Ο 8 ετών γιος μου, μαθητής Β δημοτικού, αντιδρά συνεχώς αρνητικά σε ο,τιδήποτε του ζητηθεί να κάνει (τα μαθήματά του, να φάει) κι αν τα κάνει, αυτό γίνεται μετά από εντάσεις, γκρίνια και τιμωρίες…

Ερώτηση: Ο 8 ετών γιος μου, μαθητής Β δημοτικού, αντιδρά συνεχώς αρνητικά σε ο,τιδήποτε του ζητηθεί να κάνει (τα μαθήματά του, να φάει) κι αν τα κάνει, αυτό γίνεται μετά από εντάσεις, γκρίνια και τιμωρίες. Προσπαθώ να ασχοληθεί με εξωσχολικές δραστηριότητες που ο ίδιος ζήτησε (ποδόσφαιρο) αλλά κι εκεί δεν έχει μεγάλη συμμετοχή, δείχνει ότι βαριέται. Μου δείχνει ότι δεν είναι ευχαριστημένος με τίποτα… Δεν ξέρω με ποιο τρόπο να βοηθήσω κι εκείνον αλλά κι όλη την οικογένεια, που είμαστε προβληματισμένοι με όλο αυτό…

Απάντηση: Γεια σας και σας ευχαριστούμε για την ερώτηση που απευθύνατε στο infokids. Δυστυχώς ο περιορισμός της απάντησης που παίρνει ο οποιοσδήποτε γονιός απευθύνει ένα ερώτημα, αφορά την έλλειψη επαρκών πληροφοριών που εξ ορισμού έχει μια γραπτή επικοινωνία. Θα προσπαθήσω λοιπόν να απαντήσω την ερώτησή μας σε δύο επίπεδα: Το ένα αφορά τον «αρνητισμό» του παιδιού και το άλλο τον προβληματισμό, όπως περιγράφετε «όλης της οικογένειας».

Αν αντιμετωπίζουμε ένα παιδί που αντιδρά «αρνητικά» ακόμα και στα πράγματα που το ίδιο επιλέγει (όπως π.χ. ποδόσφαιρο) ψάχνουμε να βρούμε πρώτα πρακτικές λύσεις –σύμφωνες με τις ανάγκες και το μοναδικό χαρακτήρα του παιδιού. Παράδειγμα: Ένα παιδί μπορεί να αποδίδει καλύτερα όταν διαβάζει έπειτα από μία ώρα ξεκούρασης, κάποιο άλλο αποδίδει καλύτερα όταν φάει και αμέσως κάνει τα μαθήματα του. Ένα παιδί θέλει να πηγαίνει ποδόσφαιρο 3 φορές την εβδομάδα κάποιο άλλο δεν θέλει να χάνει καμία προπόνηση. Ρωτάμε λοιπόν το παιδί ποια είναι τα πράγματα τα οποία θέλει να κάνει, ενημερώνοντάς το για τις πιθανές συνέπειες (εκ των προτέρων). Παράδειγμα: «Θέλεις να κάνεις ποδόσφαιρο. Ωραία. Οι προπονήσεις είναι 4 φορές την εβδομάδα, πώς σου φαίνεται αυτό; Μήπως θα κουράζεσαι; Μήπως θα βαρεθείς; Αν δω ότι δεν πηγαίνεις τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα θα χρειαστεί να σταματήσεις από αυτό το χόμπι και να ξαναδοκιμάσεις του χρόνου».

Ας το δούμε αναλυτικά:

– Θέλεις να κάνεις ποδόσφαιρο. (Είναι κάτι που εσύ θέλεις, όχι αυτό που θέλω εγώ).

– Οι προπονήσεις είναι 4 φορές την εβδομάδα (Η πραγματικότητα, όπως ορίζεται από τον προπονητή).

– Θα πηγαίνεις τουλάχιστον τις 3 φορές (Δεν ψάχνουμε την τελειότητα αλλά στηρίζουμε με δέσμευση αυτό που επιλέξαμε).

– Αν δω ότι δεν πηγαίνεις… θα χρειαστεί να σταματήσεις. (Δεν τιμωρώ το παιδί αλλά του διδάσκω τις φυσικές συνέπειες που έχει μια επιλογή του).

– …Θα δοκιμάσεις του χρόνου (Του δίνω το μήνυμα ότι δεν το θεωρώ «αποτυχημένο» αλλά προς το παρόν «ανέτοιμο».

Η παραπάνω διαδικασία μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε θέμα προκύψει. Περιορίζει το «κακό κλίμα» μέσα στο σπίτι αλλά και τις αρνητικές αντιδράσεις του παιδιού.

Σε δεύτερο επίπεδο, το γεγονός ότι προβληματίζεται όλη η οικογένεια, είναι ένα πρόβλημα! Αν ανησυχείτε υπερβολικά, το πιο πιθανό είναι επιβαρύνετε ήδη μια ατμόσφαιρα η οποία είναι φορτισμένη! Και ο κύκλος είναι αέναος! Προσπαθήστε να δείτε το παιδί σύμφωνα με τις τωρινές του ανάγκες. Και προσπαθήστε να λύσετε τα προβλήματα που προκύπτουν στο σήμερα. Πολλοί γονείς ανησυχούν και λένε: «Αν κάνει έτσι σήμερα στο δημοτικό τι θα κάνει στην 3η Λυκείου»; Ο στόχος είναι να βρεθούν πρακτικές λύσεις, στο σήμερα ώστε το παιδί να αγαπήσει το διάβασμα, να καταλάβει ότι είναι δική του υποχρέωση, ότι οι βαθμοί είναι δικοί του (και όχι των γονέων) και να αποφασίσει με την κατάλληλη παρότρυνση και βοήθεια να πετύχει τους δικούς του στόχους. Η παρότρυνση δεν εμπεριέχει βία. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν «σπρώχνω» το παιδί αλλά το «ωθώ». Αυτό θα το βοηθήσει να γίνει ένας υπεύθυνος και ευτυχισμένος ενήλικος.

Ελπίζω να πήρατε κάποια απάντηση στο ερώτημα σας.

Νάνσυ Ψημενάτου
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Τηλ. 6972.076.562
Ιστοσελίδα: www.understanding-self.gr