Πώς να διαχειριστούμε τις κακές παιδικές φιλίες διατηρώντας, παράλληλα, τον σεβασμό για την ανεξαρτησία των παιδιών;
Τα παιδιά μας παίρνουν τα πρώτα τους μαθήματα για το σωστό και το λάθος από εμάς, τους γονείς τους. Μεταδίδουμε τις αξίες μας λέγοντάς τους τι να κάνουν και τι να μην κάνουν και, πιο ισχυρά, με το παράδειγμα. Το πώς μας βλέπουν να συμπεριφερόμαστε στους άλλους είναι ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μας τείνουν να συμπεριφέρονται στους ανθρώπους στη ζωή τους.
Μεγαλώνοντας ο κύκλος ‘ανοίγει’
Αλλά καθώς τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο και αρχίζουν να περνούν λιγότερο χρόνο υπό την άμεση επίβλεψή μας, το κέντρο του σύμπαντός τους απομακρύνεται από τους γονείς. Οι σκέψεις και οι απόψεις των συνομηλίκων τους ασκούν ολοένα και μεγαλύτερη επιρροή πάνω τους καθώς προχωρούν προς την εφηβεία.
Όλα αυτά είναι υγιή και φυσιολογικά, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο για τους γονείς που προσπαθούν να καταλάβουν τον ρόλο τους. Τι πρέπει να κάνουμε εάν κάποιος συνομήλικος ειδικά φαίνεται να ασκεί αρνητική επιρροή; Πώς πρέπει να το διαχειριστούμε διατηρώντας παράλληλα σεβασμό για την ανεξαρτησία των παιδιών και ενθαρρύνοντάς τα να λύνουν τα προβλήματα μόνα τους;
Παρακάτω, δύο ειδικοί μοιράζονται συμβουλές για τους γονείς που αντιμετωπίζουν αυτήν την κατάσταση.
Δώστε προσοχή σε τυχόν αλλαγές στο παιδί σας
Ακόμα κι αν δεν σας λένε όλα όσα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας τους, γνωρίζετε το παιδί σας. Εάν αισθάνεστε ότι κάτι αλλάζει, τότε αξίζει να το προσέξετε.
«Μπορεί να παρατηρήσετε μια αλλαγή στη στάση, τη συμπεριφορά ή την προσωπικότητα του παιδιού σας», λέει η παιδοψυχολόγος Ann-Louise Lockhart στη HuffPost.
«Μπορεί επίσης να δείτε αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν το σχολείο, τους βαθμούς, τους ακαδημαϊκούς και τους μελλοντικούς στόχους τους», είπε η Λόκχαρτ. «Η εμφάνιση, τα ενδιαφέροντα ή τα χόμπι τους μπορεί επίσης να επηρεαστούν. Μπορεί επίσης να ενδιαφέρονται λιγότερο για προηγούμενες φιλίες και να συμπεριφέρονται αρνητικά γύρω από τους φίλους και την οικογένεια».
Ωστόσο, αν παρατηρήσετε ότι η διάθεση του παιδιού σας αλλάζει ή συμπεριφέρεται διαφορετικά γύρω από έναν συγκεκριμένο φίλο, αυτό είναι κάτι που αξίζει περαιτέρω προσοχή.
Τείνουμε να πιστεύουμε ότι η κακή επιρροή ενός φίλου περιλαμβάνει κατάχρηση ουσιών, αλλά υπάρχουν και άλλοι τρόποι με τους οποίους τα παιδιά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το ένα το άλλο.
«Ορισμένες άλλες αρνητικές επιρροές περιλαμβάνουν τον τρόπο που μιλούν σε ενήλικες στη ζωή τους (δάσκαλοι, γονείς, παππούδες και γιαγιάδες, προπονητές), καθώς και σε συνομηλίκους και αδέρφια», είπε η Λόκχαρτ. «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πιο αρνητικές, προσβλητικές ή επικριτικές δηλώσεις. Μπορεί να περιλαμβάνει το να κοροϊδεύεις την εμφάνιση άλλων ή να προσπαθείς να τους ντροπιάσεις ή να τους ντροπιάσεις μπροστά σε άλλους».
Αξίζει να προσέχετε τέτοιες αλλαγές, αλλά δεν θέλετε να ανοίξετε τη συζήτηση λέγοντας στο παιδί σας ότι πιστεύετε ότι ένας φίλος του επηρεάζει άσχημα.
