Οι οθόνες και ο χρόνος που ξοδεύουν μπροστά σε αυτές τα παιδιά όλων των ηλικιών αποτελεί ένα από τα κρίσιμα ζητήματα που απασχολεί τους γονείς σε όλον τον κόσμο.
Οι οθόνες έχουν κατακλύσει τις ζωές μας και είναι δύσκολο να κρατήσεις τα παιδιά μακριά τους
Ζούμε στην εποχή του διαδικτύου και οι ψηφιακές δεξιότητες είναι πλέον απαραίτητες από την παιδική ηλικία καθώς η πανδημία έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη τηλεκπαίδευσης και έτσι τα παιδιά αναπόφευκτα κλήθηκαν από νωρίς να εξοικειωθούν με την τεχνολογία.
Πέρα όμως από εκπαιδευτικούς σκοπούς το διαδίκτυο είναι ένας απεριόριστος χώρος ανταλλαγής απόψεων και μία ανεξάντλητη πηγή πληροφόρησης. Υπό το πρίσμα αυτό οι γονείς οφείλουν να είναι σωστά ενημερωμένοι για όλες τις εξελίξεις και τα ζητήματα που άπτονται με τον ψηφιακό κόσμο ειδάλλως είναι αδύνατον να μπορέσουν να ελέγξουν την δραστηριότητα των παιδιών τους στον αχανή κυβερνοχώρο και να εξασφαλίσουν την ορθή από μέρους τους χρήση του διαδικτύου.
Εσείς γνωρίζετε τι κάνουν τα παιδιά σας online;
Πώς θα σας φαινόταν αν είχατε στην διάθεσή σας έναν καλογραμμένο οδηγό που θα περιλαμβάνει με σύντομο και κατανοητό τρόπο όλες τις πληροφορίες και την ενημέρωση που πρέπει να έχει κάθε γονιός για την ασφάλεια του παιδιού του στο διαδίκτυο; Ένα βιβλίο που θα περιέχει όλες τις ορολογίες που χρησιμοποιούν οι ανήλικοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την επεξήγησή τους;
Και το κυριότερο….ένα βιβλίο που να μιλά στην καρδιά και στη γλώσσα του γονιού χωρίς να τον κατακλύζει με επιστημονικές θεωρίες και πρακτικά ανεφάρμοστες προτάσεις αλλά αντιθέτως να περιέχει παραδείγματα που ανταποκρίνονται στην σημερινή καθημερινότητα μιας οικογένειας και στις τρέχουσες ψηφιακές ανάγκες των παιδιών; Πιστέψτε με το βιβλίο αυτό όχι μόνο είναι υπαρκτό αλλά κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Gema.
Ο λόγος για το βιβλίο “Γονείς σ’ έναν κόσμο γεμάτο οθόνες – Πώς να συνδεθείτε με το σύμπαν των παιδιών σας από 0 έως 18 ετών“ των Καταλινά Μπρισενιό και Μαρί-Κλοντ Ντικά. Πρόκειται για ένα βιβλίο – σύμμαχο κάθε γονιού στην προσπάθειά του να ενημερωθεί αλλά και να καθοδηγηθεί για το πώς πρέπει να χειριστεί όλο το κομμάτι της διαπαιδαγώγησης των παιδιών ως προς τη χρήση υπολογιστή, tablet και διαδικτύου.
Το μυστικό της επιτυχίας που βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο που απευθύνεται σε όλα τα ηλικιακά στάδια του παιδιού, αναφέρεται σε ορολογίες και φαινόμενα που αυτή τη στιγμή μονοπωλούν τον ψηφιακό κόσμο και οφείλει να ξέρει ο γονιός και βρίθει παραδειγμάτων από την καθημερινότητα που δίνουν μια κατεύθυνση για το πώς μια οικογένεια θα καταρτίσει και θα διαχειριστεί το δικό της πλάνο δράσης αναφορικά με την χρήση της οθόνης!
Ξεφυλλίζοντάς το δεν υπάρχει περίπτωση να μην βρείτε τις κατάλληλες απαντήσεις σε ζητήματα που προβληματίζουν αναφορικά με την χρήση της οθόνης από τα παιδιά
Βασική φιλοσοφία του βιβλίου είναι το να μην δαιμονοποιούμε τις οθόνες αλλά να μυήσουμε από νωρίς τα παιδιά στην οριοθέτηση της χρήσης τους και στην ορθή ψηφιακή τους συμπεριφορά. Το διαδίκτυο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο της εποχής μας και αυτό που έχει σημασία είναι ο τρόπος που το χρησιμοποιούμε.
Ο κανόνας «3-6-9-12»
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον κανόνα «3-6-9-12» που ανέπτυξε το 2008 ο Serge Tisseron, Γάλλος ψυχαναλυτής-ψυχίατρος, βάσει του οποίου όχι τηλεόραση πριν από τα τρία χρόνια, όχι παιχνίδια σε κονσόλα πριν από τα έξι, καθόλου internet πριν από τα εννέα χρόνια και καθόλου κοινωνικά μέσα πριν από τα 12. Πρόκειται για έναν διεθνώς αναγνωρισμένο μπούσουλα για τους γονείς ως προς την διαχείριση της οθόνης από τα παιδιά.
