Το γνωρίζετε ότι η αιμορραγία μετά τον τοκετό ευθύνεται για περίπου το 20% των μητρικών θανάτων παγκοσμίως;
Η φετινή ημέρα υγείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι αφιερωμένη στις γυναίκες που γεννούν και τα βρέφη τους. Το πρόβλημα αυτό, παρότι στη δική μας γεωγραφική «γειτονιά» μπορεί να μην μας απασχολεί τόσο -αν και ίσως με τόσο απομακρυσμένα νησιά και χωριά που έχουμε, θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε- παραμένει ένα σοβαρό παγκόσμιο ζήτημα δημόσιας υγείας. Για τον λόγο αυτό, φιλοξενούμε τη συνέντευξη της Angela Nguku, μαίας, συνηγόρου και ιδρύτριας της White Ribbon Alliance Kenya, η οποία μιλά σε εκπροσώπους του ΠΟΥ σχετικά με το προσωπικό της βίωμα και τους στόχους της οργάνωσής της για καλύτερη περιγεννητική υγεία σε περισσότερες γυναίκες στον κόσμο.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Angela Nguku, μαία, συνήγορος και ιδρύτρια της White Ribbon Alliance Kenya, δεν μιλούσε για την προσωπική της εμπειρία της αιμορραγίας μετά τον τοκετό. Η κατάσταση αυτή αποτελεί την κύρια αιτία μητρικής θνησιμότητας, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 20% όλων των μητρικών θανάτων που καταγράφονται παγκοσμίως.
Μόλις το 2023, στη σύνοδο κορυφής που διοργάνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), η Nguku άρχισε να μοιράζεται την ιστορία της. Μετά τη Σύνοδο Κορυφής για την αιμορραγία μετά τον τοκετό, ο ΠΟΥ και οι εταίροι του εγκαινίασαν έναν Οδικό Χάρτη για την καταπολέμηση της αιμορραγίας μετά τον τοκετό έως το 2030, με ένα σύστημα παρακολούθησης ορόσημων για τη λογοδοσία προς την κατεύθυνση της προόδου σε αυτό το καίριο ζήτημα. Έκτοτε, η Nguku βγαίνει μπροστά και μιλά για το έργο της και για το τι πρέπει να γίνει για να μειωθούν οι θάνατοι από αυτή την καταστροφική κατάσταση.
Η συνέντευξη που ακολουθεί δημοσιεύθηκε από τον φορέα του ΠΟΥ για την ανθρώπινη αναπαραγωγή.
Πώς γίνατε υπέρμαχος της πρόληψης και της θεραπείας της αιμορραγίας μετά τον τοκετό;
Έγινα μαία πριν από 17 χρόνια. Αφού αποφοίτησα, πήγα να εργαστώ στο Νότιο Σουδάν και αυτό άλλαξε τη ζωή μου. Είδα μητέρες να πεθαίνουν στον τοκετό, με την πλειονότητα να πεθαίνει από αιμορραγία. Παρακολουθούσα αβοήθητη κάποιες να αιμορραγούν μέχρι θανάτου, αφού δεν είχα αυτά που χρειαζόμουν ως μαία για να τις σώσω. Αυτό μου έκανε εντύπωση και άρχισα να αυξάνω την προβολή και το προφίλ των μητέρων και των νεογέννητων που πεθαίνουν στον τοκετό από αιτίες που μπορούν να προληφθούν, γεγονός που οδήγησε στην ίδρυση της White Ribbon Alliance – Kenya. Από τότε ασχολούμαι με αυτό το θέμα.
Τι σας έκανε να αποφασίσετε να αρχίσετε να μοιράζεστε τη δική σας εμπειρία;
Αυτό είναι δύσκολο γιατί καθώς λέω την ιστορία μου, ξέρω ότι την λέω από μια θέση προνομίου. Ως νεαρή μαία και μέλλουσα μητέρα τότε, δεν φανταζόμουν ότι θα μπορούσα να υποφέρω από επιπλοκές κατά τον τοκετό. Γνωρίζουμε όμως ότι κάθε εγκυμοσύνη μπορεί να έχει επιπλοκές και βίωσα βαριά αιμορραγία με τη γέννηση του γιου μου πριν από 16 χρόνια. Επιβίωσα χάρη στη γρήγορη και ποιοτική φροντίδα που έλαβα σε ένα ιδιωτικό νοσοκομείο στο Ναϊρόμπι. Δυστυχώς, σε αντίθεση με εμένα, πολλές γυναίκες που υποφέρουν από αιμορραγία μετά τον τοκετό ζουν σε συνθήκες όπου δεν έχουν πρόσβαση σε αυτού του είδους τη φροντίδα, και αυτό με στεναχωρεί τόσο πολύ.