Ξεκινήστε ακούγοντας
Για να κατανοήσετε καλύτερα την κατάσταση, είναι σημαντικό να είστε σε θέση να ακούτε, χωρίς κρίση, τι σας λέει το παιδί σας για τη φιλία του. Μπορεί να σας χρειαστούν να είστε απλώς το άτομο που θα ακούσει αντί να δίνετε συμβουλές.
«Προσπαθήστε να δώσετε σιωπηλό χώρο στο παιδί σας να σας μιλήσει και κρατήστε τις ερωτήσεις μέχρι να φανείτε ειλικρινά χωρίς ατζέντα», συμβούλεψε ο Pressman.
«Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά σχολικής ηλικίας και σίγουρα το γυμνάσιο και τα μεγαλύτερα παιδιά δεν χρειάζονται να παρέμβουμε εκτός κι αν δεχτούν εκφοβισμό ή εκφοβίζουν κάποιον», είπε.
Τα παιδιά μπορούν συχνά να οδηγηθούν σε μια λύση μόνα τους. Μπορεί να μην χρειαστεί τίποτα περισσότερο από μια απαλή οπτική επαφή και μερικά νεύματα από εσάς ή μερικές φράσεις για να τους ενθαρρύνετε να συνεχίσουν, όπως «Τι σε κάνει να το λες αυτό;» και «Πες μου περισσότερα».
Κάντε παρατηρητικές δηλώσεις
Μπορεί να έχετε μερικές λέξεις στο μυαλό σας για να περιγράψετε τον φίλο του παιδιού σας, αλλά κρατήστε οτιδήποτε μπορεί να κρίνει έξω από τη συνομιλία σας με το παιδί σας. Αντίθετα, μείνετε στα γεγονότα. Τι έχετε παρατηρήσει; Σε τι διαφέρει το παιδί σας;
Ο Λόκχαρτ πρότεινε να πείτε κάτι σαν «Παρατηρώ ότι περνάς πολύ χρόνο με τον Χ. … Ανησυχώ για το πώς φαίνεται να έχεις αλλάξει από τότε που περνάτε περισσότερο χρόνο μαζί. Παρατηρώ ότι περνάς περισσότερο χρόνο στο δωμάτιό σου, αποκλείεις την αδερφή σου από πράγματα που συνήθιζες να κάνεις μαζί και οι βαθμοί σου έχουν πέσει».
Όταν δεν εκφράζετε τη δική σας κρίση, δίνετε στο παιδί σας την ευκαιρία να ανταποκριθεί χωρίς να αμυνθεί για τις δικές του πράξεις ή για τον φίλο του. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να δουν κάτι με νέα οπτική ως αποτέλεσμα της συνομιλίας σας.
Κάντε ερωτήσεις με ενδιαφέρον
Και πάλι, είναι σημαντικό να παραμερίσετε τις δικές σας απόψεις και να δείξετε ότι είστε πραγματικά ανοιχτοί να αλλάξετε τη γνώμη σας με βάση αυτά που σας λέει το παιδί σας.
«Προσπαθήστε να ρωτάτε με περιέργεια και να κάνετε παρατηρήσεις με ουδετερότητα, αντί να δίνετε συμβουλές και να ακούγεστε επικριτικοί», συμβουλεύει ο Pressman.
Μια στρατηγική για να διευκολυνθεί αυτό είναι να ξεκινήσετε φράσεις με τις λέξεις «αναρωτιέμαι». Για παράδειγμα, ο Pressman πρόσφερε: «Αναρωτιέμαι πώς νιώθεις για τη Sally. Παρατήρησα ότι και οι δύο τσακώνεστε πολύ τον τελευταίο καιρό». Οι παρατηρήσεις που διατυπώνονται με αυτόν τον τρόπο «επιτρέπουν στα παιδιά μας να σκεφτούν πώς νιώθουν και να βρουν κάποιες παρατηρήσεις και λύσεις μαζί μας», είπε.
Ο Λόκχαρτ τόνισε την ανάγκη να καταλάβετε τι είναι αυτό που κερδίζει το παιδί σας από αυτή τη φιλία. «Μάθετε γιατί αρέσει στο παιδί σας αυτός ο φίλος», είπε. «Ψάξτε για θέματα. Βοηθάει αυτός ο φίλος το παιδί σας να αισθάνεται ότι περιλαμβάνεται, είναι αποδεκτό ή δημοφιλές; Παρατηρήστε τι παίρνει το παιδί σας από αυτή τη φιλία που ένιωθε ότι έλειπε από τη ζωή του πριν». Είναι σημαντικό να έχετε αυτές τις πληροφορίες καθώς υποστηρίζετε το παιδί σας στην επίλυση προβλημάτων.
