Καλός μαθητής το παιδί σου μπορεί να είναι – Έχει, όμως, τα απαραίτητα soft skills που θα το απογειώσουν;

Στην πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που είχαμε πρόσφατα με τον σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού κ. Σπύρο Μιχαλούλη, ο ειδικός έδωσε μία πολύτιμη συμβουλή στους γονείς που μεγαλώνουν αυτή τη στιγμή παιδιά σχολικής ηλικίας λέγοντας, ότι τα επόμενα χρόνια όλοι θα έχουν ένα πτυχίο. Αυτό που θα κάνει τους νέους να ξεχωρίσουν και να διακριθούν είναι τα λεγόμενα soft skills τους, οι ικανότητες αυτές που ενισχύουν τη συνεργασία τους με τους άλλους και που πραγματικά μπορούν να απογειώσουν έναν εργαζόμενο στην αρχή της καριέρας του.

Τι είναι, όμως, τα soft skills και γιατί είναι εξίσου σημαντικά με τα πτυχία για τη μελλοντική επιτυχία του παιδιού μας;

Σε αντίθεση με τα hard skills, όπως είναι τα μαθηματικά, οι λογοτεχνικές και επιστημονικές γνώσεις, τα soft skills σχετίζονται με την επικοινωνία, τη συσχέτιση με τους άλλους και την αυτοπειθαρχία. Πρόκειται για εφόδια που συνήθως παίρνει το παιδί έξω από τη σχολική τάξη και τα μαθαίνει είτε από την οικογένεια είτε από σχετικά σεμινάρια –κάποια παιδιά τα έχουν έμφυτα, ενώ άλλα ίσως να μην καταφέρουν ποτέ να τα αναπτύξουν. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αξίζει να δοκιμάσουν:

Κοινωνικά εφόδια

Αυτά σχετίζονται περισσότερο με την τυπική ευγένεια, με το να χαιρετάς έναν γνωστό σου όταν τον συναντάς κάπου και να μπορείς να κάνεις μια έστω σύντομη κουβέντα μαζί του.

Καλοί τρόποι

Δεν έχουν να κάνουν μόνο με το «ευχαριστώ» και το «παρακαλώ», αλλά και με το να κρατάς την πόρτα ανοιχτή για να περάσει κάποιος. Το γνωρίζει το παιδί μας αυτό;

Επικοινωνία

Πώς μιλάμε σε κάποιον; Πώς μεταφέρουμε ένα μήνυμα ξεκάθαρα και με ακρίβεια χωρίς να μουρμουρίζουμε ή να βάζουμε τα χέρια στο στόμα μας; Κοιτάζει το παιδί μας τον άλλον στο πρόσωπο όταν του μιλάει; Έχει σωστή στάση σώματος; Μπορεί να σταθεί μπροστά σε κοινό και να μιλήσει δυνατά και καθαρά; Να κάνει μία παρουσίαση; Όπως είπε και ο κ. Μιχαλούλης, δεν υπάρχει επάγγελμα, στο οποίο να μην κληθείς κάποτε να μιλήσεις μπροστά σε άλλους, να κάνει μία παρουσίαση.

Συνεργασία

Πρόκειται για ένα προσόν που κάθε παιδί πρέπει να διαθέτει, προκειμένου να μπορεί να αποτελεί μέλος μιας ομάδας. Πρέπει να ξέρει, λοιπόν, πότε είναι η σειρά του, πώς να ελέγχει τα συναισθήματά του και πώς να είναι ευαισθητοποιημένος με τις ανάγκες των άλλων. Το να αποτελεί μέλος μιας ομάδας (π.χ. αθλητικής) από μικρή ηλικία θα βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει πνεύμα συνεργασίας και για το μέλλον.

Η ικανότητα να ακούς

Το να μάθει το παιδί μας να ακούει είναι σπουδαίο μέρος της επικοινωνίας και είναι από αυτά που τείνουν να εκλείπουν, λόγω της υπερβολικής χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών στις οποίες έχουμε μάθει να δίνουμε εντολές.

Χτίζοντας σχέσεις

Οι 250 φίλοι στο Facebook δεν αποτελούν απαραίτητα άτομα με τα οποία πραγματικά συσχετίζεται το παιδί μας –δεν αποτελούν τους συμμάχους του. Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την διαπροσωπική επικοινωνία –οι πραγματικοί του φίλοι είναι αυτοί που μπορεί να κοιτάξει στα μάτια.

