Εσείς πόσα πατατάκια φάγατε;

Πόσες φορές έχετε πει μπροστά στη θέα τους “μόνο ένα” και το ένα ακολουθεί άλλο ένα κι άλλο ένα κι ένα ακόμη ώσπου λίγο πριν τελειώσει το σακουλάκι ή το μπολάκι, καταβάλλοντας φοβερή υπερπροσπάθεια, επιτέλους σταματάτε. Μη γίνεστε όμως πολύ αυστηροί με τον εαυτό σας, αφού και οι επιστήμονες συνηγορούν στο ότι πρόκειται για μια λιχουδιά που προκαλεί εξάρτηση. Οι επιστήμονες, λοιπόν, πιστεύουν ότι βρήκαν την αιτία: λιπαρές τροφές, όπως τα πατατάκια και οι τηγανητές πατάτες, «πυροδοτούν» στο σώμα την παραγωγή ενδοκαναβινοειδών, χημικών ουσιών που μοιάζουν με αυτές που περιέχονται στην ινδική κάνναβη και προκαλούν εθισμό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Φαρμακολογίας Ντανιέλε Πιομέλι της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Ιρβάιν, που δημοσίευσαν τη μελέτη στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), συμπέραναν ότι τα ενδοκαναβινοειδή στο έντερο παίζουν σημαντικό ρόλο, καθώς αποτελούν ζωτικό κρίκο ενός κύκλου που ωθεί το άτομο να λαχταρά ακόμα ένα πατατάκι, κι άλλο ένα κ.ο.κ.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το λίπος στο έντερο, που προέρχεται από την κατανάλωση των τσιπς, προκαλεί την απελευθέρωση των ενδοκαναβινοειδών στον εγκέφαλο. Τις ίδιες ουσίες, που μοιάζουν με την ινδική κάνναβη, παράγει και το ανθρώπινο δέρμα, καθώς το προστατεύουν από τον άνεμο και τον ήλιο. Τα ενδοκαναβινοειδή επίσης επηρεάζουν την όρεξη και τη γεύση, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες.

Οι ερευνητές, που έκαναν πειράματα με ποντίκια, έδειξαν ότι αμέσως μόλις η γλώσσα γεύεται το λίπος από το πατατάκι αποστέλλεται ένα σήμα στον εγκέφαλο και από εκεί, μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου, στο έντερο, όπου «πυροδοτείται» η παραγωγή των καναβινοειδών. Αυτό, με τη σειρά του, έχει ως συνέπεια την αποστολή νέων μηνυμάτων στον εγκέφαλο με το ίδιο μήνυμα: «φάε κι άλλο».

Η Δρ Πιομέλι εκτιμά ότι ένα τέτοιο μήνυμα έχει την ρίζα του στην εξελικτική ιστορία των θηλαστικών, όταν τα λίπη -που σπάνιζαν στη φύση- ήταν ζωτικά για την επιβίωση του ζώου, οπότε ο οργανισμός χρειαζόταν «ενθάρρυνση» για την κατανάλωση κι άλλων ποσοτήτων. Σήμερα, βέβαια, που τα λίπη υπεραφθονούν, ο ίδιος αυτός βιολογικός μηχανισμός κάνει κακό, ιδίως όταν σχετίζεται με πρόχειρο φαγητό, οδηγώντας σε παχυσαρκία, διαβήτη, καρκίνο κ.α.

Η μελέτη δείχνει ότι, μπλοκάροντας τα μηνύματα των ενδοκαναβινοειδών, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να σπάσουν τον φαύλο κύκλο της απόλαυσης, που ωθεί τους ανθρώπους να τρώνε ανεξέλεγκτες ποσότητες ανθυγιεινού φαγητού με λίπη. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, τα τσιπς και οι τηγανητές πατάτες, από όλα τα φαγητά, είναι αυτά που αυξάνουν περισσότερο το σωματικό βάρος.

Όμως η καταστολή της παραγωγής ενδοκαναβινοειδών στον εγκέφαλο μπορεί να έχει ως παρενέργεια την πρόκληση άγχους και κατάθλιψης. Γι’ αυτό οι ερευνητές ευελπιστούν ότι θα μπορέσουν να βρουν ένα φάρμακο, το οποίο θα στοχεύει στους υποδοχείς καναβινοειδών στο έντερο και δεν θα έχει ανάλογες παρενέργειες.