Από τον μαιευτήρα-γυναικολόγο Γιώργο Παναγάκη
Η έννοια της άμβλωσης χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει το γεγονός διακοπής μιας κύησης. Άμβλωση, λοιπόν, είναι η τεχνητή διακοπή της κυήσεως κατόπιν συναινέσεως και αιτήσεως της εγκύου. Όταν η έγκυος είναι ανήλικη χρειάζεται η συναίνεση, τουλάχιστον, του ενός γονέα ή του προσώπου, το οποίο έχει την επιμέλεια της ανηλίκου.
Έκτρωση ή άμβλωση;
Πότε χρησιμοποιούμε τον έναν όρο και πότε τον άλλο; Χρησιμοποιούμε τους όρους ως συνώνυμους, αλλά υπάρχει κάποια λεπτή διαφορά μεταξύ τους.
• Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο «έκτρωση» αναφερόμαστε στην αυτόματη ή τεχνητή διακοπή της κυήσεως, πριν γίνει το έμβρυο βιώσιμο, πριν δηλαδή την 24η εβδομάδα. Μάλιστα αυτή περιγράφεται ως «μη βιώσιμη ενδομήτρια εγκυμοσύνη».
• Με τον όρο «άμβλωση» περιγράφουμε την εκούσια ή τεχνητή διακοπή εγκυμοσύνης, η οποία πραγματοποιείται από μαιευτήρα-γυναικολόγο, με τη συναίνεση της ασθενούς, πριν καταστεί το έμβρυο βιώσιμο
Σε όλο τον κόσμο γίνονται κάθε χρόνο εκατομμύρια εκτρώσεις. Συνήθως, οι γυναίκες που καταφεύγουν σε εκτρώσεις δεν είναι παντρεμένες.
Έχει βρεθεί ότι οι γυναίκες και κυρίως οι έφηβες, που βιώνουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και αποφασίζουν να κρατήσουν το παιδί, αντιμετωπίζουν προβλήματα και δεν μπορούν εύκολα να συνεχίσουν το σχολείο ή τις σπουδές τους. Φυσικά παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και όσες προσπαθούν να βρουν δουλειά. Έτσι, η απόφαση για διακοπή της εγκυμοσύνης παρουσιάζεται ως μια εναλλακτική λύση που θα τους δώσει μια δεύτερη ευκαιρία για καλύτερη αντισύλληψη και πιο προσεκτική σεξουαλική συμπεριφορά, μέχρι να αποφασίσουν στο μέλλον κάποιες να δημιουργήσουν (ή κάποιες άλλες να μεγαλώσουν) την οικογένεια τους. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο γενικός αριθμός των εκτρώσεων στις έφηβες αυξάνεται.
Στην Ελλάδα η έκτρωση επιτρέπεται υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Ο Ποινικός Κώδικας στο άρθρο 304 επιτρέπει την έκτρωση (τεχνητή διακοπή της κύησης) μόνο με τη συναίνεση της εγκύου και μόνο από γιατρό μαιευτήρα – γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Εντός των πρώτων 12 εβδομάδων της κύησης σε κάθε περίπτωση
- Εντός των πρώτων 24 εβδομάδων, αν υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται τη γέννηση παθολογικού νεογνού
- Εντός των πρώτων 19 εβδομάδων, αν η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, αποπλάνησης ανήλικης, αιμομιξίας ή κατάχρησης γυναίκας ανίκανης να αντισταθεί
- Χωρίς χρονικό περιορισμό, αν υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας της, βεβαιωμένος από αντίστοιχο ιατρό (στην περίπτωση αυτή ο όρος “έκτρωση” χρησιμοποιείται σε διακοπή που επισυμβαίνει πριν την 24η εβδομάδα). Επίσης σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτει και η περίπτωση έκτρωσης εμβρύου με αποδεδειγμένα σοβαρές δυσλειτουργίες.
