Κι όμως, δεν είναι υπερβολή. Υπάρχει λόγος που ο άνθρωπος που πνίγεται, παιδί, έφηβος ή ενήλικας, δεν μπορεί να δώσει «σήμα κινδύνου»
Ο πνιγμός αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου και σοβαρό πρόβλημα υγείας παγκοσμίως. Καταγεγραμμένα, ένας άνθρωπος πεθαίνει από πνιγμό κάθε 90 δευτερόλεπτα στον πλανήτη. Πιθανότατα όμως, ο αληθινός αριθμός είναι ένας κάθε 30 δευτερόλεπτα από συνολικά όλα τα εκούσια και ακούσια περιστατικά που περιλαμβάνουν βύθιση ή εμβάπτιση οποιασδήποτε μορφής, είτε καταγράφονται είτε όχι. Ταυτόχρονα τετραπλάσιος αριθμός τουλάχιστον εισάγεται στο νοσοκομείο προληπτικά.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα, περισσότεροι από 400 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από πνιγμό ετησίως τα τελευταία χρόνια. Και τα στοιχεία είναι ανησυχητικά…
- Η αναλογία αντρών και γυναικών που πεθαίνουν από πνιγμό είναι 3:1.
- Περίπου 10 παιδιά και έφηβοι πεθαίνουν από πνιγμό κάθε χρόνο.
- Τα περισσότερα θύματα, πνίγονται σε απόσταση 10 μέτρων και σπανίως σε απόσταση μεγαλύτερη από 50 μέτρα από την στεριά.
- Οι πιο επικίνδυνες ώρες του 24ώρου, είναι οι μεσημεριανές.
- Η ηλικιακή ομάδα με την μεγαλύτερη θνησιμότητα είναι άντρες 20-24 ετών.
- Άτομα υψηλού κινδύνου θεωρούνται άτομα ακραίων ηλικιών (δηλαδή 0-5 ετών και ηλικιωμένοι), όσοι πραγματοποιούν ριψοκίνδυνη συμπεριφορά μέσα και γύρω από το νερό, όσοι δεν ξέρουν κολύμπι, όσοι γνωρίζουν μεν κολύμπι αλλά υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους, και όσοι καταναλώνουν αλκοόλ/ ναρκωτικά.
Πνιγμός στα παιδιά και τους εφήβους: μια σιωπηλή πανδημία
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 300.000 θάνατοι από πνιγμό παγκοσμίως. Από αυτούς, σχεδόν το 25% αφορά παιδιά κάτω των 5 ετών. Ο πνιγμός είναι η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου για παιδιά ηλικίας 1–4 ετών και η τρίτη για παιδιά ηλικίας 5–14 ετών.
Η UNICEF αναφέρει ότι πάνω από 260 παιδιά και έφηβοι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό κάθε μέρα, δηλαδή περισσότερα από 10 παιδιά κάθε ώρα. Περισσότερο από το 90% αυτών των θανάτων συμβαίνουν σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, με τα αγόρια να διατρέχουν διπλάσιο κίνδυνο σε σχέση με τα κορίτσια.
Γιατί μπορεί να πνιγεί ένα παιδί μπροστά στα μάτια μας και να μην το καταλάβουμε;
Ο πνιγμός συχνά δεν συνοδεύεται από κραυγές ή έντονες κινήσεις. Αντίθετα, η «ενστικτώδης αντίδραση πνιγμού» είναι μια σιωπηλή και αυτόματη αντίδραση του σώματος που καθιστά δύσκολη την αναγνώριση του κινδύνου από τους παρευρισκόμενους. Αυτή η αντίδραση χαρακτηρίζεται από:
- Αδυναμία φωνής: Το παιδί δεν μπορεί να καλέσει για βοήθεια, καθώς η αναπνοή προηγείται της ομιλίας.
- Κάθετη στάση: Το σώμα παραμένει σε όρθια θέση χωρίς κίνηση των ποδιών.
- Κινήσεις χεριών: Τα χέρια εκτείνονται πλάγια και πιέζουν την επιφάνεια του νερού για να διατηρηθεί το στόμα πάνω από το νερό.
- Διάρκεια: Αυτή η αντίδραση διαρκεί συνήθως 20 έως 60 δευτερόλεπτα πριν το άτομο βυθιστεί πλήρως.
Αυτά τα σημάδια είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστούν, ειδικά σε πολυσύχναστες περιοχές ή όταν οι ενήλικες δεν είναι σε εγρήγορση.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε τον πνιγμό;
Για την πρόληψη των περιστατικών πνιγμού σε παιδιά, συνιστώνται τα εξής:
- Συνεχής επίβλεψη: Ποτέ μην αφήνετε τα παιδιά χωρίς επίβλεψη κοντά σε νερό.
- Εκπαίδευση κολύμβησης: Ενθαρρύνετε τα παιδιά να μάθουν να κολυμπούν και να κατανοούν τους κινδύνους του νερού.
- Χρήση σωστού εξοπλισμού: Εξασφαλίστε ότι τα παιδιά φορούν κατάλληλα σωσίβια όταν βρίσκονται κοντά ή μέσα στο νερό.
Με την κατάλληλη ενημέρωση, επίβλεψη και χρήση εξοπλισμού, μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά μας και να αποτρέψουμε τραγικά περιστατικά.