Βασικές ερωτήσεις σχετικά με τη σχέση του παιδιού σας με τον φίλο μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τη δυναμική του. Ο Λόκχαρτ πρότεινε αυτά: «Τι σου αρέσει στον φίλο σου; Τι έχετε κοινό; Τι σας αρέσει να κάνετε μαζί;»
Αφού κάνετε αυτές τις συζητήσεις με το παιδί σας και εκφράσετε τις ανησυχίες σας για την αλλαγμένη διάθεση ή συμπεριφορά του, είναι σημαντικό να κάνετε ένα βήμα πίσω και να το αφήσετε να χειριστεί τα επόμενα βήματα μόνο του.
«Αυτό δίνει στο παιδί σας την ευκαιρία να μάθει πώς να σκέφτεται κριτικά τους ανθρώπους στη ζωή του, πώς να ασκεί την καλή κρίση και τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων και στη συνέχεια να το ακολουθεί», είπε ο Λόκχαρτ. «Είναι δύσκολο ως γονιός να παρακολουθείς το παιδί σου να αγωνίζεται, αλλά είναι μια πολύ σημαντική μελλοντική δεξιότητα ζωής».
Πρότεινε στους γονείς να πουν κάτι υποστηρικτικό αλλά μη προδιαγεγραμμένο, όπως «Αυτή η φιλία σου φαίνεται πολύ σημαντική. Έχω εκφράσει τις σκέψεις μου για αυτό και πώς νιώθω ότι σε επηρεάζει. Σου προτείνω να δεις τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της φιλίας. Είμαι εδώ για να σε υποστηρίξω μέσα από αυτό. Είμαι εδώ για σένα».
Μην επικρίνετε άλλα παιδιά ή τους γονείς τους
Μπορεί να είναι απίστευτα δελεαστικό να πείτε επικριτικά πράγματα για ένα άλλο παιδί ή τον γονέα του, αλλά θα πρέπει να κρατήσετε αυτές τις σκέψεις για τον εαυτό σας ή ίσως να τις διοχετεύσετε σε έναν θεραπευτή ή έναν έμπιστο φίλο.
Δεν μπορείς ποτέ να μάθεις όλη την ιστορία σχετικά με οποιοδήποτε άλλο παιδί ή γονέα, είπε ο Λόκχαρτ.
Αντί να κρίνετε, προσπαθήστε «να συμπάσχετε με τους άλλους, να καταλάβετε ότι επηρεάζονται από διαφορετικές συνθήκες ζωής».
Η εστίασή σας πρέπει να είναι στο δικό σας παιδί και να του δίνετε υποστήριξη καθώς διαχειρίζεται την κατάσταση.
Μη διστάσετε να αναλάβετε δράση όταν αυτό χρειάζεται. Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας μπορεί να δέχεται εκφοβισμό ή να εκφοβίζει άλλους, τότε πρέπει οπωσδήποτε να παρέμβετε.
Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επικοινωνία με τους γονείς ενός άλλου παιδιού ή την επικοινωνία με έναν δάσκαλο, σχολικό σύμβουλο ή προπονητή για βοήθεια στη διαχείριση της κατάστασης.
Με τον ίδιο τρόπο που ξέρετε πότε κάτι δεν πάει καλά με το παιδί σας, θα ξέρετε επίσης ότι τα πράγματα έχουν γίνει τραγικά «όταν νιώθετε ότι χάνετε το παιδί σας», εξήγησε ο Λόκχαρτ.
Σε μια τέτοια περίπτωση, παρουσιάστε τις ενέργειές σας ως τρόπο προστασίας του παιδιού σας και όχι ως απαγόρευση της φιλίας.
«Είσαι πολύ σημαντικός για μένα για να σε χάσω από μια φιλία», πρότεινε ο Λόκχαρτ.
«Αυτό είναι το αληθινό μήνυμα», είπε. «Δεν είναι ότι τους καταστρέφεις τη ζωή επεμβαίνοντας, αλλά τους νοιάζεσαι και τους αγαπάς πάρα πολύ για να τους δεις να επηρεάζονται αρνητικά».
Διαβάστε επίσης:
“Αντιπαθώ τρομερά την κολλητή φίλη της κόρης μου” -Tι κάνουμε σε αυτή την περίπτωση;
3 ικανότητες που κάθε παιδί πρέπει να έχει κατακτήσει μπαίνοντας στην εφηβεία
