Στο στόχαστρο του πλανητάρχη έχει μπει το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, με τη διοίκησή του να δέχεται συνεχώς απειλές και περικοπές χρηματοδότησης.
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ απείλησε τη Μεγάλη Τετάρτη να απαγορεύσει στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ να εγγράφει ξένους φοιτητές, εάν δεν δεχθεί έλεγχο ως προς τις διαδικασίες εισαγωγής, τις προσλήψεις ακαδημαϊκού προσωπικού και τον ιδεολογικό του προσανατολισμό. Σε ανακοίνωσή του, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας των ΗΠΑ ξεκαθαρίζει: «Αν το Χάρβαρντ δεν μπορεί να αποδείξει ότι συμμορφώνεται πλήρως με τις υποχρεώσεις του, θα χάσει το προνόμιο να εγγράφει ξένους φοιτητές».
«Τόπο μίσους και ηλιθιότητας» αποκάλεσε ο Τραμπ το Χάρβαρντ
Ο Ντόναλντ Τραμπ κλιμάκωσε την κριτική του προς το ιστορικό ίδρυμα, απειλώντας να διακόψει και τη χρηματοδότησή του μέσω ομοσπονδιακών επιδοτήσεων. Σε ανάρτησή του στο Truth Social, χαρακτήρισε το Χάρβαρντ «τόπο μίσους και ηλιθιότητας» και δήλωσε πως «δεν θα έπρεπε να λαμβάνει ούτε δολάριο από το ομοσπονδιακό κράτος». Δύο ημέρες νωρίτερα, είχε ήδη ανακοινώσει την περικοπή 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε πολυετείς επιδοτήσεις προς το πανεπιστήμιο.
Παράλληλα, σύμφωνα με το CNN και την Washington Post, ο Τραμπ ζήτησε επισήμως από την εφορία να ανακληθεί το καθεστώς φοροαπαλλαγής του Χάρβαρντ.
Η προεδρία του πανεπιστημίου απάντησε δημοσίως τη Δευτέρα, δηλώνοντας αντίθετη στα αιτήματα της κυβέρνησης. Όπως ανέφερε ο Λευκός Οίκος, τα μέτρα στοχεύουν στην καταπολέμηση του αντισημιτισμού στις πανεπιστημιουπόλεις. Ωστόσο, ο Τραμπ κατηγόρησε το Χάρβαρντ ότι δεν αποτελεί πλέον «αξιοπρεπές ίδρυμα μάθησης» και «δεν αξίζει να συγκαταλέγεται στα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου». Έφτασε μάλιστα να δηλώσει πως «στρατολογεί ριζοσπάστες αριστερούς, ηλίθιους και εγκεφάλους σπουργιτιού».
Το Χάρβαρντ, με έδρα τη Βοστώνη, αριθμεί περίπου 30.000 φοιτητές και έχει στο ενεργητικό του 162 Νομπελίστες. Παρά τη διεθνή του φήμη, έχει γίνει επανειλημμένα στόχος της κριτικής των συντηρητικών, ειδικά μετά τις φιλοπαλαιστινιακές κινητοποιήσεις της άνοιξης του 2024 κατά του πολέμου στη Γάζα. Οι Ρεπουμπλικανοί είχαν τότε κατηγορήσει τα πανεπιστήμια ότι δεν προστάτεψαν τους Εβραίους φοιτητές, γεγονός που οδήγησε σε παραιτήσεις προέδρων ιδρυμάτων όπως το Χάρβαρντ και το Κολούμπια.
Την Τρίτη, ο Τραμπ απαίτησε από το Χάρβαρντ να ζητήσει «συγγνώμη» και επιτέθηκε ξανά στο καθεστώς φοροαπαλλαγής του, χαρακτηρίζοντάς το «πολιτική οντότητα που υποστηρίζει ιδεολογικές τρέλες και τρομοκρατία».
Το πανεπιστήμιο διαθέτει «προίκα» ύψους άνω των 50 δισ. δολαρίων και φοροαπαλλαγή τόσο σε ομοσπονδιακό επίπεδο όσο και από την πολιτεία της Μασαχουσέτης.
Η κυβέρνηση Τραμπ ζητά από τα πανεπιστήμια να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα κατά του αντισημιτισμού, όπως η παρακολούθηση των απόψεων φοιτητών και καθηγητών, απειλώντας με διακοπή των ομοσπονδιακών επιδοτήσεων. Το Χάρβαρντ, ωστόσο, απέρριψε τα αιτήματα.
Σε επιστολή προς φοιτητές και προσωπικό, ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Άλαν Γκάρμπερ υπογράμμισε ότι έχουν ήδη ληφθεί μέτρα κατά του αντισημιτισμού εδώ και πάνω από έναν χρόνο και τόνισε πως το ίδρυμα δεν πρόκειται να θυσιάσει την ανεξαρτησία του ή τα συνταγματικά του δικαιώματα, όπως την ελευθερία έκφρασης. «Καμία κυβέρνηση, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, δεν πρέπει να υπαγορεύει στα ιδιωτικά πανεπιστήμια τι να διδάσκουν, ποιον να προσλαμβάνουν ή να εγγράφουν, ούτε ποια θέματα να ερευνούν», πρόσθεσε.
Η στάση αυτή οδήγησε στο άμεσο πάγωμα των ομοσπονδιακών κονδυλίων ύψους 2,2 δισ. δολαρίων. Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, η ερευνήτρια Σάρα Φόρτσουν έλαβε εντολή να διακόψει τις μελέτες της για τη φυματίωση, οι οποίες χρηματοδοτούνταν από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH).
Στη νέα αυτή αντιπαράθεση, το Χάρβαρντ έλαβε στήριξη από εκατοντάδες καθηγητές και προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων και ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, που χαρακτήρισε τη στάση του πανεπιστημίου «παράδειγμα» και κάλεσε άλλους θεσμούς να ακολουθήσουν.
Το Χάρβαρντ, πάντως, διαφοροποιήθηκε από το Κολούμπια, το οποίο επέλεξε να προχωρήσει σε εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, κίνηση που αρκετοί θεώρησαν ως υπαναχώρηση. Το πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης διαβεβαίωσε πάντως πως «δεν θα συναινέσει ποτέ σε κάτι που θίγει την ακαδημαϊκή του ανεξαρτησία».