Οι φαρμακευτικές αμβλώσεις έγιναν διαθέσιμες την δεκαετία του 1970 όταν κυκλοφόρισαν ανάλογα προσταγλανδινών, και το αντιπρογεστερονικό φάρμακο μιφεπριστόνη (mifepristone ή RU-486) την δεκαετία του 1980. Στο πρώτο τρίμηνο, οι πιο συχνές ιατρικές συνταγές για άμβλωση χρησιμοποιούν μιφεπριστόνη σε συνδιασμό με ένα ανάλογο προσταγλανδίνης όπως η μισοπροστόλη ή η gemeprost) έως την 9η εβδομάδα ή μεθοτρεξάτη σε συνδυασμό με ανάλογο προσταγλανδίνης εώς την 7η εβδομάδα κύησης ή ακόμη, ένα ανάλογο προσταγλανδίνης μόνο του. Οι συνδυασμοί μιφεπριστόνης–μισοπροστόλης δρουν ταχύτερα και είναι πιο αποτελεσματικοί σε μεγαλύτερες ηλικίες από ότι ο συνδυασμός μεθοτρεξάτης—μισοπροστόλης. Αυτό το σύστημα είναι αποτελεσματικό στο δεύτερο τρίμηνο. Τα ιατρικά βοηθήματα που περιλαμβάνουν μιφεπριστόνη ακολουθούμενα από μισοπροστόλη στο μάγουλο μεταξύ 24 και 48 ωρών αργότερα είναι αποτελεσματικά όταν εκτελούνται πριν από 63 ημέρες κύησης.
Στις εκτρώσεις έως 7 εβδομάδες κύησης, η φαρμακευτική άμβλωση με συνδυασμό μιφεπριστόνης–μισοπροστόλης είναι πολύ πιο ασφαλές από χειρουργικές αμβλώσεις (αναρρόφηση κενού)ιδίως όταν η χειρουργική πρακτική δεν περιλαμβάνει λεπτομερή ανασκόπηση του αναρροφηθέντος ιστού. [38]
H χρήση μιφεπριστόνης ακολουθούμενη μετά από 24-48 ώρες από μισοπροστόλης είναι κατά 98% αποτελεσματική έως την 9η εβδομάδα κύησης. Εάν η φαρμακευτική έκτρωση αποτύχει, η χειρουργική θεραπεία πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Μέχρι την 15η εβδομάδα, η αναρρόφηση είναι η πιο συχνή χειρουργική μέθοδος για έκτρωση.
H διαστολή τραχήλου και απόξεση ενδομητρίου (ή απλά απόξεση) αποτελεί την δεύτερη πιο συχνή μέθοδο χειρουργικής έκτρωσης και αποτελεί συνηθισμένη γυναικολογική επέμβαση που πραγματοποιείται και για άλλους λόγους πέραν της άμβλωσης όπως εξέταση για πιθανή κακοήθεια, διερεύνυση αυξημένης εμμηνόρροιας και άλλα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά την συγκεκριμένη μέθοδο, όταν η αναρρόφηση δεν είναι διαθέσιμη.
Από την 15η εβδομάδα εως την 26ή, άλλες χειρουργικές τεχνικές χρησιμοποιουνται κατά τις οποίες πάλι ενέχουν διαστολή του τραχήλου και αφαίρεση του εμβρύου και άλλων ιστών χρησιμοποιόντας χειρουργικά εργαλεία και αναρροφηση
Υπάρχουν άμεσες επιπλοκές όπως αιμορραγία, διάτρηση της μήτρας και φλεγμονή και απώτερες, όπως η δημιουργία συμφύσεων, η ανεπάρκεια του τραχηλικού στομίου, που έχουν σαν δυσμενές αποτέλεσμα την υπογονιμότητα.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της έκτρωσης διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα και μπορεί να κυμαίνονται από την απλή θλίψη και την πίεση μέχρι την εικόνα μετατραυματικού συνδρόμου.
Όλα αυτά συνθέτουν το λεγόμενο μετεκτρωτικό σύνδρομο το οποίο στα αρχικά του στάδιο εμφανίζεται σαν μια μορφή πένθους και ενός συναισθηματικού κενού.Καλό θα ήταν οι γυναίκες που εμφανίζουν οποιαδήποτε έκφανση του συνδρόμου να αναζητούν βοήθεια είτε σε οικεία πρόσωπα είτε σε κάποιο λειτουργό ψυχικής υγείας.
Γιώργος Παναγάκης, Μαιευτήρας, Χειρουργός, Γυναικολόγος
email: [email protected]
Τηλέφωνα Επικοινωνίας: 2107770921.
Διεύθυνση: Μιχαλακοπούλου 88, Αθήνα Τ.Κ. 11528.
