«Τώρα χτυπάει πιο γρήγορα τ’ όνειρο μες το αίμα του κόσμου η πιο σωστή στιγμή σημαίνει Ελευθερία Έλληνες μες στα σκοτεινά δείχνουν το δρόμο Ελευθερία»
12 Οκτωβρίου 1944: Ημέρα Πέμπτη
12η Οκτωβρίου 1944, ημέρα Πέμπτη. Ύστερα από 1.264 μέρες Κατοχής η Αθήνα είναι και πάλι ελεύθερη. Οι Γερμανοί υποστέλλουν τη σημαία τους από την Ακρόπολη στις 9:45 το πρωί ενώ την ίδια στιγμή τμήμα του γερμανικού στρατού καταθέτει στεφάνι στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.
Ο Γερμανός αντιπτέραρχος, στρατιωτικός διοικητής Νοτίου Ελλάδος Χέλμουτ Φέλμυ δηλώνει ότι τα γερμανικά στρατεύματα αποσύρονται από την Αθήνα που έχει κηρυχθεί ανοχύρωτη πόλη. Το ίδιο κάνουν και τα συνεργαζόμενα με τους κατακτητές Τάγματα Ασφαλείας τα οποία κλείνονται στο στρατόπεδο στο Γουδί. Μικρό γερμανικό απόσπασμα παραμένει στον Πειραιά για να διενεργήσει καταστροφές. Πριν ακόμα οι τελευταίοι Γερμανοί εκκενώσουν την πόλη, ο αθηναϊκός λαός ξεχύνεται στους δρόμους σε ένα αυθόρμητο ξέσπασμα και η Αθήνα κατακλύζεται από ελληνικές και συμμαχικές σημαίες (αγγλικές, σοβιετικές, αμερικανικές). Εκείνη η ημέρα της απελευθέρωσης όπως θα αποτύπωνε ο Γιώργος Σεφέρης «ήταν η πιο όμορφη, η πιο αλαφριά μέρα του κόσμου»
«Ήταν ένα κάρο φορτωμένο νέους και νέες που ξεφωνίζανε. Στο άλογο που τραβούσε το κάρο καθότανε καβάλα μια γυναίκα μελαχρινή σα γύφτισσα που είχε στο κεφάλι και στους ώμους ένα σάλι επαναστατικά κατακόκκινο. Φορούσε κίτρινο φουστάνι κι είχε διάφορα χαϊμαλιά στο στήθος, κρατούσε μια ελληνική σημαιούλα και ξεφώνιζε τραγουδώντας: «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη…».
Μια παρέα μάγκες γυρίζανε με ένα χαρτονένιο Χίτλερ κρεμασμένο σε ένα κοντάρι και φωνάζανε ρυθμικά «Εμπατίρησε»(καινούργια λέξη argot).. Πολλά τραμ και καμιόνια ανεβοκατέβαιναν τους κεντρικούς δρόμους φορτωμένα παιδιά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που φωνάζανε συνθήματα των οργανώσεών τους.
Είδα και μια παρέλαση πιτσιρίκων με ξύλινα τουφέκια, του «παιδικού μετώπου» του ΕΑΜ», γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Θεοτοκάς για τη «μεγάλη ημέρα» (Γιώργος Θεοτοκάς, Τετράδια Ημερολογίου, Αθήνα: Εστία).
Το ελληνικό παράδοξο
Τα τελευταία χρόνια όμως, ιδιαίτερα με τις εκδηλώσεις του “Αθήνα Ελεύθερη”, κάτι έχει αρχίζει και αλλάζει στο δημόσιο χώρο. Η πόλη όχι μόνο γιορτάζει την απελευθέρωσή της από τη ναζιστική κατοχή η οποία κράτησε 3,5 χρόνια και είχε ολέθριες συνέπειες για την πλειοψηφία του πληθυσμού, αλλά μαθαίνει, ενημερώνεται, θυμάται γεγονότα που ίσως δεν έχουν φωτιστεί όσο θα έπρεπε από την ιστορική έρευνα.
Οι Γερμανοί φεύγουν
Το Πρωί Της 12ης Οκτωβρίου Του 1944 Οι Γερμανοί Με Τον Επικεφαλής Στρατηγό Φέλμι, Κατέθεσαν Στεφάνι Στο Μνημείο Του Αγνώστου Στρατιώτη Και Εν Συνεχεία Άρχισαν Συντεταγμένα Την Αποχώρησή Τους Μετά Από 1.264 Ολόκληρες Ημέρες Κατοχής.
Η Αθήνα κηρύχθηκε ανοχύρωτη πόλη και εκκενώθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα. Αυθόρμητες εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού του αθηναϊκού λαού έλαβαν χώρα στο κέντρο αλλά και τα προάστια της πόλης ενώ οργισμένα πλήθη κατέστρεψαν το στεφάνι που είχαν καταθέσει οι Γερμανοί στον Αγνωστο Στρατιώτη.
Τα γεγονότα μετά την αποχώρηση των Ναζί
Εξι ημέρες αργότερα, στις 18 Οκτωβρίου, έφτασαν στην Αθήνα τα μέλη της κυβέρνησης της Εθνικής Ενότητα με επικεφαλής τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Τους συνόδευσε κλιμάκιο του Συμμαχικού Στρατηγείου υπό το Βρετανό υποστρατηγό Ρ. Σκόμπι.
Απαντες κατευθύνθηκαν την Ακρόπολη, όπου έγινε η έπαρση της ελληνικής σημαίας και κατόπιν στη Μητρόπολη των Αθηνών για τη σχετική πανηγυρική δοξολογία.
Αμέσως μετά πραγματοποιήθηκε τεράστια συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος στην οποία ο Γ. Παπανδρέου εκφώνησε το «Λόγο της Απελευθέρωσης» με τα πλήθη να φωνάζουν με όλη τους τη δύναμη “Λαοκρατία”.
Δυστυχώς για τη χώρα το πανηγυρικό κλίμα κράτησε λίγο. Οι έντονες αντιθέσεις στις τάξεις της κυβέρνησης οδήγησαν σε ρήξη που κορυφώθηκε με τα Δεκεμβριανά με τα οποία η χώρα μπήκε σε τροχιά εμφυλίου πολέμου. Αυτός θα άρχιζε επίσημα το 1946 και θα τελείωνε το 1949, πέντε χρόνια δηλαδή μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής.
Με πληροφορίες από το site του “Αθήνα Ελεύθερη”.
Διαβάστε επίσης:
Σχ.χρ.2021-22: Αυτά είναι τα Δημοτικά Σχολεία που θα έχουν Σχολικά Γεύματα
Λιώσαμε: Μαθητής φορά μάσκα στη σχολική φωτογράφιση γιατί “ακούω πάντα τη μαμά μου”
