Έπιασε για πρώτη φορά στα χέρια του το σαντούρι στην ηλικία των 6 ετών.
Στα 13 του, συμμετείχε στην ταινία «Ευτυχία» που είναι αφιερωμένη στην ζωή της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου! Ο 18 χρονος σήμερα Νικόλας Κουδούνης είναι ένας καταξιωμένος μουσικός, ο οποίος σε κάθε εμφάνισή του μαγεύει με τις μουσικές του!
*Συνέντευξη στην Κλέλια Κλουντζού
-Νικόλα, σε ποια ηλικία «γνώρισες» το σαντούρι και τι ήταν αυτό που σε έκανε να το αγαπήσεις;
«Το σαντούρι, σαν ηχόχρωμα, όπως και τα υπόλοιπα παραδοσιακά όργανα τα γνώρισα από πολύ μικρή ηλικία. Έχω μεγαλώσει σε μία οικογένεια με παραδοσιακά ακούσματα. Σαν όργανο όμως το γνώρισα στην ηλικία των έξι ετών, έπειτα από μία επίσκεψη στο μουσείο ελληνικών λαϊκών μουσικών οργάνων Φοίβου Ανωγιαννάκη. Εκεί ήταν η πρώτη συνάντηση και με τον έως τώρα δάσκαλό μου, Παναγιώτη Βέργο. Με κέρδισε, η διαφορετικότητα αυτού του οργάνου και το εύρος της μουσικής που μπορεί να καλύψει. Από παραδοσιακά μέχρι κλασσικά έργα μεγάλων συνθετών. Η ενασχόλησή σε καθημερινή βάση με το σαντούρι και οι μουσικοί δρόμοι που σου ανοίγει σε κάνει να το αγαπάς όλο και πιο πολύ.»
«Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΔΕΝ ΕΛΕΙΠΕ ΠΟΤΕ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ!»
-Ποια ήταν η σχέση σου με την παραδοσιακή μουσική από μικρός;
«Η σχέση μου με την παραδοσιακή μουσική ξεκινά ίσως και πριν γεννηθώ. Η παράδοση, γενικότερα, δεν έλειπε ποτέ από το σπίτι μας. Τα παραδοσιακά τραγούδια ήταν καθημερινότητα. Η οικογένειά μου, συμμετέχει σε παραδοσιακό σύλλογο στην Καλαμάτα, όπου εντάχτηκα και εγώ από την ηλικία των τεσσάρων ετών. Οπότε, γλέντια, παραστάσεις, χώροι, σεμινάρια, επαφή και γνωριμία με τη μουσική και τα τραγούδια διαφόρων περιοχών της χώρας μας είναι κάτι που το ζω από μικρό παιδί.»
«Η ΣΧΕΣΗ ΜΟΥ ΜΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΠΑΘΟΥΣ!»
-Έχεις σπουδάσει και πιάνο! Σαντούρι ή πιάνο; Τι σου ταιριάζει περισσότερο;
«Ναι, έχω σπουδάσει και πιάνο. Πιάνο και σαντούρι, είναι δύο όργανα με τεράστιο μουσικό εύρος και τα δύο. Η ζυγαριά, λόγω των παραδοσιακών μου ακουσμάτων, έγειρε στο σαντούρι. Ξέρετε, η ποικιλομορφία στην παραδοσιακή μας μουσική είναι τεράστια. Ξεκινάς απλά όταν τη γνωρίζεις και καταλήγεις να είσαι ένας καθημερινός εξερευνητής όλων των δυνατοτήτων της. Θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω και σχέση πάθους. Όσο δίνεις τόσο παίρνεις. Γεμίζεις εμπειρίες, ανακαλύπτεις ακόμα και την ψυχοσύνθεση αυτών των απλών ανθρώπων που εκφράζονται μέσα από την παραδοσιακή μουσική. Η χαρά και λύπη τους εκφραζόταν με τη μουσική. Το γλέντι της χαράς και ο πόνος της λύπης. Υπάρχουν τραγούδια του γάμου αλλά και του αποχωρισμού, της ξενιτιάς και του θανάτου, τα γνωστά σε όλους μας μοιρολόγια. Το σαντούρι, λοιπόν, σαν παραδοσιακό όργανο σε οδηγεί σε όλα αυτά τα μονοπάτια. Θες να ανακαλύψεις μέσα από κάθε ενότητα, Μα τι άραγε σκεφτόταν τότε ο δημιουργός ;»
«ΕΠΑΙΞΑ ΜΕ ΤΟ ΣΑΝΤΟΥΡΙ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ ΕΥΤΥΧΙΑ»!
-Σε ηλικία μόλις 13 ετών εμφανίστηκες στην ταινία «Ευτυχία»! Πώς ήταν τα γυρίσματα και η συνεργασία με τόσο σημαντικούς και καταξιωμένους ηθοποιούς, όπως η Κάτια Γκουλιώνη και η Καριοφυλλιά Καραμπέτη;
«Σε ηλικία 13 ετών μου προτάθηκε και δέχτηκα με χαρά να συμμετάσχω στην ταινία Ευτυχία. Μια ταινία αφιερωμένη στη ζωή και θα τραγούδια της μεγάλης Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Να λοιπόν που το σαντούρι είναι και εκεί! Ως πρόσφυγας η Ευτυχία έρχεται μαζί με τους άλλους Μικρασιάτες με πλοίο στην Ελλάδα. Ακόμα και εκεί, πάνω στο πλοίο, που θα τους μεταφέρει σε μια άλλη άγνωστη ζωή, στο άκουσμα του σαντουριού αυτή γράφει στίχους. Εμπειρία μοναδική. Ξέρετε, βλέποντας μια ταινία, δύσκολα μπορούμε να αντιληφθούμε πόσοι άνθρωποι έχουν εργαστεί και πόσες ώρες γυρίσματα απαιτούνται. Τα γυρίσματα ήταν πολύωρα (ολονύχτιο το ένα) και σε αντίξοες συνθήκες, με αρκετή ζέστη το άλλο. Εκεί λοιπόν, μέσα σε ένα κλίμα αρκετά φιλικό από όλους, με πολλή προσπάθεια ώστε να έχει προσεχθεί και η παραμικρή λεπτομέρεια έγιναν τα γυρίσματα. Σίγουρα ήταν πρωτόγνωρη για μένα εμπειρία, και βρέθηκα εκεί δίπλα σε όλους αυτούς τους καταξιωμένους ηθοποιούς. Νιώθω τυχερός που το έζησα όλο αυτό.»
«ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΜΟΥ ΣΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ!»
-Μίλησέ μας για την συμμετοχή σου σε πανηγύρια!
«Μεγάλο κεφάλαιο και μεγάλο σχολείο ταυτόχρονα τα πανηγύρια. Εμπειρία μοναδική. Πέρα από την γνωριμία με άλλους τόπους, η πατρίδα μας είναι γεμάτη πανέμορφα μέρη, γνωρίζεις και άλλους ανθρώπους. Βλέπεις και μαθαίνεις πως ζουν. Με τι ευλάβεια παρακολουθούν την ακολουθία του Εσπερινού του Αγίου στη χάρη του οποίου γίνεται, το πανηγύρι, και στη λήξη του, με την ίδια ακριβώς ευλάβεια θα τραγουδήσουν και θα χορέψουν. Θα γλεντήσουν για τον Άγιο. Θα τον τιμήσουν για ευλογία. Εκεί λοιπόν, εσύ ως μουσικός, γίνεσαι μέρος αυτής της διαδικασίας. Δίνεις την ώθηση για το γλέντι και καταλήγεις να είσαι ένα με το πλήθος, να παίζεις μουσική και να τραγουδάς μαζί τους. Να δίνεις ενέργεια αλλά και να παίρνεις ενέργεια. Πράγματι, εμπειρία ξεχωριστή!»
«ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ ΤΟ ΣΑΝΤΟΥΡΙ ΜΟΥ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ!»
-Πήγαινες στο μουσικό σχολείο Καλαμάτας και πλέον είσαι φοιτητής στη σχολή μουσικών επιστημών στο ΕΚΠΑ! Ποια είναι τα όνειρά σου;
«Στόχος , μέσα από τις σπουδές μου , είναι να διευρύνω τους μουσικούς μου ορίζοντες, να μελετήσω μουσικές άλλων πολιτισμών, να προσπαθήσω και εγώ ώστε τα παραδοσιακά μας όργανα και η μουσική να γίνει μέρος της καθημερινότητάς για τις νεότερες γενιές. Θέλω να ασχοληθώ ενεργά με τη μουσική κάνοντας έρευνα για τη μουσική σε διάφορα μέρη της χώρας μας, για να δείξουμε έτσι όλη αυτήν την τεράστια κληρονομιά που μας έχουν αφήσει οι προηγούμενες γενιές. Και γιατί όχι, αυτό να περάσεις και τα σύνορα της χώρας μας, να πάω με το σαντούρι μου σε πιο μακρινές χώρες και να δείξουμε και να διδάξουμε ακόμα την τόσο πλούσια παραδοσιακή μουσική κληρονομιά μας. Και τα όνειρα δεν σταματούν ποτέ. Όσο ζεις ονειρεύεσαι!»
