Στο “κόκκινο” η υπογεννητικότητα στην Ελλάδα – Πώς θα μας βοηθήσει το παράδειγμα της Δανίας και της Πορτογαλίας

Η υπογεννητικότητα χτυπά «κόκκινο» στα μικρά νησιά

Η υπογεννητικότητα αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα για τη βιωσιμότητα των μικρών νησιών της χώρας μας, τα οποία αποτελούν σε πολλές περιπτώσεις σύνορο, τόσο της χώρας μας, όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τρίτες χώρες.

Στη διάρκεια του 15ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μικρών Νησιών, το δημογραφικό θέμα, που εξελίσσεται σε ένα από τα πιο «καυτά» προβλήματα της χώρας, αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης από ένα δυνατό πάνελ, που έθιξε τα κακώς κείμενα και πρότεινε λύσεις που θα στοχεύσουν σε ριζική αντιμετώπισή του.

Σημαντικός παράγοντας υπογεννητικότητας η έλλειψη σωστής ενημέρωσης

Ο γυναικολόγος Κων/νος Πάντος τόνισε πως η «χώρα μας αυτήν τη στιγμή συρρικνώνεται, καθώς οι θάνατοι εμφανίζουν πλέον διπλάσια νούμερα από τις γεννήσεις. Φυσικά, το φαινόμενο αυτό θα επηρεάσει καταλυτικά τα μικρά νησιά, εκεί όπου ούτως ή άλλως σήμερα εντοπίζεται μεγάλο πρόβλημα». Χαρακτηριστικό το παράδειγμα που ανέφερε ο δήμαρχος του Άη Στράτη, Κώστας Σινάνης, ο οποίος είπε ότι στο νησί του δεν κατοικεί ούτε μία γυναίκα ηλικίας 18 έως 35 ετών, ότι οι άνδρες αυτής της ηλικίας είναι μόλις τρεις, ενώ γεννήσεις έχουν να πραγματοποιηθούν εδώ και πολλά χρόνια.

Σίγουρα ένα συνέδριο όπως αυτό θα δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για νέες συνεργασίες με φορείς για την υλοποίηση πολιτικών που θα στηρίξουν την αναγέννηση των μικρών νησιών.

«Αυτή είναι η 4η χρονιά που έχουμε αρνητικό ισοζύγιο μεταξύ γεννήσεων και θανάτων στη χώρα», ανέφερε ο κ. Γ. Πατούλης. Παρά τις προσπάθειες που γίνονται, είτε εθελοντικά είτε χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία, αν δεν υπάρξουν συγκροτημένες πολιτικές, οι οποίες να δίνουν στις νέες οικογένειες κίνητρα απόκτησης παιδιού, θα υπάρξει ένα εξαιρετικά αρνητικό δεδομένο για τη χώρα. Το 2050 εκτιμάται ότι στην Ελλάδα θα είμαστε 7,5 εκατομμύρια, μαζί με τα μεταναστευτικά ρεύματα, μια πραγματικότητα μη αναστρέψιμη για τα μικρά νησιά.

Η σημασία της ορμόνης ΑΜΗ

Η μέτρηση της αντιμυλλέριου ορμόνης αποτελεί σημαντικό δείκτη γονιμότητας, αφού μπορεί να δώσει πληροφορίες για την ποσότητα των ωαρίων που έχει μια γυναίκα την εκάστοτε χρονική στιγμή. Με άλλα λόγια, η ορμόνη αυτή αποκαλύπτει την ωοθηκική εφεδρεία της γυναίκας. Κατά την αναπαραγωγική ηλικία, η αντιμυλλέριος ορμόνη είναι αυξημένη, ενώ η τιμή μειώνεται, όσο η γυναίκα προχωρά προς την εμμηνόπαυση.

Όπως επισήμανε ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, αντιπρόεδρος A΄ της ΕΛΙΤΟΥΡ, γυναικολόγος, Κωνσταντίνος Πάντος «η πρόληψη αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο στην υγεία του ανθρώπου. Όμως, δεν εντοπίζεται μόνο στον καρκίνο ή την ψυχική υγεία, αλλά και στη γονιμότητα». Θέλω να επισημάνω, τόνισε ο γιατρός, το σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης που σχετίζεται με τη φυσιολογία της γονιμότητας, το οποίο έχει άμεσο αντίκτυπο στην υπογονιμότητα». Επεσήμανε δε ότι πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν τις αναπαραγωγικές τους δυνατότητες και εξήγησε τη σημασία της ΑΜΗ, μιας ορμόνης που ανιχνεύεται με μια απλή αιματολογική εξέταση.

«Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το 70% των γυναικών πιστεύει πως μετά τα 40 μπορεί να κάνει παιδί, κάτι, ωστόσο, που είναι αναληθές. Οι δυνατότητες τεκνοποίησης μετά από αυτή την ηλικία είναι μόλις 3-5%. Ανατέλλει η εποχή της ενημερωμένης επιλογής και το Δίκτυο Μικρών Νησιών πρέπει να γνωρίζει αυτά τα θέματα. Η ΑΜΗ είναι μια κατάκτηση», είπε ο κ. Πάντος.

Σύμφωνα με στοιχεία, που παρουσίασε, το 2022 γεννήθηκαν στη χώρα μας 76.541 παιδιά. Το 2023 γεννήθηκαν 71.456 και σημειώθηκαν 128.101 θάνατοι.

