Η μπλε σχολική ποδιά με τον άσπρο γιακά, μαρτυρούσε την ιδιότητα του μαθητή και, κατά ορισμένες απόψεις, υπηρετούσε την ομοιομορφία των μελών της μαθητικής κοινότητας και τη συνοχή της.Στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς συνέρρεαν όλοι οι μαθητές, αγόρια και κορίτσια, συνοδεία γονέων ή κηδεμόνων σε βιοτεχνίες, αλλά και μεγάλα καταστήματα για να αγοράσουν την ποδιά τους. Ειδικά στην Αθήνα, πλήθος κόσμου επισκέπτονταν τα πολυκαταστήματα: «Αφοί Λαμπρόπουλοι», «Δραγώνας» και «Mινιόν».
Οι έχοντες και κατέχοντες φορούσαν τις ποδιές «Τseklenis», οι οποίες είχαν πολλές παραλλαγές σχεδίων: με κουκούλα ή χωρίς, με κρικάκια ή με θέση για ομπρελίτσα (!) και με θέσεις για μολύβια, ζώνη ή σούρα στη μέση. Ομολογουμένως, ήταν άριστης ποιότητας και αισθητικής, κόστιζαν, όμως, τα διπλάσια χρήματα από άλλες και έφταναν περίπου στο 1/3 του βασικού μισθού. Λόγω της ακριβής τιμής τους, φοριόντουσαν από ελάχιστες μαθήτριες στα δημόσια σχολεία. Φυσικά, στα ιδιωτικά σχολεία ήταν «must».
Από τις 6 Φεβρουαρίου 1982 η σχολική ποδιά έπαψε να είναι υποχρεωτική. Ήταν απόφαση του τότε Υπουργού Παιδείας, Λευτέρη Βερυβάκη, ως ένδειξη εκδημοκρατισμού, πλουραλισμού και απόδειξης ελευθερίας στην ανάπτυξη της προσωπικότητας. Οι μαθητές, αλλά και πολλοί γονείς ανακουφίστηκαν και δέχτηκαν με χαρά την κατάργησή της, υποστηρίζοντας πως η ποδιά καταπίεζε τους μαθητές που ασφυκτιούσαν μέσα στους γιακάδες.
Οι αντιδράσεις για την κατάργηση της ποδιάς
Οι πιο προοδευτικοί συμφώνησαν με το μέτρο της κατάργησης, γιατί πίστευαν πως η ομοιομορφία στο ντύσιμο των μαθητών εμπόδισε την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους και έκανε τα σχολεία να μοιάζουν με στρατόπεδα. Αντίθετα, οι πιο παραδοσιακοί υποστήριξαν ότι με την κατάργηση της σχολικής ποδιάς θα χανόταν η ταυτότητα των μαθητών και θα επικρατούσε ασυδοσία στην εξωτερική εμφάνιση, ειδικά των κοριτσιών. Τον πρώτο καιρό δεν έβγαλαν όλοι οι μαθητές την ποδιά και συνέχισαν να τη φορούν. Ίσως και από συνήθεια… Έτσι, σε πολλές φωτογραφίες του 1982-3 το ντύσιμο των μαθητών είναι «ανάμεικτο».
Άλλοι την αναπολούν με νοσταλγία κι άλλοι θυμούνται πόσο καταπιεσμένοι ένιωθαν φορώντας την. Παρολαυτά στα μάτια των σημερινών παιδιών, η ποδιά και οι συμβολισμοί της παραπέμπουν σε μια πιο αθώα, πιο αγνή και σαφώς πιο ανέμελη εποχή που πλέον έχει ξεθωριάσει. Ωστόσο, αρκετοί αναπολούν με νοσταλγία τις «αθώες» εκείνες εποχές, που φορώντας τη σχολική ποδιά τους, δεν αγωνιούσαν καθημερινά, για την εντύπωση που θα προκαλούσε η εμφάνισή τους στους συμμαθητές τους. Υποστηρίζουν μάλιστα, ότι τα σχολεία σήμερα μοιάζουν με παιδικές πασαρέλες.
Έχετε ακόμα τη σχολική σας ποδιά; Δωρίστε τη στο Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης