Μηδενική ανοχή στην κλειτοριδεκτομή – Μην κλείνεις τα μάτια στον εφιάλτη των γυναικών

Η Ημέρα Μηδενικής Ανοχής στον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων – 6η Φεβρουαρίου – δίνει την ευκαιρία να ενισχυθούν οι προσπάθειες για την καταπολέμηση μιας πρακτικής που συνιστά μια ευθεία παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών. Πρόκειται για μια απίστευτη τελετουργική παράδοση που έχει στοιχίσει τη ζωή χιλιάδων κοριτσιών που θυσιάζονται κυριολεκτικά στο βωμό μιας εθιμοτυπίας που επί της ουσίας δεν εξυπηρετεί σε τίποτα παρά μόνο ικανοποιεί την άποψη ότι η γυναίκα είναι υποδεέστερη των ανδρών.

Η αποκοπή/ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων των γυναικών αφορά «κάθε επέμβαση που αφορά τη μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γυναικείων γεννητικών οργάνων ή άλλο τραυματισμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων για μη ιατρικούς λόγους.» Εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε 29 χώρες, από τις ακτές του Ατλαντικού μέχρι το Κέρας της Αφρικής, σύμφωνα με την παράδοση και τις κοινωνικές νόρμες και συνδέεται στενά με την εθνικότητα.

daralamalfullsize4

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων με τον τρόπο που γίνεται συνήθως, πέρα από τον πόνο μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αιμορραγία, μολύνσεις, σηψαιμία, προβλήματα στο ουροποιητικό σύστημα όπως ακράτεια, υπογονιμότητα και επιπλοκές κατά τη γέννα που αυξάνουν το ποσοστό των θανάτων στα νεογέννητα και στις μητέρες. Η διαδικασία είναι τόσο επίπονη, που κάποια κορίτσια χάνουν τη ζωή τους από το σοκ, την αιμορραγία και τις μολύνσεις που ακολουθούν. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα θύματα δεν σταματούν με την επούλωση της πρώτης πληγής. Τα κορίτσια υφίστανται τρομακτικό και συνεχόμενο πόνο. Πονούν κατά τη διαδικασία του ακρωτηριασμού, κατά την επούλωση (όπου γίνονται συχνά διορθωτικές τομές), κατά τη σεξουαλική επαφή, στη γέννα. Επίσης, υποφέρουν από το κοινωνικό στίγμα της άρνησης της πρακτικής. Αν αρνηθείς, σημαίνει ότι είσαι «βρώμικη» και κυρίως «ανίκανη» να προχωρήσεις στην ενήλικη ζωή.

1554479_10205128474751929_3014022021037249788_n

Αν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, περισσότερα από 30 εκατομμύρια κορίτσια κινδυνεύουν να πέσουν θύματα της πρακτικής αυτής πριν το 15ο έτος της ηλικίας τους.Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η πλειοψηφία των κοριτσιών και των γυναικών στις περισσότερες χώρες όπου ασκείται (19 από τις 29), πιστεύουν ότι θα πρέπει να τερματιστεί. Η πρακτική αυτή είναι λιγότερο διαδεδομένη μεταξύ των εφήβων κοριτσιών από ό, τι στις γυναίκες μέσης ηλικίας στις περισσότερες από τις 29 χώρες όπου ασκείται, με μεγάλες διαφορές στην εξάπλωση. Είναι σχεδόν καθολική στη Σομαλία, τη Γουινέα, το Τζιμπουτί και την Αίγυπτο, με επίπεδα άνω του 90%, ενώ επηρεάζει μόνο το 1% των κοριτσιών και των γυναικών στο Καμερούν και την Ουγκάντα.

Η στάση των κοριτσιών και των γυναικών επίσης ποικίλλει ευρέως από χώρα σε χώρα. Τα υψηλότερα επίπεδα υποστήριξης εμφανίζονται στο Μάλι, τη Γουινέα, τη Σιέρα Λεόνε, τη Σομαλία, την Γκάμπια και την Αίγυπτο, όπου περισσότερο από το ήμισυ του γυναικείου πληθυσμού πιστεύει ότι η πρακτική πρέπει να συνεχιστεί. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι μεταξύ 1% και 26% των κοριτσιών και των γυναικών που ερωτήθηκαν έχουν ανάμεικτα συναισθήματα σχετικά με το θέμα, δεν έχουν μια ισχυρή άποψη ή προτιμούν να μην εκφράσουν τη γνώμη τους.

