Η υποστήριξη του παιδιού σου, ο σούπερ- ήρωας γονιός και ο ρόλος της μάσκας

Η ψυχική υγεία του παιδιού στην Covid-19 εποχή σίγουρα μας απασχολεί όλους και μας προβληματίζει όχι μόνο για το τώρα, κυρίως όμως για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και ποιο θα είναι το αντίκτυπο στην ψυχή των παιδιών μας. Για το λόγο αυτό, όσο πιο έγκαιρα μπορούμε ας φροντίσουμε με απλούς αλλά έξυπνους τρόπους να τα βοηθήσουμε αυτήν τη δύσκολη περίοδο.

Τηλεκπαίδευση, χρήση μάσκας, lockdown, μένουμε σπίτι, και πολλές ακόμα “νέες” λέξεις αναφορικά με την πανδημία με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη όλη η ανθρωπότητα τους τελευταίους μήνες. Λέξεις καθόλου οικείες για έναν ενήλικα πόσω μάλλον για ένα παιδί. Η εποχή που διανύουμε καθίσταται ιδιαίτερα παράξενη για εκείνα που είδαν και βλέπουν μία νέα πραγματικότητα στην οποία εκ των πραγμάτων είναι περισσότερο δύσκολο να προσαρμοστούν. Επομένως,  αν για έναν ενήλικα το στοίχημα είναι να διαχειριστεί την πανδημία και τις συνέπειές της το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Μόνο που ο ρόλος των γονιών είναι υψίστης σημασίας διότι εκείνοι είναι που θα δώσουν τις κατευθύνσεις στα παιδιά.

Ειδικότερα

Ως γονέας, είναι απόλυτα φυσικό να ανησυχεί κανείς για την επίδραση που έχει η πανδημία στο παιδί του. Ακόμα κι αν το παιδί δεν έχει προβλήματα ψυχικής υγείας, μπορεί να παρατηρηθούν κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά του. Οι κοινωνικές αποστάσεις και οι μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητά του, η απουσία από το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό, μπορεί να επηρεάσουν το πώς αισθάνεται. Και αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα (και) για τους γονείς.

Ενώ οι αντιδράσεις των παιδιών ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία και τον τρόπο με τον οποίο συνήθως ανταποκρίνονται στο άγχος, είναι φυσιολογικό οι αλλαγές να μην είναι εύκολες. Έτσι, είναι πιθανό ένας γονιός να διαπιστώσει ότι ο ύπνος του παιδιού του είναι διαταραγμένος, να είναι πιο ήσυχο ή νευρικό από το συνηθισμένο, να ανησυχεί υπερβολικά για τον ιό ή να υποφέρει από σωματικά συμπτώματα όπως το κοιλιακό άλγος.

Το βασικό ερώτημα

Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στην προστασία της συναισθηματικής ευεξίας και της ψυχικής υγείας του παιδιού σας;

Αν και κάθε παιδί είναι μοναδικό και αντιδρά στις καταστάσεις με διαφορετικούς τρόπους, η γενική ιατρική καθοδήγηση αναφέρει ότι υπάρχουν μερικοί συνηθισμένοι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν να επηρεαστούν διαφορετικές ηλικιακές ομάδες:

Μωρά και προ- νήπια

Τα μωρά και τα προ- νήπια μπορεί να αναστατωθούν και να στενοχωρηθούν πιο εύκολα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να κλαίνε περισσότερο, να είναι πιο προσκολλημένα στους γονείς από το συνηθισμένο και να θέλουν αγκαλιά και στοργή πιο συχνά.

3 έως 6 ετών

Τα παιδιά της νηπιακής και προσχολικής ηλικίας μπορεί να αντιμετωπίσουν πιο έντονα δυσκολία στον ύπνο ή να επιστρέψουν σε συμπεριφορά που έχουν ξεπεράσει όπως άγχος αποχωρισμού, ύπνου και “ατυχήματα” στην τουαλέτα.

7 έως 11 ετών

Τα μεγαλύτερα παιδιά του δημοτικού σχολείου είναι πιθανό να αισθάνονται λυπημένα, θυμωμένα ή φοβισμένα. Μπορεί να ακούσουν ψευδείς πληροφορίες στην παιδική χαρά που θα τα ανησυχήσουν και να θέλουν να μιλούν για τον ιό όλη την ώρα – ή και καθόλου. Είναι επίσης πιθανό να παρουσιάσουν προβλήματα συγκέντρωσης.

Προ-έφηβοι και έφηβοι

Τα παιδιά στην προ- εφηβεία και την εφηβεία μπορεί να υποφέρουν από τα συναισθήματά τους καθώς δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι, να δουν τους φίλους τους όπως συνήθως, ή να μιλήσουν για το πώς αισθάνονται. Ακόμη, είναι πιθανό να διαφωνήσουν ή να τσακωθούν περισσότερο με τα αδέλφια και την οικογένειά τους, να ανησυχούν για το πώς θα τους επηρεάσουν όλες αυτές οι αλλαγές στις εξετάσεις και στο σχολείο. Στη χειρότερη περίπτωση, ορισμένα μπορεί να στραφούν στο αλκοόλ και σε κακές συνήθειες ή να παρουσιάσουν αντικοινωνική συμπεριφορά.

