Μήπως τα «άσχημα» γράμματα του παιδιού σας οφείλονται σε διαταραχή και όχι στην τεμπελιά ή την απροσεξία;
Γράμματα που χοροπηδάνε στις γραμμές, λέξεις με ανάμικτα κεφαλαία και πεζά, παράλειψη κάποιων γραμμάτων μέσα σε μια λέξη… Τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποτελούν συμπτώματα δυσγραφίας, που όπως περιγράφεται στην ιστοσελίδα της «Ελληνικής Εταιρείας Δυσλεξίας», είναι μία διαταραχή κατά την οποία η επεξεργασία ακουστικών και οπτικών πληροφοριών προς κινητική απόδοση παρουσιάζει ελλείμματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία του παιδιού να παράγει καθαρή και ευανάγνωστη γραφή, αλλά και μια γενικότερη αναντιστοιχία ανάμεσα στο αναγνωστικό και γραπτό του επίπεδο.
Η δυσγραφία είναι διαφορετική από την κακογραφία. Η πρώτη αποτελεί αναγνωρισμένη ειδική μαθησιακή δυσκολία, ενώ η δεύτερη δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία και μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες όπως έλλειψη εξάσκησης ή προσοχής.
Σε ποια ηλικία παρουσιάζεται η δυσγραφία;
Πρόκειται για μια επίκτητη δυσλειτουργία που σχετίζεται με το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Κ.Ν.Σ.) και εμφανίζεται συνήθως όταν το παιδί ξεκινά να κατακτά τον γραπτό λόγο, δηλαδή στην προσχολική ηλικία ή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δυσγραφία συνοδεύεται από άλλες μαθησιακές δυσκολίες.
Πώς ξεχωρίζει η δυσγραφία από τις «φυσιολογικές» δυσκολίες στο γραπτό λόγο
Ένα ακόμα συχνό σημείο σύγχυσης είναι η διάκριση μεταξύ της δυσγραφίας και των γενικότερων δυσκολιών στη γραπτή έκφραση. Η δυσγραφία σχετίζεται με τη μηχανική και κινητική απόδοση της γραφής, δηλαδή με τα ίδια τα γράμματα και τη μορφή τους. Αντίθετα, οι δυσκολίες στη γραπτή έκφραση αφορούν περισσότερο στην οργάνωση, τη δομή και το περιεχόμενο του κειμένου που παράγει το παιδί.
Τυπικά χαρακτηριστικά της δυσγραφίας
Εάν ένα παιδί παρουσιάζει κάποια από τα παρακάτω σημάδια, είναι καλό να εξεταστεί το ενδεχόμενο δυσγραφίας:
- Η γραφή του είναι δυσανάγνωστη, με γράμματα που δυσκολεύουν τον αναγνώστη.
- Υπάρχει ασυνέπεια στο μέγεθος των γραμμάτων.
- Παρατηρείται ανάμειξη κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων μέσα στην ίδια λέξη (π.χ. αδΕρφη).
- Κάνει συχνά ορθογραφικά λάθη ή παραλείπει, αντικαθιστά και συγχέει γράμματα και λέξεις.
- Τα γράμματα παρουσιάζονται με λανθασμένο αριθμό γραμμών (π.χ. το Ξ να γράφεται με 4 γραμμές αντί για 3).
- Δυσκολεύεται να τηρήσει τους βασικούς κανόνες της γραφής: σωστός προσανατολισμός γραμμάτων και αριθμών, γραφή εντός των γραμμών του τετραδίου, σωστά περιθώρια, οργάνωση του χώρου στο χαρτί.
- Η ποιότητα της γραφής επιδεινώνεται όσο περνά η ώρα και το παιδί κουράζεται.
- Δεν προλαβαίνει να ολοκληρώσει τις γραπτές του εργασίες εντός του προβλεπόμενου χρόνου.
- Δυσκολεύεται να αντιγράψει με ακρίβεια ό,τι βλέπει στον πίνακα ή ακούει από τον δάσκαλο.
- Παρουσιάζει κακή στάση σώματος ή παραπονιέται για πόνο στο χέρι κατά τη γραφή.
- Κρατά με ασυνήθιστο τρόπο το μολύβι ή έχει ανορθόδοξες κινήσεις κατά τη γραφή.
- Κουράζεται εύκολα όταν γράφει.
- Συχνά ψιθυρίζει τα λόγια την ώρα που τα αποτυπώνει στο χαρτί.
Αν παρατηρούμε αρκετά από αυτά τα χαρακτηριστικά στο παιδί μας, είναι σημαντικό να απευθυνθούμε σε ειδικό για αξιολόγηση. Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά στη σχολική και συναισθηματική του εξέλιξη.