Επί της ουσίας με τον κανόνα αυτό τίθεται ένα πλαίσιο ορθότερης διαχείρισης της σχέσης των παιδιών με τις σύγχρονες τεχνολογικές συσκευές, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά που έχει κάθε ηλικία όσο και τα ιδιαίτερα λειτουργικά χαρακτηριστικά που έχουν αντίστοιχα η τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δεν δαιμονοποιούμε την τεχνολογία
Η τεχνολογία δεν είναι εχθρός της παιδικής ηλικίας, όταν υπάρχουν όρια. Είναι όμως υποχρέωσή μας να εξηγήσουμε στα παιδιά τη διαφορά της χρήσης από την κατάχρηση. Βέβαια όπως τονίζεται και στο βιβλίο καθοριστικός παράγοντας για το πώς θα συμπεριφέρονται τα παιδιά μας τόσο αναφορικά με τη χρήση των οθονών όσο και με τη χρήση της τεχνολογίας, είναι αναμφίβολα η δική μας ψηφιακή παρουσία και σχέση με τις οθόνες.
Δεν μπορούμε να ζητάμε από τα παιδιά να τηρήσουν όρια στη χρήση των οθονών όταν εμείς οι ίδιοι είμαστε προσκολλημένοι διαρκώς σε μια οθόνη και το smartphone είναι προέκταση του χεριού μας. Λειτουργούμε ως αντικίνητρο αν πρώτοι εμείς δεν έχουμε αυτοσυγκράτηση στις οθόνες. Διδάσκουμε το μέτρο και επιλέγουμε εμείς πρώτοι την ισορροπία, μαθαίνοντάς τα σιγά-σιγά να την προτιμούν και αυτά.
Ας μην ξεχνάμε: ο χρόνος μπροστά σε μια οθόνη γίνεται πιο ευχάριστος και δημιουργικός όταν καθόμαστε μαζί, συμμετέχουμε κι εξηγούμε στο παιδί μας αυτό που βλέπουμε (ειδικά για τις μικρές ηλικίες)
Με την μορφή στοχευμένων ερωτοαπαντήσεων ο γονιός αναγνώστης λαμβάνει όλη την πληροφορία για την τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ώστε να ξέρει και να μπορεί ανά πάσα στιγμή να διαχειριστεί οποιοδήποτε ζήτημα απασχολήσει τα παιδιά του πάνω σε αυτά τα θέματα.
Προσωπικά ενθουσιάστηκα από τις 6 ενδείξεις που αποτελούν μπούσουλα για την αξιολόγηση αν το παιδί μου είναι έτοιμο για να εγγραφεί και να συμμετάσχει σε κάποιο από τα δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Snapchat/ TikTok) ενώ εξίσου βοηθητικό ήταν και το κομμάτι του πώς θα εξηγήσω στο παιδί την αξία της δημοφιλίας και της προσέλκυσης αυξημένου αριθμού φίλων/ακολουθών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δυστυχώς τέτοιου είδους θεματικές εκλείπουν από την αρθρογραφία σε εφημερίδες και περιοδικά, δεν παρουσιάζονται από ειδικούς οπότε το γεγονός ότι το βιβλίο όχι μόνο τις προσεγγίζει αλλά και τις επεξηγεί είναι κάτι παραπάνω από σωτήριο για εμάς τους γονείς.
Ζούμε την απόλυτη κυριαρχία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τα παιδιά αναπόφευκτα ονειρεύονται να γίνουν influencers ταυτίζοντας λανθασμένα τη δημοφιλία και την επιτυχία στον ψηφιακό κόσμο με καταξίωση και επιτυχία στην ίδια την ζωή.
Κι όμως το βιβλίο των Καταλινά Μπρισενιό και Μαρί-Κλοντ Ντικά έχει απτές απαντήσεις και εξηγήσεις για όλα αυτά τα ζητήματα που δεν υπάρχει περίπτωση να μην απασχολήσουν έναν γονιό όσο το παιδί μεγαλώνει και εξελίσσεται η σχέση του με τις οθόνες.
Τελικά οι οθόνες είναι εχθρός ή φίλος ενός γονιού;
Γιατί κακά τα ψέματα, σε μικρή ηλικία οι γονείς επαναπαύονται στο να βλέπει το παιδί κινούμενα σχέδια στο YouTube (τι πιο αθώα απασχόληση) όμως στα 13 του χρόνια αν έχει λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθεί αντιμέτωπο με διαδικτυακό bullying, sexting ακόμη και… πορνογραφικό περιεχόμενο. Οπότε εύλογα προκύπτει η ανάγκη ενημέρωσης πρώτα του ίδιου του γονιού ώστε να είναι εις θέση να συμβουλεύσει και να το προστατέψει από τέτοια φαινόμενα.
Σε αυτές ακριβώς τις ανάγκες ανταποκρίνεται αυτός ο οδηγός -που πιστέψτε με- αξίζει να βρει θέση στη βιβλιοθήκη κάθε γονιού ως εγχειρίδιο ορθής χρήσης αλλά και ενημέρωσης για όλα όσα εξελίσσονται στον ψηφιακό κόσμο. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην βρείτε απάντηση σε ό,τι αναζητάτε σχετικά με το διαδίκτυο και το πώς θα πρέπει να το χρησιμοποιούν τα παιδιά μας μέχρι να ενηλικιωθούν!
Η Γιούλα Σταθοπούλου που ανέλαβε την μετάφραση έχει κάνει εξαιρετική δουλειά και θα απολαύσετε αβίαστα την ανάγνωση. Χαίρομαι ιδιαιτέρως που ένα τόσο χρήσιμο βιβλίο μοναδικό στο είδος του είναι πλέον διαθέσιμο και στη χώρα μας και θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό εργαλείο στην φαρέτρα των γονιών αναφορικά με την ψηφιακή παρουσία και την εν γένει συμπεριφορά των παιδιών με τις οθόνες. Δίνει τις κατάλληλες απαντήσεις στα θέματα διαδικτύου, αποκωδικοποιεί το γλωσσάρι του ψηφιακού σύμπαντος και παρουσιάζει τις κατευθυντήριες οδηγίες που θα πρέπει να διέπουν την σχέση μικρών και μεγάλων στην εποχή της οθόνης.