Πώς να προστατέψετε την ψυχική υγεία του παιδιού σας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού

Τηρήστε μία ρουτίνα

Τα περισσότερα παιδιά ήρθαν αντιμέτωπα με τεράστιες αλλαγές στην καθημερινότητά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γεγονός που διαταράσσει την ηρεμία τους. Η τήρηση μίας ρουτίνας τα βοηθά να αισθάνονται ασφαλή, οπότε προσπαθήστε να κρατήσετε σταθερά πράγματα όπως η ώρα του ύπνου ή η διατροφή. Η εβδομαδιαία ρουτίνα τους και κατά τη διάρκεια της κοινωνικής αποστασιοποίησης πρέπει να περιλαμβάνει εκπαίδευση, παιχνίδι, άσκηση και υγιεινή διατροφή.

Ακούστε τα

Παροτρύνετε τα παιδιά σας να μιλούν για τα συναισθήματά τους και δείξτε τους ότι υπάρχει πάντα κάποιος να τα ακούσει αν θέλουν να μιλήσουν. Όταν μοιράζονται τις σκέψεις τους, αναγνωρίστε πώς αισθάνονται και δείξτε τους επιπλέον αγάπη και υποστήριξη εάν τη χρειάζονται. Εάν δυσκολεύεστε να ξεκινήσετε μια συζήτηση, αφιερώστε περίπου 20 λεπτά για να κάνετε μια δραστηριότητα που απολαμβάνετε και οι δύο, όπως η εκτέλεση κάποιας συνταγής, η δημιουργία μιας ζωγραφιάς ή μία βόλτα. Αυτό θα δημιουργήσει μια χαλαρή ατμόσφαιρα, καθιστώντας ευκολότερη τη συζήτηση. Επίσης, οι βόλτες με το αυτοκίνητο μπορεί να είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για μια σε βάθος συνομιλία, ειδικά με προ- έφηβους και έφηβους που διστάζουν να ανοιχτούν.

Δώστε τους ακριβείς πληροφορίες

Τα παιδιά συλλέγουν κάθε είδους πληροφορίες και θεωρίες σχετικά με την πανδημία στην παιδική χαρά, όταν ακούνε συνομιλίες ενηλίκων ή αποσπάσματα των ειδήσεων στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο. Συζητήστε μαζί τους για όσα έχουν ακούσει και απαντήστε με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις τους χρησιμοποιώντας λέξεις που μπορούν να καταλάβουν. Πάρτε στα σοβαρά αυτά που λένε και εξηγήστε τους πώς μπορούν να βοηθήσουν πλένοντας για παράδειγμα τα χέρια τους τακτικά. Καταστήστε σαφές πως όλα γίνονται για να κρατήσετε όλους όσους αγαπάτε ασφαλείς.

Προσέξτε τις αντιδράσεις σας

Τα παιδιά συχνά αντανακλούν τα συναισθήματα των ενηλίκων. Έτσι, εάν αισθάνεστε άγχος ή ανησυχείτε για την πανδημία, θα το αντιληφθούν και πιθανό να αγχωθούν κι εκείνα.

Ενθαρρύνετέ τα να κάνουν πράγματα που τους αρέσουν

Ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι σημαντικό για την ψυχική μας υγεία να έχουμε χόμπι και δραστηριότητες που απολαμβάνουμε, όπως η ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων και ο αθλητισμός,  που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να έχουν καλή ψυχολογία και να απαλλαχθούν από το άγχος ή τις ανησυχίες τους.

Βοηθήστε τα να μην απομονωθούν

Δεδομένων των περιορισμών, τα παιδιά δεν μπορούν να συναντήσουν τους φίλους τους ή κάποια μέλη της οικογένειάς τους, να συμμετάσχουν σε ομάδες και να πάνε στις δραστηριότητές τους. Έτσι, είναι εύκολο να νιώσουν συναισθήματα μοναξιάς, τα οποία μπορούν να αντιμετωπιστούν με ασφαλείς τρόπους σύνδεσης, όπως μέσω των τηλεφωνικών κλήσεων, των διαδικτυακών βιντεοκλήσεων και των μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Υποστηρίξτε τα στις δύσκολες στιγμές τους

Όλα τα παιδιά αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους με διαφορετικούς τρόπους, με κάποια από αυτά να είναι πιο αντιδραστικά και να ξεσπούν με πιο προκλητική συμπεριφορά. Να είστε δίπλα τους έπειτα από κάποιο πιθανό ξέσπασμα και να προσπαθήσετε να τα βοηθήσετε να καταλάβουν πώς αισθάνονται και γιατί αισθάνονται έτσι.

Παροτρύνετέ τα να μείνουν δραστήρια

Είναι πραγματικά σημαντικό για τα παιδιά να παραμείνουν ενεργά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κάνοντας για παράδειγμα μια βόλτα στο πάρκο. Η άσκηση και η έξοδος σε εξωτερικούς χώρους είναι σημαντικές για τη σωματική και την ψυχική υγεία.

Φροντίστε τον εαυτό σας

Εκτός από την εστίαση στα παιδιά σας, είναι σημαντικό να φροντίζετε και για τη δική σας ψυχική ευεξία κατά τη διάρκεια της πανδημίας: Η ψυχική σας υγεία είναι το κλειδί για την ψυχική υγεία των παιδιών σας. Αφιερώστε λοιπόν χρόνο στο να κάνετε ένα χαλαρωτικό μπάνιο, να κάνετε μια βόλτα στον καθαρό αέρα, να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να παρακολουθήσετε την αγαπημένη σας ταινία.

Ο ρόλος της μάσκας

Τα περισσότερα παιδιά αισθάνονται θυμωμένα, πεσμένα ή ανήσυχα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ειδικά με το θέμα της μάσκας έχει γίνει μεγάλος ντόρος και λογικό είναι να έχει δημιουργηθεί μεγάλη σύγχυση.

Η πραγματικότητα είναι, πως για κάτι το οποίο θεωρείται σύμμαχος στη παγκόσμια υγεία, η λέξη “αντιπαράθεση” και ό,τι αυτή προκαλεί, καλό είναι να μην υφίσταται. Μιλάμε για μια πανδημία και επειδή στόχος είναι η υγεία, στο μεσοδιάστημα έχει τεράστια σημασία ένα παιδί να καταλάβει αυτό που είναι το πιο σημαντικό: την προστασία της υγείας του. Το να καλλιεργήσει το αίσθημα της υπευθυνότητας είναι όχι απλά “θέλω να είναι υγιείς ο παππούς και η γιαγιά”, αλλά κάτι το οποίο μπορεί να δώσει στο παιδί τεράστια εφόδια στη ζωή του τώρα και μελλοντικά. Το να αισθανθεί ένα παιδί πως τηρώντας τους κανόνες του ΠΟΥ, μπορεί και συνεισφέρει , μόνο θετικό πρόσημο μπορεί να έχει τόσο στην ψυχική όσο και στη συνολική του υγεία.

Τα βασικά στοιχεία της μάσκας

Τόσο η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής όσο και το CDC της Αμερικής αλλά και η Παγκόσμια Παιδιατρική Εταιρεία συνιστούν ανεπιφύλακτα τη μάσκα σε παιδιά άνω των 2 ετών. Η χρήση μάσκας αποτελεί μέτρο προστασίας από τη γρίπη, COVID-19 και άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Κάθε χρόνο μετά τα Χριστούγεννα τα περισσότερα σχολεία σχεδόν έκλειναν για 1-1,5 μήνα εξαιτίας της γρίπης.

Η μάσκα αποτελεί μέσο προστασίας από τον κορωνοϊό και οι γονείς, ειδικά μικρών παιδιών, προσπαθούν να τα μυήσουν στις νέες συμπεριφορές υγιεινής και ασφάλειας, προκειμένου να τηρούν τους κανόνες προστασίας. Θα πρέπει να τη φοράμε, όμως, και να την χειριζόμαστε σωστά. Να την πιάνουμε μόνο από τα κορδόνια και ποτέ από μπροστά. Να μην ξεχνάμε ποτέ ότι οφείλουμε να προστατεύουμε τις ευπαθείς ομάδες ανθρώπων γύρω μας.

Είναι λοιπόν βέβαιο πως οι μάσκες δεν μπορούν να βλάψουν τα παιδιά. Αντίθετα, συστήνονται από όλους τους επίσημους φορείς.

Όπως μάλιστα επισημαίνουν οι ειδικοί στο maskit.gr, μία μάσκα που απευθύνεται σε παιδιά, θα πρέπει να είναι άνετη και να φοριέται σωστά. Και εδώ κομβικό ρόλο παίζει η σωστή εκμάθηση του παιδιού σε αυτό και η φροντίδα από τους γονείς στην τήρηση των κανόνων για τον σχολαστικό καθαρισμό.

Συμπερασματικά

Τα παιδιά είχαν, έχουν, και θα έχουν πάντα την τάση να βλέπουν κινούμενα σχέδια και να ταυτίζονται με σούπερ ήρωες. Παραδοσιακά, επιλέγουν αγαπημένες φιγούρες φορώντας μάσκες έχοντας ως στόχο να προστατέψουν τους εαυτούς τους και τους δικούς τους ανθρώπους από αόρατους εχθρούς. Το αίσθημα της ευθύνης και της προστασίας καλλιεργούσε πάντα βασικές πτυχές στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους και το αισιόδοξο σε αυτή την πανδημία είναι πως εκτός από μαθητές, οι γονείς μπορούν να γίνουν οι καλύτεροι δάσκαλοι για το παιδί τους και να το προστατέψουν για ακόμα μία φορά από κάθε είδους εχθρό.