Kleitoridektomi-570

Η UNICEF καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξάλειψη της πρακτικής του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην πραγματοποίηση συνεργασιών, τη συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων για τη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών και την ενημέρωση ώστε να αλλάξει ακόμα περισσότερο η στάση των νεότερων γενεών. Η μείωση στην εξάπλωση της πρακτικής αυτής στις νεότερες ηλικίες είναι ιδιαίτερα έντονη σε ορισμένες χώρες, όπως η Κένυα και η Ενωμένη Δημοκρατία της Τανζανίας, και γι’ αυτό τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες ηλικίας 45 έως 49 είναι περίπου τρεις φορές πιο πιθανό να την έχουν υποστεί, σε σχέση με τα κορίτσια ηλικίας 15 έως 19 ετών. Στο Μπενίν, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Ιράκ, τη Λιβερία και τη Νιγηρία, η εξάπλωση μειώθηκε κατά το ήμισυ περίπου μεταξύ των εφήβων κοριτσιών σε σύγκριση με τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Αντίθετα, δεν έχουν διαπιστωθεί σημαντικές αλλαγές στην εξάπλωση μεταξύ των διαφορετικών γενεών στο Τσαντ, το Τζιμπουτί, την Γκάμπια, τη Γουινέα-Μπισάο, το Μάλι, τη Σενεγάλη, τη Σομαλία, το Σουδάν και την Υεμένη.

Tι κάνει η Ευρώπη για τα θύματα Κλειτοριδεκτομής

Το 2012 σε ψήφισμα του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γίνεται αναφορά σε τουλάχιστον 500.000 γυναίκες θύματα του FGM που ζουν στην ΕΕ αλλά και σε 180.000 κορίτσια και γυναίκες που κινδυνεύουν να υποστούν ακρωτηριασμούς γεννητικών οργάνων. Επιπρόσθετα σημειώνεται ότι 20.000 περίπου γυναίκες και κορίτσια από χώρες στις οποίες ασκείται η προαναφερθείσα τακτική αιτούνται για άσυλο στην ΕΕ. Tο ΕΚ διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και την προώθηση αποφασιστικής δράσης σχετικά με το θέμα, μεταξύ άλλων μέσω των εργασιών της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την ισότητα των φύλων (FEMM). Το ΕΚ ενέκρινε τέσσερα ψηφίσματα σχετικά με την απαγόρευση της κλειτοριδεκτομής(2001, 2009, 2012 και 2014) καλώντας την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρέχουν νομικά και άλλα μέσα που απαιτούνται για την ευαισθητοποίηση των πολιτών, την προστασία και την στήριξη των θυμάτων και τη διασφάλιση ότι οι παραβάτες θα διώκονται ποινικά.

Επιπρόσθετα το 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο δράσης

«Προς την εξάλειψη της κλειτοριδεκτομής», σκοπός του οποίου είναι να ενταχθεί η καταπολέμηση του φαινομένου σε ένα ευρύ φάσμα τομέων όπως είναι η δικαιοσύνη, η υγεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες, η προστασία των παιδιών, η εκπαίδευση, η μετανάστευση, το άσυλο και η εξωτερική δράση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί δράσεις που περιλαμβάνουν:

  • Τη βελτίωση της υποστήριξης των θυμάτων, βοηθώντας τα κράτη μέλη να αναπτύξουν υπηρεσίες υποστήριξης για τα θύματα, και κατάρτιση και ευαισθητοποίηση των σχετικών επαγγελματιών, με έμφαση στην ενδυνάμωση των κοινοτήτων.
  • Την υποστήριξη των κρατών μελών στην αποτελεσματικότερη δίωξη όσων εξασκούν την απάνθρωπη αυτή τακτική.
  • Τη διασφάλιση ότι οι γυναίκες που διατρέχουν κίνδυνο προστατεύονται πιο αποτελεσματικά σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για το άσυλο, εξασφαλίζοντας την ορθή τους λειτουργία, τη μεταφορά και την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για την προστασία του ασύλου και των θυμάτων.
  • Και την προώθηση της παγκόσμιας εξάλειψης του φαινομένου μέσω της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΕΚ παροτρύνει τα κράτη μέλη να επικυρώσουν και να εφαρμόσουν τη «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης» η οποία είναι η πρώτη συνθήκη που αναγνωρίζει ότι το φαινόμενο της κλειτοριδεκτομής υπάρχει στην Ευρώπη (άρθρο 38) καθορίζοντας ειδικές υποχρεώσεις για την πρόληψη και την καταπολέμησή της και την παροχή υποστήριξης στα θύματα και τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο.