Οι αλλεργικές παθήσεις σε ένα παιδί είναι σήμερα πολύ συχνές, σίγουρα περισσότερες απ’ ό,τι στο παρελθόν, το θετικό όμως είναι ότι υπάρχουν νέες, βελτιωμένες θεραπείες που εξαλείφουν τα συμπτώματα ή και απαλλάσσουν οριστικά.
Η σημαντικότερη ίσως εξέλιξη αφορά στη θεραπεία απευαισθητοποίησης (ανοσοθεραπεία), η οποία θα βοηθήσει στην εξάλειψη των συμπτωμάτων από την αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα ή θα αναστείλει την πιθανή εκδήλωση άσθματος. Ας δούμε, πιο συγκεκριμένα, τι μας είπε ο καθηγητής Αλλεργιολογίας – Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, κ. Νίκος Παπαδόπουλος.
Κύριε καθηγητά, φέτος πραγματοποιήθηκε, με ζωντανή παρουσία, το 4ο State-of-the-Art, το Συνέδριο με τίτλο «Το Αλλεργικό Παιδί και οι Εξελίξεις», με μεγάλη επιτυχία και πολλά νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τις αλλεργίες και το παιδί. Πείτε μας, με δυο λόγια, ποια είναι τα νεότερα δεδομένα.
Στο συνέδριο παρουσιάστηκε μια πληθώρα από επιστημονικά θέματα που αφορούν τους αλλεργικούς και κυρίως το παιδί.
Πολλές είναι σήμερα οι εξελίξεις, η αλλεργιολογία, άλλωστε, είναι μια πολύ δυναμική επιστήμη και σχετικά καινούργια και συνέχεια βρίσκουμε καινούργιους τρόπους να αντιμετωπίζουμε τους μικρούς μας ασθενείς. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν καινούργια φάρμακα, πολύ αποτελεσματικά για το άσθμα, μια πολύ συχνή αλλεργική πάθηση, που μέχρι πρότινος αφορούσε κυρίως τους ενηλίκους, αλλά τώρα εμφανίζεται και σε πολλά παιδιά. Μάλιστα, αντιμετωπίζουμε και μερικές πολύ δύσκολες περιπτώσεις. Εμείς στη μονάδα μας αυτή την περίοδο φτιάχνουμε κάποιες νέες θεραπείες που αφορούν την τροφική αλλεργία, και θα έλεγα ότι είμαστε πρωτοπόροι στην Ευρώπη, αλλά και στον κόσμο. Οι θεραπείες αυτές έχουν σχέση με το πώς χορηγούμε κάποιες τροφές στον ασθενή που εμφανίζει πρόβλημα, π.χ. με τους ξηρούς καρπούς, τα ψάρια κ.λπ. Συγχρόνως όμως υπάρχουν νέες θεραπείες για όλο το εύρος των αλλεργικών παθήσεων, π.χ. τη ρινίτιδα, την ατοπική δερματίτιδα κ.ά. Οι θεραπείες αυτές στην πρώτη φάση γίνονται στο νοσοκομείο, καθώς όμως περνά ο καιρός και υπάρχει εξοικείωση, περνάνε και στους γενικούς ιατρούς και αργότερα, ίσως και στα φαρμακεία.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τις αλλεργίες, υπάρχει θεραπεία ή μόνο αντιμετώπιση;
Υπάρχουν οι μη ειδικές θεραπείες, δηλαδή τα φάρμακα, τα οποία ανακουφίζουν, αλλά και οι ειδικές θεραπείες, όπως η ανοσοθεραπεία, η ειδική ανοσοθεραπεία, που απευαισθητοποιεί τον ασθενή, και επομένως τον θεραπεύει. Είναι πιο απαιτητικές θεραπείες και μπορεί να διαρκέσουν και χρόνια και φυσικά γίνονται στα νοσοκομεία.
Ισχύει αυτό που υποστηρίζουν ορισμένοι, ότι οι αλλεργίες τροποποιούνται ανά δεκαετία;
Το ανά δεκαετία, δεν θα το έλεγα. Τα αλλεργικά νοσήματα είναι πολύ δυναμικά. Μπορούν να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή, συνήθως όμως στην παιδική ηλικία. Και επίσης, μπορούν και να εξαφανιστούν σχεδόν οποιαδήποτε στιγμή. Υπάρχουν κάποια ορόσημα, όπου οι αλλεργίες αλλάζουν περισσότερο από άλλες ηλικίες, όπως είναι η προσχολική ηλικία, η εφηβική ηλικία ή μεγαλώνοντας, όταν κανείς περνάει την πέμπτη δεκαετία της ζωής του. Παρ’ ‘ολα αυτά, υπάρχει η περίπτωση να μείνει η αλλεργία για πάντα. Οι λόγοι όμως που εμφανίζεται είναι κάτι που ακόμη δεν το έχουμε κατακτήσει.
