Η υπομονή έχει και τα όριά της;

Κάνε υπομονή και ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός… Δεν υπάρχει περίπτωση να ακούσει κάποιος αυτή τη φράση και να μην έρθει στο μυαλό του το γνωστό τραγούδι σε στίχους Αλέκου Σακελλάριου και μουσική Σταύρου Ξαρχάκου, που τόσοι έχουν τραγουδήσει, προκαλώντας όμορφα συναισθήματα μέσα από τα ελπιδοφόρα και γεμάτα υποσχέσεις λόγια του.

Το θέμα είναι ότι η υπομονή στις μέρες μας εξαντλείται και όσο κι αν η μελωδία του τραγουδιού παλιότερα γέμιζε τους ανθρώπους αισιοδοξία, τώρα προκαλεί θυμό μιας και «γαλανός ουρανός» δεν φαίνεται να ξεπροβάλλει. Τουλάχιστον όχι σύντομα. Τι τραγική ειρωνεία, στη χώρα των γαλανών ουρανών, τα τελευταία χρόνια όλα να φαντάζουν τόσο γκρίζα… Να βλέπεις εκατομμύρια ανθρώπους να ταξιδεύουν από τα πέρατα του κόσμου για να απολαύσουν τις ομορφιές του τόπου μας και οι περισσότεροι Έλληνες να μην μπορούν πλέον να πάνε ούτε πέντε ημέρες διακοπές στα ίδια τους τα σπίτια…

Η έννοια της λέξης τείνει να παρεξηγηθεί και ξεκάθαρα έχει γίνει πεδίο εκμετάλλευσης της αντοχής μιας ολόκληρης κοινωνίας. Εύκολο να λες σε κάποιον «κάνε υπομονή» αλλά στον πραγματικό κόσμο τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Πόση υπομονή να κάνει άραγε, ένας νέος άνθρωπος που βλέπει πως αν παραμένει στη χώρα, στην καλύτερη περίπτωση θα υποθηκεύσει τα πιο παραγωγικά του χρόνια σε ένα αβέβαιο επαγγελματικά τοπίο. Πόση υπομονή να κάνει κάποιος που είδε τις πιο σταθερές του αξίες να γκρεμίζονται. Είτε αργά, είτε μέσα σε μια μέρα. Πόση υπομονή χωράει στις ψυχές ανθρώπων που δεν έκλεψαν, δεν εξαπάτησαν και αναμένουν να αναγνωρισθεί κάποτε η εντιμότητα και η εργατικότητα τους. Όχι με τίποτα σπουδαίο, αλλά με μια δίκαιη αντιμετώπιση. Να μπορέσουν απλά να απολαύσουν τους καρπούς της σκληρής δουλειάς τους. Και πόσο να αντέξουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι που δούλεψαν σκληρά μια ζωή για να καταφέρουν κάποτε να ζήσουν στην ηρεμία των γηρατειών τους, παίρνοντας μια αξιοπρεπή σύνταξη, ανάλογη των εισφορών τους.

Η λέξη υπομονή είναι από τις πρώτες που έμαθα στην κόρη μου να προφέρει, προσπαθώντας να την διδάξω πως είναι καλό να περιμένει και να μην βιάζεται, κάτι που για τα μικρά παιδιά είναι έννοιες άγνωστες. Δεν θέλω όμως μεγαλώνοντας να καταλάβει πως η υπομονή είναι συνώνυμη της ανοχής. Δεν θέλω να χάσει, όπως πολλοί από τη δική μου γενιά, τις ευκαιρίες που υπάρχουν γύρω μας αλλά βρίσκονται δέσμιες των καταστάσεων. Δεν είμαι κουτός για να πιστεύω πως σε άλλες χώρες όλα είναι ρόδινα. Και ξεκάθαρα δεν είμαι από αυτούς που εύκολα θα εγκαταλείψουν το «καράβι». Το σημαντικό όμως είναι να μην κλαίμε μετά, βλέποντάς το να βουλιάζει.

Μια ελληνική παροιμία λέει πως η υπομονή είναι το κλειδί για όλες τις κλειδαριές. Το ερώτημα είναι όμως, τι θα υπάρχει πίσω από αυτές τις κλειστές πόρτες όταν ανοίξουν.

Συνοψίζοντας την αίσθηση που έχω από την κοινωνία, είναι πως όλα έχουν τα όρια τους. Το ίδιο και η υπομονή και καλό είναι όσοι μας κυβερνούν να το αντιληφθούν πριν η αγανάκτηση εκφραστεί. Αν κοιτάξουμε την ιστορία της ανθρωπότητας, μόνο κακό γέννησαν τέτοιες αντιδράσεις. Και δεν θεωρώ καθόλου τυχαία, την αργή και σταθερή άνοδο του φασισμού παγκοσμίως, που βρίσκει πολύ πιο εύκολα υποστηρικτές ανάμεσα στους αγανακτισμένους πολίτες μιας κοινωνίας.

Ο Αμβρόσιος Πιρς έχει πει ότι «η υπομονή είναι μια μικρή μορφή απελπισίας, μεταμφιεσμένη σε αρετή». Φοβάμαι, λοιπόν, πως η απελπισία κοντεύει να πνίξει τα όποια αποθέματα υπομονής διαθέτει ο καθένας μας.

Δεν νομίζω πως μας αξίζει όλο αυτό που συμβαίνει. Από την άλλη, ο καθένας μας έχει τις ευθύνες του. Μικρές ή μεγάλες. Δεν πιστεύω πως όλοι μαζί τα φάγαμε. Απλά κάποιοι έστρωσαν το τραπέζι, που αυτόματα τους κάνει συνένοχους… έστω και από αμέλεια.

Είναι βέβαιο πως ο ουρανός κάποτε θα γίνει πιο γαλανός. Στη ζωή όλα είναι ένας κύκλος. Το θέμα είναι το τι θα αφήσει πίσω της όλη αυτή η καταχνιά που πλανάται ακόμη και τις πιο ηλιόλουστες μέρες μας…

Κώστας Κρομμύδας
Συγγραφέας και Ηθοποιός
www.kostaskrommydas.gr