-Θα ήθελες να συνεργαστείς με ανθρώπους που διαπρέπουν στην παραδοσιακή μουσική; Ποιον έχεις ως πρότυπο;
«Η παραδοσιακή μουσική από μόνη της οδηγεί σε συνεργασίες. Συμπράττεις με μουσικούς και με διάφορα όργανα για να βγάλεις το σωστό αποτέλεσμα. Μέχρι τώρα έχω συνεργαστεί με αρκετά καταξιωμένος μουσικούς. Πέρα από τον δάσκαλό μου είχα την τιμή και την χαρά να συνεργαστώ, με τον επίσης δάσκαλό μου, Νίκο Οικονομίδη, τον Γιώργο Κωτσίνη. Βέβαια, πρότυπό μας, εμείς οι παραδοσιακοί μουσικοί, θα πρέπει να έχουμε όλους τους βιωματικούς οργανοπαίχτες – μουσικούς των παλαιότερων γενιών. Όλους αυτούς που πάλεψαν, χωρίς να έχουν ιδιαίτερες μουσικές γνώσεις να κρατήσουν την παράδοση μας ζωντανή. Είναι πράγματι, ευλογία αν όλοι εμείς οι νεότεροι καταφέρουμε να βρεθούμε κάποια στιγμή δίπλα στον παππού που έμαθε να παίζει ένα παραδοσιακό όργανο, μέσα στην οικογένεια του, στον τόπο που έζησε και μεγάλωσε, και στην γιαγιά που έμαθε να τραγουδάει γιατί έτσι μεγάλωσε. Η παραδοσιακή μουσική είναι κάτι που πέρασε από γενιά σε γενιά τις περισσότερες φορές μέσα από τα σπίτια και την οικογένεια. Όλοι αυτοί λοιπόν μας άνοιξαν το δρόμο και θα πρέπει να τους ακολουθούμε ως παράδειγμα, για να βάλουμε κι εμείς οι νεότεροι ένα λιθαράκι για τις επόμενες γενιές.»
«Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΑΠΟΦΟΡΤΙΖΕΙ!»
-Βλέπουμε ότι σήμερα οι νέοι διαλέγουν τη μουσική που θα ακούσουν με βάση τη μόδα και τα πρότυπα. Σήμερα κυριαρχεί η «τραπ», ένα είδος μουσικής που μιλάει για ναρκωτικά, βία, ενώ αναφέρεται στις γυναίκες με υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς. Ποια είναι η γνώμη σου; Και τι θα έλεγες εσύ, στους νέους για τον τρόπο που θα πρέπει να επιλέγουν τα μουσικά τους ακούσματα;
«Ξέρουμε ότι η μουσική δεν έχει όρια. Είναι ένας τρόπος έκφρασης. Τώρα, το τι εκφράζει, το πως το εκφράζει και εάν εμάς ως άτομα μας εκφράζει είναι άλλο θέμα. Όταν η μουσική, η Τραπ στην προκειμένη περίπτωση, κατευθύνει λάθος τη νέα γενιά τότε δε μιλάμε για τρόπο έκφρασης αλλά για μέθοδο καθοδήγησης. Ζούμε σε μία εποχή, όπου επικρατεί η βία, τα ναρκωτικά, το bulling κλπ. Θα πρέπει λοιπόν η μουσική να αποφορτίζει όλη την ένταση που έχουν οι νέοι και όχι να την ενισχύει. Αλήθεια, έχετε παρατηρήσει πόσο γαλήνη μας προσφέρει το άκουσμα της κλασσικής μουσικής, πόσο κέφι μας μεταφέρει το άκουσμα ενός παραδοσιακού τραγουδιού? Αμέσως αλλάζει ψυχολογία μας. Γιατί λοιπόν να μην επιλέγουμε τη μουσική που μας γαληνεύει και μας ταξιδεύει; Η μουσική, το υγιές είδος πάντα, μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, μας διευρύνει τους ορίζοντες μας. Η μουσική είναι παιδεία. Από την κλασική μέχρι την παραδοσιακή. Οι νέοι λοιπόν, θα πρέπει να ακολουθούν το είδος της μουσικής που θα τους προετοιμάζει να ανταπεξέλθουν στην δύσκολη καθημερινότητα. Θα τους διδάξει την αξία της ζωής και τις αξίες της ζωής με βασικότερη όλων τον σεβασμό στον άνθρωπο. Να ασχοληθούν οι νέοι με τη μουσική, να ακούν μουσική και να παίζουν μουσική. Άλλωστε η μουσική, γνωστή και ως Απολλώνεια τέχνη, οφείλει το όνομα της στις εννιά μούσες της μυθολογίας, και από τότε μέχρι και σήμερα καλύπτει την ανάγκη του ανθρώπου να εκφράσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ψυχικές του καταστάσεις Πάντα με γνώμονα τον σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη.»
