Ξεχάστε την κυρά-Σαρακοστή το γαϊτανάκι και τα νηστίσιμα τα παιδιά ζητάνε άλλα πράγματα η ζωή εξελίσσεται
Η Έφη Παναγοπούλου δημιούργησε τον θεματικό κύκλο “Τα Παιδιά μας Μιλούν” υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, που επικεντρώνεται στη συμπερίληψη και τον ευαίσθητο παιδικό ψυχισμό. Σε αυτόν τον κύκλο ανήκουν τα μεταφρασμένα και στα Αγγλικά έργα “Η Γλυκιά Ιστορία του Χρήστου Χωρίς Ζάχαρη“, “Ποιος Πειράζει τη Χριστίνα;” , και “Ο Θοδωρής και η Περιπέτεια της Υγιεινής Διατροφής” που εστιάζει στις διατροφικές διαταραχές και τον σχολικό εκφοβισμό. Μέσα από αυτά τα έργα, η Έφη Παναγοπούλου προωθεί την ευαισθητοποίηση για σημαντικά θέματα που απασχολούν τα παιδιά αξιοποιώντας την πολυετή εμπειρία της στην εκπαίδευση.
Αυτή τη φορά τα παιδιά μιλούν για τις Απόκριες.
Η Κατερίνα είναι ενθουσιασμένη. Αύριο έχουν αποκριάτικη γιορτή στο σχολείο και η δασκάλα τους είπε πως θα μπορούσαν να φέρουν καί μερικά σνακ για το πάρτι αλλά καί να βάλουν όποια στολή ήθελαν. Στην Κατερίνα αρέσουν οι γιορτές και οι μεταμφιέσεις και αποφάσισε να ντυθεί ψυγείο. Η στολή της θα είναι αυτοσχέδια. Ήδη έχει βρει ένα τεράστιο μακρόστενο κουτί και σκέφτεται πώς θα ολοκληρώσει τη μεταμφίεση με τα αναψυκτικά και τα φρούτα που θα είναι μέσα στο ψυγείο. Να τα ζωγραφίσει; Να είναι αληθινά, καλύτερα; Την ώρα του μεγάλου προβληματισμού ακούει τους γονείς της να ψιθυρίζουν στο σαλόνι και της φαίνεται περίεργο. Στήνει αφτί και ακούει τη μαμά της να λέει στον μπαμπά πως η παρέα των κοριτσιών, που συνήθως παίζει μαζί τους η Κατερίνα, θα ντυνόταν κήπος με πολύχρωμα λουλούδια και κάθε κορίτσι είχε διαλέξει ένα χρώμα και είχαν παραγγείλει στολές και αναρωτιέται γιατί η Κατερίνα είχε μείνει απέξω και γιατί θα ντυνόταν ψυγείο αυτοσχέδιο και ο μπαμπάς προβληματίζεται με τη στολή ψυγείο, γιατί τίποτα προσωπικό δεν έχει με το ψυγείο, αλλά φοβάται μήπως η Κατερίνα στενοχωριέται με τις φίλες της που την άφησαν απέξω και…προτίμησε το ψυγείο.
Πάνω στην αναστάτωση ο μπαμπάς ανακοινώνει στη μαμά πως κανόνισε να πάνε στο χωριό να κάνουν Καθαρή Δευτέρα με τους γονείς του και η μαμά αντιδράει γιατί προτιμά να μείνει στην Αθήνα με τους δικούς της γονείς και ο μπαμπάς λέει πως τους δικούς της γονείς τους βλέπουν κάθε μέρα και πως “το παιδί” πρέπει να βλέπει και τη γιαγιά και τον παππού που είναι στο χωριό και η μαμά λέει πως, αν φύγουν, θα χάσει η Κατερίνα το πάρτι της Μαιρούλας και ο μπαμπάς λέει “σκοτίστηκα” και η μαμά αρχίζει τα περί “κοινωνικοποίησης” της Κατερίνας και οι γονείς παύουν να ψιθυρίζουν και αρχίζουν να μαλώνουν και η Κατερίνα παύει να ασχολείται με το ψυγείο και τα αναψυκτικά αλλά μετά σκέφτεται μήπως πρέπει να προσθέσει και κατάψυξη και έτσι η οικογενειακή καθημερινότητα στο σπίτι της Κατερίνας συνεχίζεται, όπως γίνεται και σε τόσα άλλα σπίτια που αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα.