Ενσυναίσθηση

Μπορεί το παιδί μας να μπει στη θέση του άλλου; Μπορεί να καταλάβει γιατί κάποιοι άνθρωποι έχουν αντίθεση άποψη από το ίδιο; Τι είναι αυτό που τους κάνει να διαφέρουν στις ιδέες τους; Μόνο αν εξασκηθεί στην ενσυναίσθηση θα μπορέσει να διαχειριστεί τον θυμό του, όταν κάποιος διαφωνεί μαζί του, και να οδηγηθεί σε πιο ψύχραιμες αποφάσεις.

Επίλυση προβλημάτων

Μπορεί το παιδί μας να είναι άριστο στα Μαθηματικά, αλλά στην πραγματική ζωή τα προβλήματα είναι πολύ πιο πολύπλοκα και απαιτούν πολλές διαφορετικές ικανότητες για να επιλυθούν. Ο μελλοντικός του εργοδότης θα το εκτιμήσει σίγουρα αν μπορεί να λύνει γρήγορα και αποτελεσματικά προβλήματα που μπορεί να προκύπτουν στη δουλειά.

Αυτοέλεγχος

Έχει να κάνει με την ικανότητα του παιδιού μας να μοιράζεται, να ελέγχει τα συναισθήματά του –κυρίως τον θυμό του, να μην διακόπτει τους άλλους. Ο αυτοέλεγχος είναι από τα «μαθήματα» που οφείλουμε να δώσουμε στο παιδί μας από μικρή ηλικία.

Περιεχόμενο

Αντί να γεμίζουμε το μυαλουδάκι των παιδιών μας με γεγονότα, θα πρέπει να τα ωθήσουμε να γίνουν ισόβιοι «μαθητές», οι οποίοι πάντα θα ενδιαφέρονται να αποκτούν νέα εφόδια και να αναπτύσσουν νέα ενδιαφέροντα.

Κριτική σκέψη

Είναι το τι κάνουμε με το περιεχόμενο που αναφέραμε παραπάνω. Το να κάνουμε, δηλαδή, ένα βήμα πίσω και να σκεφτόμαστε την πληροφορία που έχουμε και πώς θα την χρησιμοποιήσουμε. Ενθαρρύνετε την κριτική σκέψη στα παιδιά σας λαμβάνοντας σοβαρά υπ΄όψιν τις ερωτήσεις τους, διαβάζοντας βιβλία μαζί τους και συζητώντας το σενάριο μιας ταινίας που είδατε μαζί.

Δημιουργική καινοτομία

Είναι αυτό το βήμα που κάνεις, όταν ξέρεις πως έχεις κατακτήσει μία γνώση τόσο καλά, ώστε να είσαι έτοιμος να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο. Πρέπει να έχεις κατανοήσει πολύ καλά το περιεχόμενο -είτε πρόκειται για μηχανολογία είτε για ζωγραφική- πριν πειραματιστείς να ανακαλύψεις κάτι καινούργιο. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει ένα παιδί αυτό, είναι να το αφήνετε να παίζει παιχνίδια ανεξάρτητο –όταν π.χ. του παίρνετε ένα νέο παιχνίδι, μην του δείχνετε πώς να το παίξει. Αφήστε το να το ανακαλύψει μόνο του. Μπορεί να βρει μια εντελώς νέα χρήση που δεν είχε ποτέ φανταστεί.

Αυτοπεποίθηση

Ελάχιστοι άνθρωποι γεννιούνται χαρισματικοί, πλημμυρίζοντας από αυτοπεποίθηση. Αυτό το αποκτάς μόνο όταν είσαι ευχαριστημένος με τον εαυτό σου και συνειδητοποιώντας ότι είσαι «αρκετά καλός». Για  να αποκτήσει το παιδί μας αυτοπεποίθηση, οι ειδικοί συνιστούν να το επαινούμε για την προσπάθειά του, όχι για το αποτέλεσμα αυτής. Με τον τρόπο αυτό το παιδί μας θα προσπαθεί ακόμα περισσότερο, γιατί θα ξέρει, ότι αυτό είναι που μας ευχαριστεί. Αν επαινούμε το παιδί μας μόνο για τις επιτυχίες του, θα θεωρήσει πως τυχόν αποτυχία θα μας κάνει να το αγαπάμε λιγότερο.