«Σε όλη τους τη ζωή, οι άνδρες παράγουν σπερματοζωάρια, ενώ στις γυναίκες το σύνολο των ωαρίων συνεχώς μειώνεται χωρίς τη δυνατότητα ανανέωσης. Όταν φθάσουν τα 35 τους χρόνια μένουν με το 5% του ωοθηκικού τους αποθέματος. Η μέτρηση της ΑΜΗ – της λεγόμενης αντιμυλλέριου ορμόνης – προσφέρει μια αξιόπιστη εκτίμηση του ωοθηκικού αποθέματος και μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες να κατανοήσουν καλύτερα τα περιθώρια, που τους δίνει η ίδια η φύση».

Ο Γιώργος Πατούλης, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Ελληνικού Συμβουλίου Τουρισμού Υγείας (ELITOUR), Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών (GDHI) & Ελληνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγιών Πόλεων (ΕΔΔΥΠΠΥ), ο Κων/νος Πάντος, Γυναικολόγος, Γένεσις Αθηνών, Θεσσαλίας, Αλεξανδρούπολης, Γεν. Γραμ. Ελληνικής Εταιρείας Αναπαρ. Ιατρικής, ο Ν. Ζυγουρόπουλος, γυναικολόγος στη Ρουμανία και ο κος Μιχάλης Βλασταράκης, Γενικός Διευθυντής Μάρκετινγκ και Εταιρικής Επικοινωνίας Ομίλου Eurobank, ο οποίος παρουσίασε τη δουλειά που έχει κάνει η τράπεζα σχετικά με τα παραμεθόρια μικρά νησιά της πατρίδας μας στο θέμα της Υπογεννητικότητας, στη διάρκεια του Συνεδρίου παρομοίωσαν το δημογραφικό σαν έναν τυφώνα σαρωτικών κοινωνικών και οικονομικών αναταράξεων που θα διαταράξουν τον κοινωνικό ιστό.

Το παράδειγμα της Πορτογαλίας

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της ένταξης της εξέτασης ΑΜΗ σε πρόγραμμα εθνικού σχεδιασμού μπορεί να μας δώσει η Πορτογαλία, μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σημείωνε επί 10 έτη πληθυσμιακή συρρίκνωση, στο οποίο αναφέρθηκαν τόσο ο κ. Κ. Πάντος όσο και ο κ. Γ. Πατούλης. Όπως είπαν οι ειδικοί, η Πορτογαλία ενέταξε την εξέταση της ΑΜΗ στον αντίστοιχο ΕΟΠΥΥ για όλες τις γυναίκες ηλικία 25 έως 30 ετών. Δημοσιεύθηκαν, μάλιστα, πέρσι, τα αποτελέσματα της στρατηγικής αυτής της Πορτογαλίας και είναι εντυπωσιακά: Φάνηκε ότι μόλις οι γυναίκες συνειδητοποιούσαν πόσο μειωμένα είναι τα επίπεδα της ΑΜΗ:

· το 83% άλλαξε τα αναπαραγωγικά τους σχέδια

· το 36% των γυναικών επιτάχυνε την πρώτη του εγκυμοσύνη μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια με μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας, απλώς και μόνο επειδή ξεκινούν την προσπάθεια δημιουργίας οικογένειας πιο νωρίς

· σημαντικό ποσοστό 28% εξετάζει την κρυοσυντήρηση ωαρίων

· 24%μείωση των εξωσωματικών, με σημαντική εξοικονόμηση πόρων.

Το παράδειγμα της Δανίας

«Στη Δανία, κάθε ζευγάρι επιδοτείται από το κράτος εάν παντρευτεί στα 18! Και μάλιστα, επιδοτείται και ο άντρας και η γυναίκα. Αν δε, αποκτήσουν παιδιά λαμβάνουν επιπλέον επιδότηση από το κράτος. Αυτό είναι σημαντικό επειδή το πότε θα ξεκινήσει να αποκτά παιδιά η γυναίκα και γενικά να δημιουργείται η οικογένεια παίζει σπουδαίο ρόλο για το πόσα παιδιά θα γεννηθούν στην οικογένεια αυτή. Όταν η σκέψη δημιουργίας οικογένειας γεννηθεί στο ζευγάρι στα 35 και τα 40 χρόνια, θα αποκτήσουν μέχρι ένα παιδί, συνήθως. Αν υπολογίσουμε και τα άτομα που δεν παντρεύονται και όσα ζευγάρια δεν κάνουν παιδιά, καταλαβαίνετε γιατί βρισκόμαστε στα ποσοστά υπογεννητικότητας που καταγράφονται στη χώρα μας».

Δωρεάν εξετάσεις για την ΑΜΗ

Πριν από λίγες μέρες, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για δωρεάν έλεγχο της γονιμότητας (εξέταση της ΑΜΗ) στις γυναίκες ηλικίας από 30 έως 35 χρόνων, ενώ ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, του Ελληνικού Συμβουλίου Τουρισμού Υγείας (ΕΛΙΤΟΥΡ), του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Ιατρών και του Ελληνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγιών Πόλεων (ΕΔΔΥΠΠΥ), Γιώργος Πατούλης, ανακοίνωσε 500 δωρεάν εξετάσεις ΑΜΗ σε 40 δήμους της χώρας.

«Ήδη, εξέταση της ΑΜΗ θα γίνεται πιλοτικά στους δήμους Κηφισιάς, Νέου Ηρακλείου, Μάνδρας – Ελευσίνας, Αγίας Παρασκευής και Λοκρών. Επιπλέον, δρομολογούνται δωρεάν 500 εξετάσεις ΑΜΗ στα 40 μικρά νησιά μας», υπογράμμισε ο κ. Πατούλης.

Διαβάστε επίσης:

Γονική κακοποίηση: Όταν το παιδί χτυπάει τον γονέα

Κατασκηνώσεις: Έρχεται ακόμα μεγαλύτερο πρόγραμμα το 2025

Ροή Ειδήσεων