Την ώρα που συμβαίνουν αυτά παίρνει τηλέφωνο τη μαμά της Κατερίνας η μαμά του Κωστάκη και λέει πως ο Κωστάκης κλαίει και δε θέλει να μεταμφιεστεί, γιατί σιχαίνεται τις στολές και η ίδια θέλει να στείλει καροτάκια μπαστουνάκια για σνακ στο σχολείο “που είναι υγιεινά” αλλά ο Κωστάκης θέλει ζαχαρωτά και σιχαίνεται τα υγιεινά σνακ και τις “βλακείες” που στέλνει η μαμά στο σχολείο κάθε φορά που έχουν πάρτι και πως τα άλλα παιδιά τον κοροϊδεύουν και δεν ξέρει τι να κάνει. Η μαμά της Κατερίνας τής λέει πόσο την καταλαβαίνει και προσθέτει πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση και με την Κατερίνα που θέλει να ντυθεί ψυγείο και προσθέτει πως ο άντρας της θέλει να φύγουν και να χάσουν το πάρτι της Μαιρούλας και η μαμά του Κωστάκη κάτι λέει που κανείς δεν καταλαβαίνει αλλά μάλλον ρωτάει γιατί η Κατερίνα δεν ήθελε να ντυθεί λουλουδάκι, όπως τα άλλα κοριτσάκια και μήπως της κάνουν bullying και μήπως πρέπει να μιλήσει στη δασκάλα; Την ώρα που η μαμά της Κατερίνας το σκέφτεται σοβαρά να σου η Κατερίνα βγαίνει από το δωμάτιο και όση ώρα η μαμά της λύνει τα ψυχολογικά προβλήματα της κόρης της, που δεν υφίστανται, εκείνη σχεδιάζει με τον μπαμπά την κατάψυξη της στολής της και ο μπαμπάς ρίχνει και κλεφτές ματιές στη μαμά και φοβάται μήπως τώρα χάσει κάθε ελπίδα για την εκδρομή στο χωριό, που βοηθάει την Κατερίνα να ντυθεί ψυγείο – σχεδιάζοντας μάλιστα την κατάψυξη – και δεν προσπαθεί να μάθει γιατί δεν ντύθηκε λουλούδι σε κήπο πολύχρωμο.
Όσο χαριτωμένη και χωρίς σημασία κι αν φαίνεται η κατάσταση, αποτελεί μια καθημερινότητα η οποία φτάνει συχνά τα αφτιά των δασκάλων, οι οποίοι καλούνται να δώσουν λύση σε τέτοια ή παρόμοια ζητήματα, που είτε είναι πραγματικά και απασχολούν τα παιδιά, είτε είναι πραγματικά μόνο στη φαντασία των γονιών, οι οποίοι προσπαθούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από κάθε στενοχώρια και απειλή πραγματική ή φανταστική. Τα παιδιά μάς μιλούν κι εμείς τις περισσότερες φορές τα ακούμε, ακούμε αυτά που λένε με λόγια ή συμπεριφορές ή αυτά που νομίζουμε ότι εννούν ή υπονοούν. Οι λύσεις σε ζητήματα καθημερινότητας είναι συχνά μπροστά στα μάτια μας και δε χρειάζονται υπερανάλυση παρά μόνο κοινή λογική. Η Κατερίνα θέλει να εκφραστεί με το δικό της τρόπο και έχει αυτό το δικαίωμα. Το ίδιο και ο Κωστάκης. Η περίοδος του Καρναβαλιού έχει ιδιαιτερότητες, αφού δεν αρέσει σε όλους η υποχρεωτική ευθυμία ή οι μεταμφιέσεις. Για κάποια παιδιά οι στολές δεν είναι ένδειξη κεφιού, όπως και τα χοντροκομμένα, συχνά, αστεία. Τους προκαλούν αμηχανία και καμιά φορά μπορεί να είναι άκομψα. Παράλληλα, τα ελληνικά έθιμα των ημερών μπορούν να αποτελέσουν αφορμή να έρθει η οικογένεια πιο κοντά αλλά και να περάσουν χρόνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Τι χρειάζεται; Καλή διάθεση, άντε και κέφι. Το να γνωρίσουν τα παιδιά τις παραδόσεις μας στη φύση, στην Αθήνα ή την επαρχία, το να μάθουν πώς οι γονείς γιόρταζαν και διασκέδαζαν όταν ήταν οι ίδιοι παιδιά με φωτογραφίες και διηγήσεις, με αστεία και τους οικείους τους με λαγάνα και ταραμοσαλάτα, αυτό είναι που θα δημιουργήσει οικογενειακούς δεσμούς και όμορφη ατμόσφαιρα.
Η Κατερίνα μπορεί να ντυθεί ψυγείο και ο Κωστάκης να βάλει τα συνηθισμένα ρούχα του στο πάρτι του σχολείου. Οι γονείς μπορούν να λύσουν μόνοι τους ό,τι τους απασχολεί χωρίς το πρόσχημα “του καλού των παιδιών”. Όταν ένα παιδί κάνει μια επιλογή που δεν συμπίπτει με αυτή των φίλων του δεν πειράζει. Μπορεί και μόνο του να τη στηρίξει και δεν είναι τα πάντα bullying. Τα παιδιά ενδεχομένως να έχουν ξεχάσει την κυρα-Σαρακοστή, το γαϊτανάκι και τα νηστίσιμα, γιατί η ζωή αλλάζει και υπάρχουν έθιμα που όλο και σπανίζουν, οπότε ξεθωριάζουν στη μνήμη τους. Αυτά θα ήταν καλό να κρατήσουν ζωντανά οι γονείς. Εκεί να δώσουν έμφαση. Το πέταγμα του χαρταετού μπορεί να γεμίζει ζωντάνια και προσμονή ένα παιδικό βλέμμα. Αυτό είναι και το ζητούμενο. Οι αναμνήσεις που θα συνοδεύσουν τα παιδιά μας μέχρι τα γεράματα είναι αυτές που είναι γεμάτες με χαρούμενα πρόσωπα, με ευχάριστες δραστηριότητες, με γεύσεις και αρώματα, με αστείες καταστάσεις με ανθρώπους αγαπημένους. Γονείς, χαλαρώστε. Μόνο τότε θα χαλαρώσουν και τα παιδιά σας. Και το ψυγείο μια χαρά στολή είναι ακόμα και με την αυτοσχέδια κατάψυξη…βρε… λες;
