και ένα στα πέντε κορίτσια.

Σε συντριπτικά ποσοστά, είναι αποδεκτός από αγόρια και κορίτσια ο μύθος ότι «οι περισσότερες γυναίκες ανησυχούν για το εάν αρέσουν στους άνδρες» και ότι «μερικές φορές, με τον τρόπο που ντύνονται, τα κορίτσια προκαλούν τη σεξουαλική επιθετικότητα των αγοριών».

Υψηλά ποσοστά συγκεντρώνουν και οι απόψεις ότι «εάν ένα αγόρι ζηλεύει πολύ την κοπέλα του, αυτό αποδεικνύει ότι ενδιαφέρεται πραγματικά γι’ αυτήν» και ότι «οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να κακοποιηθούν σεξουαλικά από έναν άγνωστο, παρά από κάποιον που γνωρίζουν».

Αξιοσημείωτο, τέλος, είναι το γεγονός ότι ένα στα δύο αγόρια, αλλά και ένα τρία κορίτσια, πιστεύουν ότι «μερικές φορές, φταίνε τα κορίτσια όταν τις χτυπούν οι σύντροφοί τους».

«Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι οι πολλές στερεοτυπικές αντιλήψεις αναπαράγονται» δήλωσε η Κ. Πετρουλάκη. «Ακόμη κι αν αλλάζουν κάποια στερεότυπα, πρέπει να γίνει πολλή δουλειά ακόμη, σε χρονικό ορίζοντα δεκαετιών» πρόσθεσε.

Η έρευνα του προγράμματος Youth4Youth πραγματοποιήθηκε σε πέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή: ΑΠΕ