Τι κάνει η White Ribbon Alliance – Κένυα για να βοηθήσει στην προώθηση του χάρτη πορείας και στην αντιμετώπιση της αιμορραγίας μετά τον τοκετό στην Κένυα;
Στη White Ribbon Alliance – Κένυα η προσέγγισή μας ASK-LISTEN-ACT καθοδηγεί τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε το έργο μας για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών. Ξεκινάμε ρωτώντας τις γυναίκες και τα κορίτσια ποιες είναι οι πραγματικές τους ανάγκες και τι θέλουν να αλλάξουν. Χρησιμοποιούμε την αφήγηση ιστοριών ως νέα τακτική για να δείξουμε το βάρος της αιμορραγίας μετά τον τοκετό στην Κένυα.
Οι γυναίκες μας έχουν πει πολλά πράγματα. Για παράδειγμα, λένε ότι ενθαρρύνονται να πηγαίνουν στις ιατρικές εγκαταστάσεις για τον τοκετό. Ωστόσο, σε ορισμένες από τις υγειονομικές εγκαταστάσεις, δεν υπάρχει τίποτα για να τις υποστηρίξουν μόλις αρχίσει η αιμορραγία. Στις περισσότερες από τις περιοχές στις οποίες εργαζόμαστε, υπάρχουν λίγες μαίες για να παρακολουθούν τις μητέρες που έχουν γεννήσει πρόσφατα και οι οποίες θα μπορούσαν να είναι θύματα μετά το εξιτήριο.
Σκέφτομαι μια γυναίκα που, μετά από έξι ώρες τοκετού σε μια υγειονομική μονάδα χαμηλού επιπέδου, παρατήρησε ότι αιμορραγούσε έντονα. Όταν ειδοποίησε τις νοσοκόμες, εκείνες είπαν ότι αυτό που βίωνε ήταν φυσιολογικό, οπότε πήγε σπίτι της. Λίγο αργότερα, λιποθύμησε και την έστειλαν εσπευσμένα πίσω στην κλινική, όπου οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας δεν ήξεραν τι να κάνουν. Είπε ότι δεν υπήρχε μηχάνημα υπερήχων για να ελεγχθεί η αιτία της αιμορραγίας ή κάποιο φάρμακο για να σταματήσει η αιμορραγία. Αναγκάστηκε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο της επαρχίας, όπου τελικά σταμάτησε η αιμορραγία.
Ποια είναι η επόμενη φάση αυτού του έργου; Ποιο είναι το κάλεσμα για δράση;
Η επόμενη φάση είναι να μεταφέρουμε αυτές τις ιστορίες από τη βάση στα εθνικά και παγκόσμια φόρουμ και στις αίθουσες ειδήσεων για να ενημερώσουμε και να διαμορφώσουμε τις αφηγήσεις. Ελπίζουμε ότι αυτές οι πραγματικές ιστορίες θα αλλάξουν τις καρδιές και τις ψυχές εκείνων που λαμβάνουν αποφάσεις και εξασφαλίζουν επενδύσεις ειδικά για την αιμορραγία μετά τον τοκετό.
Ένα από τα πράγματα που πραγματικά με ενοχλεί είναι ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βλέπουν την υγειονομική περίθαλψη ως επί το πλείστον ως απλή κατασκευή εγκαταστάσεων. Τα ισχυρά συστήματα υγείας αποτελούνται από πολύ περισσότερα από κτίρια- – χρειαζόμαστε αυτές οι εγκαταστάσεις να είναι στελεχωμένες με καλά εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας και γεμάτες με προμήθειες και εξοπλισμό για να παρέχουν υψηλής ποιότητας, σωτήρια φροντίδα. Υπάρχουν ζητήματα μεταφοράς, παραπομπής, προμηθειών, τραπεζών αίματος και πληροφόρησης των κοινοτήτων. Η συμμετοχή ανθρώπων που έχουν βιώσει την πάθηση θα μας βοηθήσει να βρούμε και να καλύψουμε τα κενά.
Υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι που πρέπει να εμπλακούν: κοινότητες, μαίες και όλοι όσοι βρίσκονται εκεί στις εγκαταστάσεις, εκτός από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που λαμβάνουν τις αποφάσεις για τους πόρους, τον ιδιωτικό τομέα και τους κατασκευαστές προϊόντων για τις θεραπείες. Επιθυμώ να δω τις σχετικές επενδύσεις να εντοπίζονται και να γίνονται πλήρως κατανοητές από όλους τους φορείς.
Αυτό είναι το κάλεσμά μου για δράση: Κάντε την αιμορραγία μετά τον τοκετό υπόθεση όλων μας. Διαφορετικά, ο οδικός χάρτης θα είναι απλώς ένα ακόμη έγγραφο στα ράφια μας.