Πώς επέδρασε η καραντίνα στις αλλεργίες των παιδιών;
Αυτο έχει ενδιαφέρον να το δούμε, καθώς κάναμε κάποιες μελέτες και στην Ελλάδα, όπως και στο εξωτερικό. Τα παιδιά κάθισαν μέσα, δεν εκτέθηκαν πολύ, συγκεκριμένα όσα είχαν άσθμα ή αλλεργική ρινίτιδα είχαν μειωμένα συμπτώματα. Είχαμε έτσι μείωση των επεισοδίων και νοσηλειών, έπαιρναν βέβαια και τα φάρμακά τους πιο τακτικά. Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι τα παιδιά μας πήγαν καλύτερα τα δύο χρόνια της καραντίνας, τώρα όμω που βγαίνουν πάλι έξω, υπάρχει μία τάση αυξητική σε σχέση με τις εξάρσεις και τα συμπτώματα.
Πόσο επηρεάζει την αλλεργία η νόσηση με COVID-19;
Θα έλεγα όχι πολύ. Μάλλον, φαίνεται να υπάρχει και μία μικρή προφύλαξη σε σχέση με τις αλλεργίες. Βέβαια, αν κάποιος έχει ένα βαρύ νόσημα, για παράδειγμα ένα βαρύ άσθμα, δηλαδή έχει ένα κατασκευαστικό πρόβλημα στους αεραγωγούς του, τότε μπορεί ένα σοβαρό «χτύπημα» να του δημιουργήσει μεγαλύτερο πρόβλημα. Αν, όμως, είναι ήπια τα συμπτώματα, δεν έχουμε επιδείνωση με τον COVID.
Υπάρχει ο φόβος της κληρονομικότητας;
Η κληρονομικότητα υπάρχει. Δηλαδή, οι πιθανότητες να εμφανίσει κάποιος αλλεργίες είναι διπλάσιες αν έχει έναν αλλεργικό γονιό και τετραπλάσιες αν έχει και τους δύο γονείς αλλεργικούς. Παρ’ όλα αυτά, όμως, αυτό είναι πιθανότητα. Αν κάποιος είναι αλλεργικός, μπορεί να είναι ο ίδιος λίγο πιο ευαισθητοποιημένος, αν δει τέτοια συμπτώματα στο παιδί να απευθυνθεί στους γιατρούς ώστε να αξιολογήσουν τυχόν ύπαρξη αλλεργίας.
Υπάρχει κάποιος προληπτικός έλεγχος;
Εξαρτάται το επίπεδο πρόληψης. Αν κάποιος είναι τελείως καλά, δεν υπάρχει κάποιος έλεγχος που θα δείξει την ύπαρξη αλλεργίας. Μπορεί να δείξει την ύπαρξη προδιάθεσης, αλλά δεν κάνουμε αυτό το τεστ, γιατί άλλο πράγμα η προδιάθεση, αν μάλιστα υπάρχει κληρονομικότητα, και άλλο η νόσηση, κάτι που, άλλωστε, μπορεί να μη γίνει ποτέ. Δεν συστήνουμε, επομένως προληπτικό έλεγχο, παρά μόνο αν κάποιος έχει συμπτώματα, ή δει σε ένα παιδί συμπτώματα, να τα συζητήσει με τον ειδικό γιατρό.
Θα βοηθούσε ένας αλλεργιολογικός έλεχγος πριν φοιτήσει το παιδί στο σχολείο, καθώς βλέπουμε συχνά περιστατικά τροφικής αλλεργίας σε παιδιά από κάτι που έφαγαν ή κεράστηκαν στο σχολείο.
Όχι, δεν θα συστήναμε έναν καθολικό αλλεργιολογικό έλεγχο για τα παιδιά που φοιτούν στο σχολείο. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι τα παιδιά που έχουν συμπτώματα να απευθυνθούν στο γιατρό για να μπορέσουν να αξιολογηθούν. Σε γενικές γραμμές, οι μεγάλοι έλεγχοι σε επίπεδο δημόσιας υγείας και έχουν μεγάλο κόστος και σίγουρα αν δεν έχεις κάτι ουσιαστικό να προσφέρεις δημιουργείς μεγάλη ανησυχία. Άρα, δεν θα προτείναμε ένα τέτοιο οριζόντιο μέτρο, αλλά αυτό που πρέπει να υπάρχει στα σχολεία είναι ένας νοσηλευτής που θα αντιμτωπίσει οποιοδήποτε περιστατικό.
Ποια η διαφορά μεταξύ του αλλεργικού παιδιού της δεκαετίας του ’90 και ενός αλλεργικού παιδιού σήμερα.
Έχουν βελτιωθεί πολύ οι θεραπείες σήμερα. Το αλλεργικό παιδί σήμερα έχει στη διάθεσή του πολύ περισσότερες και νέες θεραπείες για την αντιμετώπιση του προβλήματός του. Από την άλλη, έχει αποστιγματοποιηθεί η αλλεργία σήμερα. Τη δεκαετία του ’90, το αλλεργικό παιδί έκρυβε το πρόβλημά του, κρυβόταν και το ίδιο, κάτι που συνήθως δεν γίνεται σήμερα, όμως στις μέρες μας, πολύ περισσότερα παιδιά έχουν αλλεργίες και ίσως πιο σοβαρές.
Πού αποδίδεται αυτό;
Στο περιβάλλον γενικά. Οφείλεται στο ότι ο τρόπος που εκτιθέμεθα στο περιβάλλον είναι αρκετά μακριά από αυτόν για τον οποίο είχαμε φτιαχτεί.
Υπάρχουν διατροφικοί μύθοι; Μας έλεγαν, για παράδειγμα, οι γιαγιάδες μας, μην τρως ψάρι μαζί με αυγό. Ισχύει αυτό;
Όχι, δεν ισχύει. Η αλλεργία είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο. Το ανοσολογικό, το αμυντικό, σύστημα του οργανισμού αναγνωρίζει κάτι και αντιδρά. Δεν υπάρχουν θέματα συνδυασμών. Αυτό είχε βγει στο παρελθόν, όταν κάποια τρόφιμα δεν ήταν καλά συντηρημένα. Έτσι, τα ψάρια, όταν δεν είναι καλά συντηρημένα βγάζουν ισταμίνη και μπορούν να κάνουν κάποια αντίδραση που μοιάζει με την αλλεργική. Αν φάει κανείς μεγάλη ποσότητα από τρόφιμο που δεν είναι καλά συντηρημένο μπορεί να εμφανίσει αντίδραση που μοιάζει με την αλλεργική, αλλά δεν είναι. Πρόκειται για αλλεργοειδή αντίδραση, τοξική.
Φαρμακείο των διακοπών. Τι είναι καλό να υπάρχει, αν έχουμε αλλεργικό παιδί.
Θα χωρίσουμε τις αλλεργίες εδώ σε δύο κατηγορίες. Τα παιδιά που δεν έχουν εμφανίσει κάποιο μεγάλο πρόβλημα και δεν έχει χορηγηθεί κάποια θεραπεία από γιατρό, δεν υπάρχει λόγος για αυτά τα παιδιά να υπάρξουν ιδιαίτερα μέτρα. Καλό είναι, όπως σε κάθε φαρμακείο, να υπάρξει ένα αντιισταμινικό, το οποίο μπορεί να χορηγηθεί αν κάποιος δεν είναι κοντά σε κάποιο ιατρείο. Και υπάρχει και η κατηγορία των παιδιών, που δεν είναι πολλά βέβαια, που έχουν διαγνωσμένο αλλεργικό πρόβλημα και τους χορηγείται θεραπεία. Σε αυτά τα παιδιά η ερώτηση πρέπει να τίθεται στον θεράποντα ιατρό. Εκεί είναι πιθανό να υπάρχει στο τσαντάκι του φαρμακείου και κάποια ένεση, την οποία θα κάνει ο γονιός, αλλά ούτως ή άλλως, σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γονιός έχει εκπαιδευτεί.
Διαβάστε επίσης
Φρίκη στην Αττική: Την άρπαξε και την βίασε μπροστά στην 7χρονη κόρη της
Ικαρία: Αγνοείται 17χρονος στη θάλασσα – Μεγάλη επιχείρηση για τον εντοπισμό του